De levendmaking

[Herman]

Tevens wordt bezwaar nr. 1 niet behandeld in Zeews reactie, zou iemand dat nader kunnen verwoorden? Moet ik ellendekennis volgens jullie visie zien als algemene genade (Pelagius), bijzondere algemene genade (Kuyper, Arminius), of als voorbereidende genade. Indien het laatste, is deze vrijblijvend of leidt deze dan noodzakelijk tot wedergeboorte?

Als ik dit voorzie van een iets groter theologisch kader, dan kan het iets duidelijker worden. Ik heb even gebruik gemaakt van de Beknopte Ger.Dogm:
Het gaat in de heilsorde om de vruchten van het werk van Christus. Bij die vruchten horen ook het werk van de Geest in ons. De theologische orde -ze spreken nadrukkelijk niet van chronologie- is dan roeping, wedergeboorte, geloof, bekering enz. Berouw, innerlijke verbrokenheid en besef van schuld worden opgenomen in het paragraafje over het geloof. En het geloof maakt God weer tot God, en ontneemt de mens zijn hoogmoed.

Het is moeilijk zo niet ondoenlijk óm hieruit een conclusie te trekken of het nu gaat over welke genade deze ellendekennis nu bewerkstelligt. De term 'voorbereidende' genade lijkt mij dan ook enigzins verzonnen, of beter; slaat niet op het theologische aspect van hoe de ellendekennis in de levendmaking functioneert, maar op het belevingsaspect. We kunnen dus gerust Zeeuw's gedachten overnemen, dat de Heilge Geest de ellendekennis werkt, en dat niet alles wat zich als ellendekennis voordoet, dat ook is. Bovendien slaat dit terug op het eerste uitgangspunt, namelijk dat de heilsorde door de Geest gewerkt wordt.
Ik kan hier nog wijzen op het onderscheid tussen inwendige en uitwendige roeping. De roeping werkt altijd wat uit: geloof of verharding. Beide kunnen met dezelfde kentekenen van berouw vergezeld gaan, maar 'zij zijn niet allen Israel dat Israel genoemd word'. En heeft Stefanus verwijt aan de farizeeers 'Gij wederstaat altijd de Heilige Geest' betrekking op hen die onder de wet zonder bekering en berouw over hun zonden blijven voortleven.

[Refojongere]

"En daarmee meteen de aanloop naar de vervolgvraag: is ellendekennis objectief (maw: is de kans dat een verworpene die onder het woord zit ellendekennis krijgt even groot als bij een uitverkorere, en verschilt de ellendekennis in wezen, afgezien van de consequenties die het heeft bij een uitverkorere (nl. het behoefte krijgen aan Christus)? "

Ik weet het echt niet; de Schrift leert daar niets over. Ik geloof ook niet dat we ons met deze toch wat filosofische vragen bezig moeten houden. De ellendekennis door de wet is het werk van de Heilige Geest. Dat leert de Schrift ons. Ik geloof niet dat de ellendekennis door de wet bij uitverkorenen en verworpenen wezenlijk verschilt in zichzelf.
Het verschil ontstaat wanneer de Heere bij de uitverkorenen het Evangelie door de werking van de Heilige Geest in het hart doet indalen.

Kijk, daar is twee-erlei overtuiging: natuurlijk en zaligmakende.
Daar is twee-erlei droefheid: naar de wereld en naar God

Wat is nu het verschil. Het ene loopt uit tot de kennis van Christus en de andere niet. Akkoord, maar valt er niet meer over te zeggen?
Jazeker, en daarom heb ik ook het stukje van ds. G. Wisse geplaatst om aan te geven dat de overtuigingen in wezen verschillen. De zaligmakende is namelijk te herkennen aan het feit dat deze streng geestelijk is, geboren uit het gemis van God, geboren uit de liefde Gods in je hart. En vanuit die liefde Gods, ga je inzien dat je een Borg nodig hebt. En dan komt het uiteindelijk tot een algeheel sterven aan je ongerechtigheid en het leven vinden in Christus.

