Organisten in de eredienst,en de muziek die zij mogen spelen

wim · Bericht door **wim** » 23 jun 2007, 10:40

Ach, laat ze lekker spelen, joh. Wat je ook doet en met welke intentie. Het is nóóit goed.

JolandaOudshoorn · Bericht door **JolandaOudshoorn** » 23 jun 2007, 10:45

wim schreef:Ach, laat ze lekker spelen, joh. Wat je ook doet en met welke intentie. Het is nóóit goed.

Inderdaad. Ik luister vaak met veel plezier naar het orgelspel, met en zonder opwekking er tussen door. Onze oude ds gaf vaak ook verzoeknummers door voorafgaande aan de dienst. En de organist gaf eens aan dat hij, voor hij begon te spelen eerst bad of God hem wilde helpen. Ook informeerde hij bij de koster of er iets bijzondrs was gebeurd in de gemeente en past zijn spel daar evt aan.

Wibi · Bericht door **Wibi** » 23 jun 2007, 11:27

JolandaOudshoorn schreef:
wim schreef:Ach, laat ze lekker spelen, joh. Wat je ook doet en met welke intentie. Het is nóóit goed.
Inderdaad. Ik luister vaak met veel plezier naar het orgelspel, met en zonder opwekking er tussen door. Onze oude ds gaf vaak ook verzoeknummers door voorafgaande aan de dienst. En de organist gaf eens aan dat hij, voor hij begon te spelen eerst bad of God hem wilde helpen. Ook informeerde hij bij de koster of er iets bijzondrs was gebeurd in de gemeente en past zijn spel daar evt aan.

Bedankt Jolanda, dit is mij uit het hart gegrepen. Velen gaan er aan voorbij en denken dat wij het slechts doen om te laten horen hoe goed wij het kunnen. Helaas, niets is minder waar... Luisteren jullie wel eens wat voor de dienst gespeeld wordt? 't zou zomaar kunnen dat dit ook betrekking heeft op de preek.... Nooit opgevallen? Beter luisteren dan maar .... en niet de laatste nieuwtjes uitwisselen...

Oude-Waarheid · Bericht door **Oude-Waarheid** » 23 jun 2007, 11:56

Wibi schreef:
JolandaOudshoorn schreef:
wim schreef:Ach, laat ze lekker spelen, joh. Wat je ook doet en met welke intentie. Het is nóóit goed.
Inderdaad. Ik luister vaak met veel plezier naar het orgelspel, met en zonder opwekking er tussen door. Onze oude ds gaf vaak ook verzoeknummers door voorafgaande aan de dienst. En de organist gaf eens aan dat hij, voor hij begon te spelen eerst bad of God hem wilde helpen. Ook informeerde hij bij de koster of er iets bijzondrs was gebeurd in de gemeente en past zijn spel daar evt aan.
Bedankt Jolanda, dit is mij uit het hart gegrepen. Velen gaan er aan voorbij en denken dat wij het slechts doen om te laten horen hoe goed wij het kunnen. Helaas, niets is minder waar... Luisteren jullie wel eens wat voor de dienst gespeeld wordt? 't zou zomaar kunnen dat dit ook betrekking heeft op de preek.... Nooit opgevallen? Beter luisteren dan maar .... en niet de laatste nieuwtjes uitwisselen...

Tja Wibi orgel is mooi maar als bij iedere psalm een heel lang
voorspel en naspel volgt vraag ik me wel eens af kan ik niet beter
naar een orgelconcert gaan?
En de dominee maar wachten tot hij eindelijk wat kan gaan zeggen
voor mij persoonlijk hoeft het zo niet.

