Wetenschappelijke onderbouwing van preken

[Geka]

We moeten niet wijzer willen zijn dan God. In Zijn Woord maakt Hij duidelijk dat Hij door de dwaasheid van de prediking zalig wil maken die geloven. Het geloof is uit het gehoor, en het gehoor door het gepredikte Woord Gods.

Het Woord moet het doen, en zal het doen. Getrouwe verkondiging waarbij eerbiedig luisterend naar de Schrift de boodschap van het betreffende tekstgedeelte wordt vastgesteld, en waarbij de lijn wordt doorgetrokken naar de huidige gemeente.

Dan kunnen we nooit ernstig genoeg spreken over het kwaad van de zonde en de verlorenheid van de natuurlijke mens, en nooit rijk genoeg van Gods genade in die enige Zaligmaker van zondaren, Jezus Christus. Dan zal Zijn gewilligheid worden uitgestald, en dan zal ook worden gehoord hoe de Heilige Geest zondaren door een waar geloof verbindt aan deze Zaligmaker.

Alleen van zo'n Bijbelgetrouwe, eerlijke prediking is zegen te verwachten. Natuurlijk mag en moet je je dan afvragen op welke manier de Boodschap het beste gebracht kan worden. Hoe je mensen het beste kunt aanspreken, etc. Maar dat is van secundair niveau. De Bijbelgetrouwe prediking van zonde en genade dient het primaat te hebben.

Wie meent met allerlei toeters en bellen als marketingonderzoek, beamers, etc de mensen in de kerk te krijgen, maakt een fatale vergissing. De kerkgeschiedenis leert dat dergelijke aspecten een momentje interessant zijn, en daarna evenmin de kerkverlating een halt toeroepen.
De kerkgeschiedenis leert eveneens dat de Heere de eenvoudige, eerlijke prediking van zonde en genade juist rijk heeft willen zegenen. Denk aan Edwards, etc. En dat is ook naar het Woord van God.
"Predik het Woord, houd aan, tijdig en ontijdig,..".

Uit de tijd? Nee hoor, want Christus' bevel omvat alle tijden: Gaat dan heen, onderwijst al de volken (predik het Evangelie aan alle schepselen!), hen dopende in de Naam des Vaders, des Zoon en des H. Geestes. Lerende hen onderhouden alles wat Ik u geboden heb. En ziet, Ik ben met ulieden, tot aan de voleinding der wereld.

En het wonder is dat God die dwaasheid van de prediking ook belooft heeft te zullen zegenen. Dat verkondigde Woord zal immers niet ledig tot Hem wederkeren. Hij Zelf staat voor de vrucht in!

[Bureaucraat]

Beste Bureaucraat, laat ik dát nou juist niet bedoelen! En als je me een beetje kent, weet je dat ook wel.

Beste Freek, ik ken je niet, dus wat dat betreft is het lastig voor mij om exact te begrijpen wat je wél bedoelt. Los gezien daarvan, ben ik zelf wel een persoon voor wie het belangrijk is dat één en ander wel valt te rijmen met wetenschappelijke inzichten c.q. de ratio.

[Jongere]

Beste Bureaucraat, laat ik dát nou juist niet bedoelen! En als je me een beetje kent, weet je dat ook wel.

Beste Freek, ik ken je niet, dus wat dat betreft is het lastig voor mij om exact te begrijpen wat je wél bedoelt. Los gezien daarvan, ben ik zelf wel een persoon voor wie het belangrijk is dat één en ander wel valt te rijmen met wetenschappelijke inzichten c.q. de ratio.