Kenmerkend voor de droefheid naar God is Psalm 34:19: "De HEERE is nabij de gebrokenen van harte"
Dat zijn die zielen die bekommerd zijn over hun zielen. Wat is die ware bekommering? Dat is die bekommering die inziet dat ze verlost moet worden van de zonden en nou gaan ze dan met hun nood tot de troon der genade en smeken ze om genade. Op grond hiervan zal ik een mens zalig willen spreken, ook al wist deze niet persoonlijk of de Heere Jezus wel voor hem of haar gestorven was. Duidelijk is dat die persoon niet zonder God verder kon leven en dat hij een aanhoudend gebedsleven had om met God in het reine te komen, maar van zichzelf niet durfde te zeggen dat hij geloof had en op grond daarvan durven ze niet te betuigen en geloven dat Jezus Christus hun persoonlijke Borg en Zaligmaker is, maar ze zouden het maar wat graag willen en zeker willen weten. Ze kunnen het maar niet grijpen, beredeneren, de Geest moet het hen schenken.

Dus levendmaking buiten geloof? Nee, maar wel levendmaking als een mens in zijn ellendekennis de droefheid en het heimwee naar God ervaart en graag weer met Hem verzoend zou willen worden...maar ze kunnen het niet grijpen en daarom blijven ze maar worstelen, die arme bekommerde zielen, aan de troon der genade. En zijn er voor zulken dan geen beloften in de Bijbel gedaan? Psalm 34:19, Jes. 66:2? Laten we het niet uit het oog verliezen!

[ndonselaar]

RJ ea,

Aansluitend op wat Zeeuw schrijft is de Schrift zo duidelijk. Buiten de vereniging met Christus is er geen leven. Zoals een boom zijn sappen trekt uit de grond en niet zonder deze sappen leven kan, zo trekt de ingeënte tak het sap uit deze boom. Te noemen valt een tekst als 'Die Mij vindt, vindt het leven', maar ook 'Die de Zoon heeft, die heeft het leven [...]'

Dus RJ, zien dat je een Borg nodig hebt is een onnodige filosofische onderscheiding.

Als God een mens wederbaart gaat die mens geloven en als de mens gaat geloven is hij wederomgeboren.

Zodra tot slot, de gezelschaps-scholastiek beslag lag op de ellende verlossing en dankbaarheid uit de HC is het helaas bergafwaarts gegaan.

Alle mensen kunnen door Gods Geest verontrust worden. Dat kan door een sterfgeval of welke oorzaak dan ook. Waarlijk zalig wordt de werking van Gods Geest als Hij de ziel dodelijk doorwondt. Zo'n doorwonde ziel valt aan de voeten van de Gekruisigde neer. God schenkt echter in deze wederbarende daad ook de uitgaande daad van het geloof, want Zijn Woord luidt 'zonder geloof is het onmogelijk God te behagen.' Dan wordt ook de ellende[zonde] kennis geboren. Is die kennis dan vooraf geen ellendekennis? Volgens de Schrift niet! Volgens sommigen wel. De laatsten beroepen zich dan op de HC waar bij ze dan gemakshalve maar voorbijgaan aan zondag 1 van dit zelfde leerboek.

Tot slot. Wie gelooft er nu? Een verontruste, boetvaardige? De Schrift leert mij: een dode, een goddeloze! 'De ure komt en is nu, dat doden zullen horen de stem van de Zoon van God en die ze horen zullen leven'.

Leven hoe? Door de Wet of de schuldbrief? Nee, door het Evangelie, want er staat geschreven 'Want ik schaam mij des Evangelies van Christus niet; want het is een kracht Gods tot zaligheid een iegelijk, die gelooft, eerst den Jood, en ook den Griek.'

Vrienden, laten we vasthouden aan Zijn Woord. Het gaat immers niet om een kleinigheid, maar om eeuwigheidszaken. Kunnen we dan onze vrienden / medekerkgangers laten gaan, laten voortwandelen op de derde weg? Het is straks of bekleed met Zijn mantel of bekleed met onze eigen mantel. Welke mantel draagt u / jij en ik?

Groeten,

[Refojongere]

Buiten de vereniging met Christus is er geen leven.

Zeker. En die gebrokene van harte dan in Ps. 34:19? De bekommerden die smeken om genade om met God verzoend te worden? Zijn die niet levend?

Dus RJ, zien dat je een Borg nodig hebt is een onnodige filosofische onderscheiding.

Ik geloof dat het levende realiteit is.

Als God een mens wederbaart gaat die mens geloven en als de mens gaat geloven is hij wederomgeboren.

Engere zin en bredere zin bedoel je denk ik.

