Juist: de Reformatoren noemden dat het zaad des geloofs, of: enige zaden van het geloof. Ik geloof echter niet dat dit hetzelfde is als wat Voetius en anderen wedergeboorte (in enge zin) genoemd hebben. (Maar dat is een heel andere discussie.) Laten we ons even beperken tot de eerste gereformeerden. De Synopsis verklaart dit zaad op deze wijze:GJdeBruijn schreef:Aanvulling: De reformatoren veronderstelden daarbij het zaad van het geloof (wat later de wedergeboorte -in engere zin- werd genoemd door o.a. Voetsius) in de kinderen en allen die tot het uitwendige verbond behoorden voor zover uiterlijk het geloof beleden werd -het oordeel der liefde.Valcke schreef:Synopsis: "Wij binden dus de uitwerking van de doop niet aan dat moment waarop het uiterlijke water het lichaam bevochtigt, maar in allen die te dopen zijn vereisen wij van tevoren geloof en bekering, tenminste naar het oordeel der liefde... alsook bij de volwassenen, bij wie daadwerkelijke belijdenis van geloof en bekering noodzakelijk is." (XLIV.29)
Ook dit was het gereformeerde geluid!
En tegelijkertijd: Verplicht tot een nieuwe gehoorzaamheid (wat de reformatoren de wedergeboorte noemden).
"Voorts gelijk het zaad in de aarde geworpen niet altijd op hetzelfde ogenblik begint te groeien, maar wanneer de regen of de warmte van de hemel erover komt, zo is noch het woord, noch het teken van het sacrament altijd op het eigen eerste ogenblik van uitwerking, maar eerst op die tijd, wanneer de zegening van de Heilige Geest daarbij komt.
Dit bewijzen velen die in hun jeugd gedoopt zijn, en toch een tijd lang goddeloos leven, ook vele volwassenen hypocrieten, die niet zelden eerst lang daarna ernstig tot bekering komen." (XLIV.29, 30)