Hoe we ook 'in elkaar zitten'; voor elk mens is er een vraag op te lossen in dit leven: hoe sta ik in verhouding tot God? Natuurlijk heeft dat alles te maken met vragen of Hij bestaat, ed. Maar ik spreek ook wel eens mensen die zich slechts met de laatste soort vragen intensief bezig houden, veel lezen en zo uiteindelijk op een voor hen min of meer bevredigende theologie uitkomen. Maar het is niet de theologie of kennis die ons eeuwig levend maakt. Hoeveel waarde ik dan ook hecht aan wetenschappelijk debat, dit alles kan een vlucht worden voor de persoonlijke God. We gaan praten over geloof als sprong in het duister, maar God is niet meer nabij en werkt niet meer daadwerkelijk in onze harten, Hij spreekt niet meer.
Ik spreek niet persoonlijk tegen jou - of wellicht wel natuurlijk - maar heb het over een groep mensen die ik geregeld tegen kom. Een student wint een preekwedstrijd door op te roepen een dappere twijfelaar te zijn. Twijfel is het nieuwe geloof geworden. Mensen zeggen: 'jij mag misschien praten over dingen als God ervaren, maar voor mij werkt dat nu eenmaal niet zo'. God wordt gevonden in de boeken, in de moderne theologie (bij Barth of Kierkegaard). Maar waar wordt Hij nog persoonlijk ontmoet? Weten we nog waar Paulus het over heeft als hij zegt: Opdat zij den Heere zouden zoeken, of zij Hem immers tasten en vinden mochten; hoewel Hij niet verre is van een iegelijk van ons. Ik ben bang dat het "ver-intellectualiseren" van de godsdienst wel eens een vlucht van God vandaan kan zijn.

[Bureaucraat]

Hoe we ook 'in elkaar zitten'; voor elk mens is er een vraag op te lossen in dit leven: hoe sta ik in verhouding tot God? Natuurlijk heeft dat alles te maken met vragen of Hij bestaat, ed. Maar ik spreek ook wel eens mensen die zich slechts met de laatste soort vragen intensief bezig houden, veel lezen en zo uiteindelijk op een voor hen min of meer bevredigende theologie uitkomen.

De basis van het geloof is toch de overtuiging dat God bestaat. Ik vind het dus niet vreem dat mensen op zoek gaan naar een antwoord op de vraag of God bestaat.

Hoeveel waarde ik dan ook hecht aan wetenschappelijk debat, dit alles kan een vlucht worden voor de persoonlijke God. We gaan praten over geloof als sprong in het duister, maar God is niet meer nabij en werkt niet meer daadwerkelijk in onze harten, Hij spreekt niet meer.

Ik ben het met je eens dat dit gevaar aanwezig is. Overigens zou ik het niet willen beperken dat louter het wetenschappelijke debat, ook de traditie kan een zelfde functie hebben.

Een student wint een preekwedstrijd door op te roepen een dappere twijfelaar te zijn. Twijfel is het nieuwe geloof geworden. Mensen zeggen: 'jij mag misschien praten over dingen als God ervaren, maar voor mij werkt dat nu eenmaal niet zo'.

Volgens mij zei Descartes al dat twijfel de bron van alle wijsheid is. Voor wat betreft het laatste, ik denk dat God inderdaad enkel persoonlijk te ervaren is, en daardoor ook voor een ieder anders is (niet een geheel gereformeerde opvatting).

God wordt gevonden in de boeken, in de moderne theologie (bij Barth of Kierkegaard). Maar waar wordt Hij nog persoonlijk ontmoet? Weten we nog waar Paulus het over heeft als hij zegt: Opdat zij den Heere zouden zoeken, of zij Hem immers tasten en vinden mochten; hoewel Hij niet verre is van een iegelijk van ons. Ik ben bang dat het "ver-intellectualiseren" van de godsdienst wel eens een vlucht van God vandaan kan zijn.

Is er iets mis met Barth en met Kierkegaard? Ik lees ze met veel plezier. Overigens heb ik meer angst voor het vertraditionaliseren van de religie, dan voor het verintellectualisren.

[rekcor]

Het geloof is uit het gehoor, en het gehoor door het gepredikte Woord Gods.

Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat bijbehorende bijbelteksten een beetje uit z'n verband worden getrokken. Laat duidelijk zijn: zonder Woordverkondiging geen uitbreiding van het Evangelie. De bijbel is immers een boek met woorden, woorden van God. Maar ik zou niet durven verdedigen dat Paulus in Romeinen 10 betoogt dat alle andere hulpmiddelen vervolgens verboden zijn en dat je alleen zalig kunt worden als het Woord via de oren naar binnen is gekomen. Want misschien flauw, maar wel relevant: ook dove mensen kunnen zalig worden. Ook mensen die 'alleen maar' een bijbel hebben kunnen zalig worden.

Bovendien: zowel in het OT als in het NT zie je dat de verkondiging gepaard gaat met andere 'hulpmiddelen', zoals bijv. doop en avondmaal (zie ook http://www.drs-online.nl/artikel.php?ID=223, onder het kopje Zintuigen en Gods Woord).

[Tiberius]

Want misschien flauw, maar wel relevant: ook dove mensen kunnen zalig worden.