Zo'n doorwonde ziel valt aan de voeten van de Gekruisigde neer. God schenkt echter in deze wederbarende daad ook de uitgaande daad van het geloof, want Zijn Woord luidt 'zonder geloof is het onmogelijk God te behagen.' Dan wordt ook de ellende[zonde] kennis geboren. Is die kennis dan vooraf geen ellendekennis? Volgens de Schrift niet!

Ik ben het met je eens. Alleen dat laatste klopt echt niet hoor. Wat moet iemand zonder zondekennis bij Christus doen? Ik lees in de Christenreis dat bij het kruis het pak van de zonde van zijn rug afvalt. Nu, iemand zonder zondekennis heeft geen Borg en Zaligmaker voor zijn schuld nodig. Dus is er weldegelijk sprake van ellende/zondekennis voor iemand tot geloof komt.

Tot slot. Wie gelooft er nu? Een verontruste, boetvaardige? De Schrift leert mij: een dode, een goddeloze!

De doden zullen de stem van God horen en zullen leven. Jazeker. En wat is het gevolg daarvan? Dat men de boetvaardigheid leert kennen, de droefheid naar God wordt geboren.

Leven hoe? Door de Wet of de schuldbrief? Nee, door het Evangelie

Beste Niek, lees DL 3/4: 11. Wanneer een mens wederom geboren wordt, wordt je verstand verlicht zodat je de dingen die des Geestes Gods zijn gaat verstaan, en de wil wordt omgebogen zodat hij God gaat zoeken, dat staat er. En daarop gelooft de mens. Dus de mens wordt levendgemaakt door het Woord Gods en de werking van de Heilige Geest en dat kan zijn door de Wet of het Evangelie. Het is door het Woord! Dat gaat dan leven voor de zondaar, dan gaat de zondaar verstaan de dingen die des Geestes Gods zijn.


Beste Zeeuw,

Wat je hier beschrijft is dat er een liefde Gods in het hart is en oprecht berouw voordat er geloof in Christus is.

Ik citeer Boston wanneer die zegt dat dit onmogelijk is.
Niemand kan God liefhebben, tenzij hij eerst door het geloof ervaren heeft dat God hem in Christus liefheeft.

Hoe verklaar je dan dat dit toch door zovelen zo ervaren wordt? Dat missen van God in je leven, als je daarachter komt, dan komt er toch heimwee naar deze Schepper waarvan je moedwillig bent afgevallen?
Kijk, theologisch gezien zal wat Boston zegt heus wel kloppen. Alleen het wordt vaak anders ervaren, ook al kan die volgens Boston theologisch niet, toch gebeurt het. Of moeten we zo'n liefde en berouw dan voor verdacht houden, of zit er dan geloof in wat wij niet zien/onderscheiden?

[Herman]

Beste Refojongere,
in aansluiting op Zeeuw wil ik nog wat toevoegingen doen. Allereerst wordt er misschien een beetje een valse tegenstelling geschetst. De Droefheid naar God is en droefheid naar een voorwerp. Ofwel de droefheid is niet zozeer een kenteken van onze kennis van de doodstaat, alswel van het geloof. Het verlangen gaat namelijk uit om God te kennen. Ofwel, reeds zijn de ogen geopend die opzien naar de Verlosser. En in mijn optiek kan dat dan gelden, als een daadwerklijke toevluchtnemen tot Hem: ofwel het geloof.

Nu vraag ik Zeeuw, is dit een wezenlijk verschil met het ´hartelijk vertrouwen dat al mijn zonden mij om Christus wil vergeven zijn´? Zit dit niet al in die Droefheid verborgen? Of beter: is de droefheid niet een aspect van het geloof? Je bezwaren hiertegen deel ik. Vooral omdat je hiermee een bepaalde groep het recht geeft te blijven zoals ze zijn., terwijl de schatten van het Evangelie veel meer inhouden dan alleen een droefheid, een verlangen.
Kortom: de claim ten aanzien van de levendmaking alleen door het geloof in Christus, is een nauwer spreken dan het bijbelse geloof

[Herman]

De Schrift leert dit als het kenmerkende van het zaligmakend geloof. Zeker, het zaligmakend geloof "beeft eveneens voor de eisen van de wet" (zo spreekt de Westminster Confessie), maar tegelijk vertrouwt het op Christus in het Evangelie. Dat is het meest wezenlijke, en dat moeten we vasthouden. Wanneer er een geloof in de wet is, ZONDER dit aspect van Christus en het Evangelie, mogen we m.i. niet spreken over een zaligmakend geloof.

