-DIA- schreef:Ambtenaar schreef:Conservatief - progressief
Orthodox - vrijzinnig
Etc.
De indeling van het CBS klopt in ieder geval van geen kanten.
Er wordt gesproken over hervormd, gereformeerd, protestants en rooms katholiek....
Beter is het mijns inziens niet in termen van zwaar of licht te spreken.
Niet de
zwaarheid geeft de doorslag maar de
Waarheid.
Nu wat er eens een man, die dat niet wist wat dat was: Die sprak: Wat is waarheid?
Zo zijn er meer.
Als we het kerkelijk landschap in Nederland van nu bekijken zien we een veelstromenland.
Van de gereformeerde natie uit de 17e eeuw is niet veel meer over.
Weliswaar waren er toen remonstranten, maar die zijn er altijd geweest onder vele benamingen.
Deze werden in de 17e eeuw (synode 1618/19) de kerk uitgezet.
We weten hoe het is gegaan,
Nu is er waarschijnlijk (en ik denk dat niet velen dat zien, en het uitleggen is erg moeilijk) geen kerkverbanden meer waar het remonstrantse gedachtengoed niet in meer of mindere mate post vat.
Maar als we het moeten indelen kunnen we dat eenvoudig of uitgebreid
A. RKK
B. Protestants
C. Oosters Orthodox
Of stap 2:
Onderverdeling protestantisme
Om dit te verstaan moeten we iets weten over de geschiedenis.
In Nederland kreeg de Calvinistische tak het meest voet aan de grond.
We noemden dat gereformeerd. Eenvoudig gereformeerd.
Bij oudvaders zien we soms dat hij de Gereformeerde Gemeente van X diende. Hoe kon dat? De GG bestonden toch niet? Nee, maar er was een kerk die we als de ware kerk zagen, met als grondslag wat we thans in de Drie Formulieren van Enigheid zien weergegeven.
Dat was :
A: Gereformeerd (en laten we die naam maar niet te snel prijsgeven)
B. Splintergroepjes als remonstranten en wederdopers, lutheranen waren ook vertegenwoordigd.
Dus
A. De gererformeerde kerk in Nederland
B. de rest
In de loop van de jaren kwamen er dwalingen de gereformeerde kerk binnen.
We kunnen dat heel duidelijk lezen in preken van begin tot eind 18e eeuw.
In de tijd van ds. v.d. Groe was het met de kerk in Nederland heel droevig gesteld, Maar er waren nog van plaats tot plaats echt gereformeerde kerken.
De verwording van de kerken ging echter verder. Vooral de Dordtse Leerregels waren een aanstoot. De remonstranten dus! Dat ging zo ver dat men nu nog kan waarnemen in oude psalmboeken dat men de Dordtse Leerregels schrapte. We weten ook dat ds. de Cock te Ulrum niet eens van het bestaan van de DL wist.
De tijd, vanaf ongeveer de tweede helft van de 18e eeuw/begin 19e eeuw was een tijd van groot verval. De prediking veranderde in een meer zoet en liefelijk spreken. De scherpe kanten waren er wel af, maar desondanks zouden deze kerken thans door velen ultra rechts worden genoemd.
De onkunde onder het kerkvolk was groot, ook omdat de juiste leerdiensten gingen ontbreken. De Dordtse Synode had immers besloten dat de middagdienst een leerdienst zou zijn.
Toch... de Kerk is niet uit te roeien. Soms wel in gehele landen of streken. Er was nog een overblijfsel.
Een ouderling, Klaas Kuipenga, sprak eens tot ds. H. de Cock:
Als ik ook maar één zucht tot tot mijn zaligheid moest toedoen was het zeker verloren!
Dit gaf zeker wel te denken. Er werd een psalmboek gevonden waarin de Dordtse Leerregels nog instonden. Ds. de Cock kwam tijdens zijn ambtsperiode in Ulrum te bekering,
https://www.digibron.nl/search/detail/0 ... aligheid/0
Tot zover zijn de zaken ons waarschijnlijk allemaal wel bekend.
Dan kwam een tijd van enerzijds grote verwarring. De koning had ingegrepen in de gereformeerde kerk, en deze omgevormd tot de Nederlands Hervormde Kerk. Met de invoering van de Evangelische Gezangen, waarvan de koning eiste dat men tenminste één gezang per dienst moest zingen.
Dit ging niet voor de gereformeerd gebleven mensen. Een minderheid.
Maar doordat er in de 19e eeuw een opleving kwam dwars door de Afscheiding was de kerk in Nederland geen eenheidskerk meer. Afgescheiden groepen vormden in de loop der tijd o.a. de Christelijke Gereformeerde Kerken, de Gereformeerde Gemeenten, en een restje de Oud Gereformeerde Gemeenten. Wie het uitvoeriger wil lezen, er is geschiedkundig heel wat op schrift gesteld.
Na verloop van tijd kwam ontstond er een tweede grote uitstroom uit de Nederlandse Hervormde Kerk. De dolerenden o.l.v. Abr. Kuyper.
Onder deze dolerenden waren bevindelijk gereformeerden. Maar de meest bevindelijken waren er in de kerken van de Afscheiding. Toen de dolerenden fuseerden met de Christelijk Gereformeerden ontstonden de Gereformeerde Kerken in Nederland. Deze kerken zijn intussen opgegaan (sinds mei 2004) in de PKN.
In de andere kerkverbanden bleef ook niet alles bij het oude. Er waren vernieuwingsgezinde mensen, die ook naar een liedboek of een andere vertaling van de Bijbel keken. De onderlinge herkenning van de gereformeerde gezindte (genoemd naar de oude gereformeerde kerk in Nederland) werd steeds minder. De afstanden werden groter in de verkondiging en ook in de liturgie. Over het algemeen kan men stellen dat de veranderingen in de liturgie de meest behoudende kerken zo goed als voorbij ging.
Dan nu een poging tot indeling die me beter lijkt dan die van het CBS
1. PKN (behoudend, midden-orthodox en vrijzinnig, dus in feite geen eenheid)
We kunnen in de PKN een stroming zien die verwant is aan de afgescheiden kerken, als de Christelijke Gereformeerde Kerken. Ook de laatste kerken bestaat uit ver uiteen liggende vleugels. Van modern tot orthodox gereformeerd.
De naam Orthodox Gereformeerd werd vaak gebruikt voor kerken die zich hadden afgesplitst van de Gereformeerde Kerken, (vrijmaking 1944).
Ook de daarvan afgesplitste NGK werd voor het gemak (vooral in de eerste tijd) nog orthodox gereformeerd genoemd.
Nu waren er ook andere orthodox gereformeerde kerken. Deze legden de nadruk op wedergeboorte en bekering. Daar hadden de andere orthodox gereformeerden niets mee. De bevindelijk tak was in die kerken tot zwijgen gebracht (denk aan dr. Steenblok, ds. den Hengst)
Deze gereformeerde kerken zouden we kunnen bestempelen als Bevindelijk Gereformeerd.
Nu zien we de verwarring ten tot stijgen, als de vanouds behoudende en ook bevindelijke Chr. Geref. Kerken gaan samenwerken met niet bevindelijke gereformeerden als de GK (vr.) en de NGK. We weten waar dat toe kan leiden. Dat is actueel genoeg.
Terug kijkend zien we vele bakens in zee, schepen op het droge. Maar vrijwel, zo niet alle kerken koersen gewoon door.
Ik bemerk tijdens dit schrijven dat indelen eenvoudigweg niet gaat. Onze indeling in kerkverbanden loopt altijd anders dan de Levende Kerk.