Voor hen is lezen het gehoor.

Bovendien: zowel in het OT als in het NT zie je dat de verkondiging gepaard gaat met andere 'hulpmiddelen', zoals bijv. doop en avondmaal (zie ook http://www.drs-online.nl/artikel.php?ID=223, onder het kopje Zintuigen en Gods Woord).

Nee, nee, dit is absoluut een misvatting.
Doop en Avondmaal zijn sacramenten, bedoeld om het geloof te versterken. De verkondiging van het Woord is voor het geloof te planten. Zie ook in de Catechismus het gedeelte over de sleutelen des Hemelrijks.

[Bureaucraat]

Ik kan mij niet voorstellen dat men een bepaald toneelstuk ten uitvoer brengt, zonder dat men tijdens of erna dit voorziet van mondelinge toelichting. Toneel kan daarom wel degelijk een hulpmiddel zijn voor bijvoorbeeld verkondiging aan ongelovigen of andere doelgroepen zoals verstandelijk gehandicapten.

[Bonny]

Even dit actualiseren

En dan wijs ik toch beslist het gebruik bijvoorbeeld toneelstukjes af.
De Heere heeft Zijn Woord gegeven als middel tot zaligheid: het geloof is uit het gehoor. En dan moeten wij niet wijzer willen zijn.

Er zijn toch ook mensen tot geloof gekomen die Jezus' wonderen aanschouwden. Daarnaast gebruikte Jesaja toch ook een juk om de boodschap duidelijk te maken?

[Tiberius]

Er zijn toch ook mensen tot geloof gekomen die Jezus' wonderen aanschouwden.?

Wie zoal?

Daarnaast gebruikte Jesaja toch ook een juk om de boodschap duidelijk te maken?

Jeremia, bedoel je (hoofdstuk 27).
Daar kan je niet van een toneelvoorstelling spreken, maar van een eenvoudige metafoor. Waarschijnlijk om in een grote menigte de aandacht te trekken en dan gaat hij vervolgens het Woord des Heeren spreken.

[Geka]

Het geloof is uit het gehoor, en het gehoor door het gepredikte Woord Gods.

Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat bijbehorende bijbelteksten een beetje uit z'n verband worden getrokken. Laat duidelijk zijn: zonder Woordverkondiging geen uitbreiding van het Evangelie. De bijbel is immers een boek met woorden, woorden van God. Maar ik zou niet durven verdedigen dat Paulus in Romeinen 10 betoogt dat alle andere hulpmiddelen vervolgens verboden zijn en dat je alleen zalig kunt worden als het Woord via de oren naar binnen is gekomen. Want misschien flauw, maar wel relevant: ook dove mensen kunnen zalig worden. Ook mensen die 'alleen maar' een bijbel hebben kunnen zalig worden.

Bovendien: zowel in het OT als in het NT zie je dat de verkondiging gepaard gaat met andere 'hulpmiddelen', zoals bijv. doop en avondmaal (zie ook http://www.drs-online.nl/artikel.php?ID=223, onder het kopje Zintuigen en Gods Woord).

Volgens mij is Paulus glashelder in 1 Kor. 1:

17 Want Christus heeft mij niet gezonden, om te dopen, maar om het Evangelie te verkondigen; niet met wijsheid van woorden, opdat het kruis van Christus niet verijdeld worde.
18 Want het woord des kruises is wel dengenen, die verloren gaan, dwaasheid; maar ons, die behouden worden, is het een kracht Gods;
19 Want er is geschreven: Ik zal de wijsheid der wijzen doen vergaan, en het verstand der verstandigen zal Ik te niet maken.
20 Waar is de wijze? Waar is de schriftgeleerde? Waar is de onderzoeker dezer eeuw? Heeft God de wijsheid dezer wereld niet dwaas gemaakt?
21 Want nademaal, in de wijsheid Gods, de wereld God niet heeft gekend door de wijsheid, zo heeft het Gode behaagd, door de dwaasheid der prediking, zalig te maken, die geloven;22 Overmits de Joden een teken begeren, en de Grieken wijsheid zoeken;
23 Doch wij prediken Christus, den Gekruisigde, den Joden wel een ergernis, en den Grieken een dwaasheid;
24 Maar hun, die geroepen zijn, beiden Joden en Grieken, prediken wij Christus, de kracht Gods, en de wijsheid Gods.