Ik begrijp dit alles zeer goed. Ik zal hier verder dan ook geen verweer tegen geven, aangezien ik het ermee eens ben. Maar manifesteert het zaligmakende geloof zich altijd in Christus in die helderheid? Kijk, als je bijzonder vertroost mag worden met de woorden ´God is een toevlucht voor de Zijnen´ dan is dat woordelijk anders dan ´ik geloof dat mijn zonden door Christus vergeven zijn´ Toch is het een en het ander geloof. Lijkt mij dus zo toe dat niet alle bevindelijk spreken over het ontkomen van de straf en het vluchten naar de Heere van het etiket ´niet zaligmakend´ kunnen worden voorzien.

[Zeeuw]

"Maar manifesteert het zaligmakende geloof zich altijd in Christus in die helderheid? "

Goed; ik begrijp je en deel je mening. Het kan ook een zeer zwak geloof zijn wat weinig zicht heeft op Christus Zelf, maar wat wel kennis heeft aan Zijn genade en wat inwendig Zijn roepstem in het Evangelie gehoord heeft, inderdaad.

Maar ook dat is geloof in Christus; al is het zwak, klein en niet helder.

Terecht moeten we oog hebben en houden voor de geringste trap van het zaligmakend geloof in Christus.

Eerlijk gezegd zie ik echter in mijn persoonlijke omgeving soms meer de neiging zo ver door te slaan richting de 'kleinen' dat de indruk soms ontstaat alsof de kleinen alleen maar zondekennis, en totaal niets van Gods genade in Christus kennen.

Dat vind ik werkelijk levensgevaarlijk; in dat geval worden mensen met wettische overtuigingen gezien als mensen met een beginsel van genade, zonder bevindelijk iets te kennen van Gods genade in Christus.

Dat zeg ik niet om over mensen te oordelen; maar aan de hand van hetgeen soms in een bepaalde prediking te horen is.

Groeten,

[memento]

Hongeren en dorsten naar de verlossing uit de ellende, en naar het leven, en Gods een offerande van een gebroken geest opofferen, geldt eigenlijk van de wedergeborenen en van degenen die zalig genoemd worden (Ps 51:19 en Matth. 5:6).' Wat? Bouwden onze vaderen de ziel dan ook al op in gestalten

en

Dat vind ik werkelijk levensgevaarlijk; in dat geval worden mensen met wettische overtuigingen gezien als mensen met een beginsel van genade, zonder bevindelijk iets te kennen van Gods genade in Christus.

Dat wettische overtuigingen soms bestempeld worden als zijnde het begin vd zaligheid hoeft nix mis mee te zijn, als daar echter niet aan verbonden word het idee dat die gestalte de enige juiste is, en dat het 'doorgeleide' leven als verdacht word beschouwd...

Tevens mag een predikant geen ruimte over laten om bekommerd te zijn. Niet dat er geen bekommerden zijn, maar hun stand is afkeuringswaardig. Dus niet de houding van: 'ach, wat fijn dat het u te beurt mag vallen, dat u bekommert mag zijn', maar 'ga met uw gemis naar Christus, want buiten Jezus is geen leven, maar een eeuwig zielsverderf!'

Laat ik ter ondersteuning maar een bijbeltext citeren: Mat 5:6 Zalig zijn die hongeren en dorsten naar de gerechtigheid; want zij zullen verzadigd worden. De kantekeningen tekenen hierbij aan: hongeren en dorsten [naar] de gerechtigheid; Dat is, die met grote begeerte verlangen en trachten naar de ware gerechtigheid in Christus.

Het wezen vd ellendekennis ligt dus in het hongeren en dorsten naar de gerechtigheid, en niet in de kennis der wet; de wet is zeg maar de stuwende kracht áchter dat hongeren en dorsten.

Maar laten we ervoor waken de bekommerdheid niet te gaan vertroetelen, maar laten we hen oproepen om 'hun roeping en verkiezing vast te maken, om zich te hoeden tegen struikelingen' (2 Pt 1:10)

-------
PS> Sorry voor de mensen die een hekel hebben aan woorden als 'standen' en 'doorgeleid', maar ik denk dat een ieder hier wel snapt wat ermee bedoelt word...