Bericht door **Mister** » 23 jun 2007, 15:06

Een dienst begeleiden is iets anders als een concert geven.
Blijft wel staan dat een organist de door hem geschonken gaven mag gebruiken om tot eer van God te spelen. Dat hoeft niet perse lang of hard te zijn. Dat hoeft ook niet alleen die eerste of laatste regel te zijn. Verder is organist-zijn een complex gegeven. Je hebt te maken met een predikant die zijn tekst heeft en de daarbij behorende psalmen. Soms kan het gebeuren dat daar nog van afgeweken wordt. De organist heeft 30 seconden voorbereidingstijd in dat geval...
De psalmen hebben een voorbereidingstijd nodig. Ik wil ze graag de avond/middag van tevoren hebben, als het enigzins mogelijk is, met de tekst/schriftgedeelte.
Verder is het een gegeven dat er een gemeente zit waarmee een interactie moet zijn. Luisteren ze wel naar het orgel? Zingt met gelijk op? Vooruit-jagers? Achteraan-hangers?
Verder vind ik een goed contact met de koster ontzettend belangrijk. Is er iets in de gemeente voorgevallen? Voor ik een dienst begeleidt, sluit ik alles even kort met de koster. Dan hebben we het nog niet gehad over doopdiensten, avondmaaldiensten, belijdenisdiensten en wat zoal nog meer kan voorkomen...
Toen onderlaatst een predikant 3 x maal refereerde aan het lied "Vaste rots van mijn behoud" zorg ik dat ik (waar mogelijk) dat lied aan het einde van de dienst speel.
Tot slot zijn er dan de gemeenteleden die afwisselend niets zeggen, complimenteus zijn of er geen 'bal aanvonden'. Dat kan ook nog tegelijk op gaan in 1 dienst...
Uiteindelijk ben je dienstbaar met je gaven en talenten in Gods Koninkrijk en moet je afhankelijk van Hem opstellen en biddend vragen een instrument(!) in Zijn handen te zijn.

accoord · Bericht door **accoord** » 23 jun 2007, 23:01

myster schreef:Van mij mogen ze het orgelspel voor en na de dienst gelijk afschaffen. Het komt vaak neer op: "Luister eens hoe goed ik ben? 't Is toch veel mooier dan het spel van die van vorige week?"
En opwekkingsliederen in het spel verwerken... daar ben ik al helemaal geen voorstander van. Speel, als je dan toch moet spelen, maar gewoon de psalmen van het bord. En alsjeblieft een beetje ingetogen. Het hele register hoeft echt niet open geweest te zijn als de dienst begint.

Vindt jij. En iemand anders vindt weer wat anders. Het belangrijkste is: hoe komt God aan Zijn eer? Niet als je speelt om mensen te behagen en pluimpjes te krijgen. Misschien inderdaad door de psalmen van het bord te spelen en daar je hart naar te zetten. Maar wie zijn wij...

Christiaan · Bericht door **Christiaan** » 23 jun 2007, 23:22

Van mij mag het wel weer als vroeger,
30 minuten improviseren over de eerste of laatste Psalm!!

Hendrikus · Bericht door **Hendrikus** » 23 jun 2007, 23:33

Christiaan schreef:Van mij mag het wel weer als vroeger,
30 minuten improviseren over de eerste of laatste Psalm!!

over welke vroeger heb je het nu?

Wibi · Bericht door **Wibi** » 23 jun 2007, 23:46

Mister schreef:Een dienst begeleiden is iets anders als een concert geven.
Blijft wel staan dat een organist de door hem geschonken gaven mag gebruiken om tot eer van God te spelen. Dat hoeft niet perse lang of hard te zijn. Dat hoeft ook niet alleen die eerste of laatste regel te zijn. Verder is organist-zijn een complex gegeven. Je hebt te maken met een predikant die zijn tekst heeft en de daarbij behorende psalmen. Soms kan het gebeuren dat daar nog van afgeweken wordt. De organist heeft 30 seconden voorbereidingstijd in dat geval...
De psalmen hebben een voorbereidingstijd nodig. Ik wil ze graag de avond/middag van tevoren hebben, als het enigzins mogelijk is, met de tekst/schriftgedeelte.
Verder is het een gegeven dat er een gemeente zit waarmee een interactie moet zijn. Luisteren ze wel naar het orgel? Zingt met gelijk op? Vooruit-jagers? Achteraan-hangers?
Verder vind ik een goed contact met de koster ontzettend belangrijk. Is er iets in de gemeente voorgevallen? Voor ik een dienst begeleidt, sluit ik alles even kort met de koster. Dan hebben we het nog niet gehad over doopdiensten, avondmaaldiensten, belijdenisdiensten en wat zoal nog meer kan voorkomen...
Toen onderlaatst een predikant 3 x maal refereerde aan het lied "Vaste rots van mijn behoud" zorg ik dat ik (waar mogelijk) dat lied aan het einde van de dienst speel.
Tot slot zijn er dan de gemeenteleden die afwisselend niets zeggen, complimenteus zijn of er geen 'bal aanvonden'. Dat kan ook nog tegelijk op gaan in 1 dienst...
Uiteindelijk ben je dienstbaar met je gaven en talenten in Gods Koninkrijk en moet je afhankelijk van Hem opstellen en biddend vragen een instrument(!) in Zijn handen te zijn.