En mogelijk valt er uit vers 19-20 ook iets te leren m.b.t. de resultaten van de wetenschap voor de prediking? Ik zeg dat niet om denigrerend te doen over de wetenschap. Maar als het gaat over de prediking herhaal ik het: we moeten niet wijzer willen zijn dan God. De prediking van de gekruiste Christus, dat is het middel waardoor God zondaren brengt tot geloof en bekering.

Zoals Luther zei: werp het Woord er maar in.

[Afgewezen]

Het geloof is uit het gehoor, en het gehoor door het gepredikte Woord Gods.

Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat bijbehorende bijbelteksten een beetje uit z'n verband worden getrokken. Laat duidelijk zijn: zonder Woordverkondiging geen uitbreiding van het Evangelie. De bijbel is immers een boek met woorden, woorden van God. Maar ik zou niet durven verdedigen dat Paulus in Romeinen 10 betoogt dat alle andere hulpmiddelen vervolgens verboden zijn en dat je alleen zalig kunt worden als het Woord via de oren naar binnen is gekomen. Want misschien flauw, maar wel relevant: ook dove mensen kunnen zalig worden. Ook mensen die 'alleen maar' een bijbel hebben kunnen zalig worden.

Bovendien: zowel in het OT als in het NT zie je dat de verkondiging gepaard gaat met andere 'hulpmiddelen', zoals bijv. doop en avondmaal (zie ook http://www.drs-online.nl/artikel.php?ID=223, onder het kopje Zintuigen en Gods Woord).

Volgens mij is Paulus glashelder in 1 Kor. 1:

17 Want Christus heeft mij niet gezonden, om te dopen, maar om het Evangelie te verkondigen; niet met wijsheid van woorden, opdat het kruis van Christus niet verijdeld worde.
18 Want het woord des kruises is wel dengenen, die verloren gaan, dwaasheid; maar ons, die behouden worden, is het een kracht Gods;
19 Want er is geschreven: Ik zal de wijsheid der wijzen doen vergaan, en het verstand der verstandigen zal Ik te niet maken.
20 Waar is de wijze? Waar is de schriftgeleerde? Waar is de onderzoeker dezer eeuw? Heeft God de wijsheid dezer wereld niet dwaas gemaakt?
21 Want nademaal, in de wijsheid Gods, de wereld God niet heeft gekend door de wijsheid, zo heeft het Gode behaagd, door de dwaasheid der prediking, zalig te maken, die geloven;22 Overmits de Joden een teken begeren, en de Grieken wijsheid zoeken;
23 Doch wij prediken Christus, den Gekruisigde, den Joden wel een ergernis, en den Grieken een dwaasheid;
24 Maar hun, die geroepen zijn, beiden Joden en Grieken, prediken wij Christus, de kracht Gods, en de wijsheid Gods.

En mogelijk valt er uit vers 19-20 ook iets te leren m.b.t. de resultaten van de wetenschap voor de prediking? Ik zeg dat niet om denigrerend te doen over de wetenschap. Maar als het gaat over de prediking herhaal ik het: we moeten niet wijzer willen zijn dan God. De prediking van de gekruiste Christus, dat is het middel waardoor God zondaren brengt tot geloof en bekering.

Zoals Luther zei: werp het Woord er maar in.

Je gaat niet in op wat Rekcor zegt.

[Bonny]

Er zijn toch ook mensen tot geloof gekomen die Jezus' wonderen aanschouwden.?

Wie zoal?

Ik heb nu geen Bijbel bij de hand, dus ik zoek het later eens na.

Daarnaast gebruikte Jesaja toch ook een juk om de boodschap duidelijk te maken?

Jeremia, bedoel je (hoofdstuk 27).
Daar kan je niet van een toneelvoorstelling spreken, maar van een eenvoudige metafoor. Waarschijnlijk om in een grote menigte de aandacht te trekken en dan gaat hij vervolgens het Woord des Heeren spreken.

Toneel is ook een metafoor, breed gedacht.

[Geka]

Het geloof is uit het gehoor, en het gehoor door het gepredikte Woord Gods.

Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat bijbehorende bijbelteksten een beetje uit z'n verband worden getrokken. Laat duidelijk zijn: zonder Woordverkondiging geen uitbreiding van het Evangelie. De bijbel is immers een boek met woorden, woorden van God. Maar ik zou niet durven verdedigen dat Paulus in Romeinen 10 betoogt dat alle andere hulpmiddelen vervolgens verboden zijn en dat je alleen zalig kunt worden als het Woord via de oren naar binnen is gekomen. Want misschien flauw, maar wel relevant: ook dove mensen kunnen zalig worden. Ook mensen die 'alleen maar' een bijbel hebben kunnen zalig worden.

Bovendien: zowel in het OT als in het NT zie je dat de verkondiging gepaard gaat met andere 'hulpmiddelen', zoals bijv. doop en avondmaal (zie ook http://www.drs-online.nl/artikel.php?ID=223, onder het kopje Zintuigen en Gods Woord).

Volgens mij is Paulus glashelder in 1 Kor. 1:

17 Want Christus heeft mij niet gezonden, om te dopen, maar om het Evangelie te verkondigen; niet met wijsheid van woorden, opdat het kruis van Christus niet verijdeld worde.
18 Want het woord des kruises is wel dengenen, die verloren gaan, dwaasheid; maar ons, die behouden worden, is het een kracht Gods;
19 Want er is geschreven: Ik zal de wijsheid der wijzen doen vergaan, en het verstand der verstandigen zal Ik te niet maken.
20 Waar is de wijze? Waar is de schriftgeleerde? Waar is de onderzoeker dezer eeuw? Heeft God de wijsheid dezer wereld niet dwaas gemaakt?
21 Want nademaal, in de wijsheid Gods, de wereld God niet heeft gekend door de wijsheid, zo heeft het Gode behaagd, door de dwaasheid der prediking, zalig te maken, die geloven;22 Overmits de Joden een teken begeren, en de Grieken wijsheid zoeken;
23 Doch wij prediken Christus, den Gekruisigde, den Joden wel een ergernis, en den Grieken een dwaasheid;
24 Maar hun, die geroepen zijn, beiden Joden en Grieken, prediken wij Christus, de kracht Gods, en de wijsheid Gods.

En mogelijk valt er uit vers 19-20 ook iets te leren m.b.t. de resultaten van de wetenschap voor de prediking? Ik zeg dat niet om denigrerend te doen over de wetenschap. Maar als het gaat over de prediking herhaal ik het: we moeten niet wijzer willen zijn dan God. De prediking van de gekruiste Christus, dat is het middel waardoor God zondaren brengt tot geloof en bekering.

Zoals Luther zei: werp het Woord er maar in.

Je gaat niet in op wat Rekcor zegt.

Dat ik het niet met hem eens ben is wat anders dan dat ik niet op hem in zou gaan. Als ik Rom 10 vergelijk met 1 Kor 1 is het m.i. glashelder dat in het NT de prediking van het Woord het middel is wat God gebruikt om zondaren te bekeren.
Het artikel uit DRS vind ik niet sterk. Als de Heere Jezus zegt: aanmerkt de vogelen des hemels, dan is Hij juist op dat moment nadrukkelijk bezig met Woordelijke verkondiging. Natuurlijk mag in de prediking gewezen worden op allerlei beelden. Dat heeft Christus heel vaak gedaan. Denk aan Zijn gelijkenissen.
Maar daarmee is en blijft het wel prediking!

[Tiberius]

Daarnaast gebruikte Jesaja toch ook een juk om de boodschap duidelijk te maken?

Jeremia, bedoel je (hoofdstuk 27).
Daar kan je niet van een toneelvoorstelling spreken, maar van een eenvoudige metafoor. Waarschijnlijk om in een grote menigte de aandacht te trekken en dan gaat hij vervolgens het Woord des Heeren spreken.

Toneel is ook een metafoor, breed gedacht.

Als je dan maar breed genoeg denkt, is een zin, een verzameling schrifttekens, ook toneel.
Maar ik sluit me bij de Catechismus aan, om niet wijzer te willen zijn dan Gods geboden (zoals Geka in zijn posting op grond van Gods Woord aangeeft).

[Bureaucraat]

Dat ik het niet met hem eens ben is wat anders dan dat ik niet op hem in zou gaan. Als ik Rom 10 vergelijk met 1 Kor 1 is het m.i. glashelder dat in het NT de prediking van het Woord het middel is wat God gebruikt om zondaren te bekeren.

Dat ontken ik ook helemaal niet, maar ter ondersteuning van de verkondiging is het goed mogelijk om gebruik te maken van toneel of andere vormen van uitbeelding.