merel schreef: ↑17 mei 2024, 13:32
Ik las zojuist dat de komende jaren bezuinigd gaat worden op het onderwijs en de wetenschap. Met al dalende reken- en taalvaardigheden lijkt mij dat een slecht plan.
Onderwijs
In het onderwijs, van oudsher ook een grondrecht en een grondwettelijke opdracht aan de overheid,
is het basisniveau van veel leerlingen niet op orde, vooral door gebrek aan lees- en rekenvaardigheid.
Een Herstelplan Kwaliteit Onderwijs is urgent noodzakelijk om het tij te keren. Elementen van een
herstelplan zijn:
- Het stoppen met de wildgroei aan subsidies; deze omzetten in solide structurele financiering,
met een norm voor de hoeveelheid onderwijsgeld voor het primaire proces, het maximeren
van overhead en met zeggenschap van schoolleiders en betrokkenheid van leraren bij de
besteding van middelen.
- De huidige curriculumherziening wordt doorgezet. De kerndoelen worden herzien; het aantal
wordt fors verminderd en er wordt focus aangebracht. De basisvaardigheden, lezen, schrijven
en rekenen, krijgen absolute prioriteit. Doelen over relationele en seksuele voorlichting zijn
neutraal en beter toegesneden op de leeftijd van leerlingen, in het bijzonder in het
basisonderwijs.
- Bevorderen van meer zijinstroom, meer voltijds werken, meer mannen voor de klas door in
de pabo losse opleidingen voor het jonge en oude kind te introduceren, meer zeggenschap
geven aan de leerkracht en regeldruk en administratielast fors verlagen.
- Onderwijsmethodes moeten bewezen effectief en verder politiek neutraal zijn.
- De methodes om te toetsen moeten beter.
- We hebben aandacht voor passend en speciaal onderwijs.
- Voorschoolse opvang en vroegschoolse educatie kan belangrijk zijn. Aanvullend wordt
bevorderd dat onderwijsaanbod, in stad en platteland, binnen een redelijke reistijd
bereikbaar is. Daartoe moeten binnen de onderwijsbegroting middelen worden herschikt.
- In het basisonderwijs is er met het oog op de vervolgopleidingen aandacht voor zowel het
praktisch onderwijs, onder meer het mbo, als het theoretisch onderwijs. In het mbo wordt
meer aandacht gegeven aan de aansluiting op de arbeidsmarkt.
- Het bindend studieadvies wordt niet versoepeld en selectie aan de poort blijft onverminderd
mogelijk.
- Voor de bekostiging van het hoger onderwijs stappen we deels over naar
capaciteitsbekostiging om met krimpende studentenaantallen opleidingen, die voor de
arbeidsmarkt of de regio belangrijk zijn, overeind te houden. De studiebeurs wordt behouden
en studenten die hebben gestudeerd onder het sociaal leenstelsel krijgen een extra
eenmalige tegemoetkoming.
- Het bevorderen van de Nederlandse taalvaardigheid wordt weer een kerntaak van
kennisinstellingen in het Hoger Onderwijs. De ‘verengelsing’ wordt teruggedrongen, met
strategische uitzonderingen voor opleidingen voor tekortberoepen.
Het grondrecht van de vrijheid van onderwijs moet worden beschermd. Er mag geen ruimte zijn voor
het overdragen van antidemocratische en anti-rechtstatelijke opvattingen door leraren of in
lesmateriaal. De Inspectie van het Onderwijs houdt daartoe in het funderend onderwijs en in het
mbo-toezicht op de wettelijke burgerschapsopdracht. De burgerschapsopdracht wordt aangescherpt
om radicalisering te voorkomen. Bestuurders worden sneller ontslagen als de burgersopdracht niet
wordt uitgevoerd. Artikel 23 van de Grondwet blijft ongewijzigd, maar binnen de juridische kaders
van artikel 23 worden de mogelijke stappen gezet om onwenselijke en excessieve elementen als
Pagina | 17
antidemocratisch en anti-rechtstatelijk onderwijs verder in te perken. Het toezicht op informeel en
formeel onderwijs wordt wettelijk geregeld zodat signalen van haat en geweld gevolgen krijgen.
Afschaffen subsidie voor brede brugklassen en verminderen subsidie voor school en omgeving.
De subsidie voor heterogene brugklassen wordt afgeschaft (57 miljoen euro structureel) en het
programma School en Omgeving wordt beperkt tot de 5% scholen met de grootste positieve
achterstandsscore (157 miljoen euro structureel). Het budget voor deze twee subsidies wordt
daarom structureel met 210 miljoen euro verlaagd.
Bijstelling sectorplannen hoger onderwijs en wetenschap. Met deze maatregel wordt de
intensivering in sectorplannen teruggedraaid. Het Bestuursakkoord Hoger onderwijs en
wetenschap wordt hierop aangepast.
Tevens lijkt het erop dat men de komende jaren met geld gaat strooien waardoor de uitgaven met 7,4 miljard gaan stijgen. Vanaf 2027 moet men fors bezuinigen. Als men nu al weer dat het begrotingstekort te veel toeneemt, dan moet toch nu bezuinigd worden?
Structurele ontwikkeling overheidsfinanciën
2025 2026 2027 2028 Struc.
7.390 219 -527 -4.862 -4.660