Precies!! We zitten er niet vrijblijvend! Daar waar de gesproken preek stopt, mag het orgel verdergaan... en absoluut: geen concert!! 't is een eredienst en daar mogen predikant, koster, organist dienstbaar in zijn. 't is toch fantastisch om met elkaar Gods lof te zingen, onder begeleiding van geinspireerd, of inspirerend orgelspel!!!

Hendrikus · Bericht door **Hendrikus** » 25 jun 2007, 07:47

Wibi schreef:'t is een eredienst en daar mogen predikant, koster, organist dienstbaar in zijn. 't is toch fantastisch om met elkaar Gods lof te zingen, onder begeleiding van geinspireerd, of inspirerend orgelspel!!!

Mee eens. 't Is echter maar de vraag wat je onder geïnspireerd of inspirerend orgelspel verstaat. Blijkbaar komt er bij jou dan al heel snel een opwekkingsliedje aan te pas. En dàt is een automatisme waar ik moeite mee heb. Sowieso ben ik huiverig voor organisten die zich gedragen als profeet op de orgelbank. Laat de organist maar zorgen dat de gemeentezang in goede banen wordt geleid, dat er een goed voorspel klinkt, dat er ritmisch correct wordt gespeeld en gezongen. Dàt is de taak van de organist: de lofzang gaande houden. Voor preken en profeteren zijn in de kerk andere mensen aangesteld.

wim · Bericht door **wim** » 25 jun 2007, 08:02

Hendrikus schreef:
Wibi schreef:'t is een eredienst en daar mogen predikant, koster, organist dienstbaar in zijn. 't is toch fantastisch om met elkaar Gods lof te zingen, onder begeleiding van geinspireerd, of inspirerend orgelspel!!!
Mee eens. 't Is echter maar de vraag wat je onder geïnspireerd of inspirerend orgelspel verstaat. Blijkbaar komt er bij jou dan al heel snel een opwekkingsliedje aan te pas. En dàt is een automatisme waar ik moeite mee heb. Sowieso ben ik huiverig voor organisten die zich gedragen als profeet op de orgelbank. Laat de organist maar zorgen dat de gemeentezang in goede banen wordt geleid, dat er een goed voorspel klinkt, dat er ritmisch correct wordt gespeeld en gezongen. Dàt is de taak van de organist: de lofzang gaande houden. Voor preken en profeteren zijn in de kerk andere mensen aangesteld.

Aangenomen dat slechts dat de taak is van de organist: moet deze dan streven naar zo kort mogelijke voorspelen? En wat voor eisen stel je dan aan het in- en uitleidend orgelspel? Dan is van lofzang geen sprake. Dan zoek je toch aansluiting bij de preek, mag ik aannemen? In welk geval gedraag je je dan als een 'profeet'?

Hendrikus · Bericht door **Hendrikus** » 25 jun 2007, 08:53

wim schreef:
Hendrikus schreef:
Wibi schreef:'t is een eredienst en daar mogen predikant, koster, organist dienstbaar in zijn. 't is toch fantastisch om met elkaar Gods lof te zingen, onder begeleiding van geinspireerd, of inspirerend orgelspel!!!
Mee eens. 't Is echter maar de vraag wat je onder geïnspireerd of inspirerend orgelspel verstaat. Blijkbaar komt er bij jou dan al heel snel een opwekkingsliedje aan te pas. En dàt is een automatisme waar ik moeite mee heb. Sowieso ben ik huiverig voor organisten die zich gedragen als profeet op de orgelbank. Laat de organist maar zorgen dat de gemeentezang in goede banen wordt geleid, dat er een goed voorspel klinkt, dat er ritmisch correct wordt gespeeld en gezongen. Dàt is de taak van de organist: de lofzang gaande houden. Voor preken en profeteren zijn in de kerk andere mensen aangesteld.
Aangenomen dat slechts dat de taak is van de organist: moet deze dan streven naar zo kort mogelijke voorspelen? En wat voor eisen stel je dan aan het in- en uitleidend orgelspel? Dan is van lofzang geen sprake. Dan zoek je toch aansluiting bij de preek, mag ik aannemen? In welk geval gedraag je je dan als een 'profeet'?

Voorspelen hoeven niet lang te zijn, behalve als er tijdens het voorspel gecollecteerd wordt. Ze mogen wél laten horen of er een lof-, bede- of boetepsalm gezongen gaat worden. De gemeente voorbereiden op de te zingen woorden, hoort er wel degelijk bij. Mijn huiver voor het fenomeen "profeet op de orgelbank" heeft alles te maken met het feit dat dat vaak gepaard gaat met onverzorgd orgelspel dat geen enkel raakvlak meer heeft met de reguliere orgelkunst. Zorg eerst dat het ambachtelijk klopt [en dat kan op elk niveau!], dan kun je daarna nog wel eens proberen iets met de tekst te doen.

In- en uitleidend orgelspel kan aansluiten op de preek, maar 't hoeft niet. Een stijlvolle Bach-fuga kan beter bij de plechtige sfeer van de kerkdienst passen dan een huppelig opwekkingsliedje. Dan is er geen rechtstreekse (verbale) link met de preek, maar het is wel musica sacra.

Ik hoorde van een kerk waar onlangs het orgel de geest gaf tijdens de dienst, en waar een week later de organist zich versliep zodat er vóór de dienst niet gespeeld werd. De mensen zongen a capella béter dan met orgel, en ze vonden het heerlijk dat het voor de dienst zo rustig was.

Christiaan · Bericht door **Christiaan** » 25 jun 2007, 09:03

Hendrikus schreef:
Christiaan schreef:Van mij mag het wel weer als vroeger,
30 minuten improviseren over de eerste of laatste Psalm!!
over welke vroeger heb je het nu?

Lijkt mij niet moeilijk te weten, door iemand zoals u.

sowiezo voor 1780...

Hendrikus · Bericht door **Hendrikus** » 25 jun 2007, 09:11

Christiaan schreef:
Hendrikus schreef:
Christiaan schreef:Van mij mag het wel weer als vroeger,
30 minuten improviseren over de eerste of laatste Psalm!!
over welke vroeger heb je het nu?
Lijkt mij niet moeilijk te weten, door iemand zoals u.
sowiezo voor 1780...

O, improviseerden ze toen 30 minuten over de eerste of laatste psalm? Vertel!

memento · Bericht door **memento** » 25 jun 2007, 09:21

In- en uitleidend orgelspel kan aansluiten op de preek, maar 't hoeft niet. Een stijlvolle Bach-fuga kan beter bij de plechtige sfeer van de kerkdienst passen dan een huppelig opwekkingsliedje. Dan is er geen rechtstreekse (verbale) link met de preek, maar het is wel musica sacra.

Het is niet aan iedere organist gegeven. Ik stond er zelf ook altijd kritisch tegenover als een organist wat met een lied of psalm probeerde te doen, die bij de preek moest passen, iets wat in mijn ogen vaak hopeloos mislukte.

In de gemeente echter waar ik nu kerk is een organist die heel vaak een lied, gezang of psalm weet te kiezen, die naadloos aansluit bij de preek. En zelfs al is de melodie van dat lied/gezang/psalm niet helemaal passend, dan weet hij het zo te spelen, dat het wel past. Heerlijk vindt ik dat... (maar tegelijkertijd ook zeer ergerlijk als iemand dat probeert die die gave duidelijk niet heeft)