'Maak preek begrijpelijker voor jongeren'

[Ad Anker]

Ik heb altijd gemeend dat scholen - en docenten - als taak hadden jongeren voor te bereiden op de maatschappij en hun te leren wat daarvoor nodig is. Dat was fout.
Scholen - en docenten - zijn ervoor om de maatschappij te vertellen wat het niveau van de leerlingen is zodat de maatschappij zich kan aanpassen.

Juist, dat is de fout. Inscherpen, onderwijzen, leren, allemaal Bijbelse termen. Maar we zijn te lui om dat gestalte te geven en vervolgens piepen dat de jeugd het niet meer snapt. En zoiets krijgt nog een podium ook. Helaas. Misschien ga ik ook eens een opinieartikel schrijven.

[Ad Anker]

Ik wil er maar mee zeggen dat persoonlijke ervaringen subjectief en helemaal niet de norm zijn.

Dat was me duidelijk, ja.

[DDD]

Ik heb altijd gemeend dat scholen - en docenten - als taak hadden jongeren voor te bereiden op de maatschappij en hun te leren wat daarvoor nodig is. Dat was fout.
Scholen - en docenten - zijn ervoor om de maatschappij te vertellen wat het niveau van de leerlingen is zodat de maatschappij zich kan aanpassen.

Juist, dat is de fout. Inscherpen, onderwijzen, leren, allemaal Bijbelse termen. Maar we zijn te lui om dat gestalte te geven en vervolgens piepen dat de jeugd het niet meer snapt. En zoiets krijgt nog een podium ook. Helaas. Misschien ga ik ook eens een opinieartikel schrijven.

Ik ben een groot voorstander van een goede algemene ontwikkeling, maar als je ziet hoe standplaatsgebonden zelfs talige mensen op dit forum al kunnen zijn, dan kun je toch niet van een gemiddelde vmbo-er verwachten dat hij in staat is om teksten in vooroorlogs taalgebruik zonder problemen op zichzelf toe te passen?

[arie2708]

Ik heb hierboven op geen enkele manier willen aangeven dat ik de wijsheid in pacht heb als het gaat over deze materie. Verre van dat....!! Wat ik probeer aan te geven is het feit dat jongeren anno 2016 zelf aangeven dat ze in veel gevallen niet begrijpen waar de preek over gaat. En dat, wanneer ik met de jongeren een dagopening houd op school, ik onze jongeren zie worstelen met de bijbel óf volledig zie afhaken. Ik mag toch aannemen dat niemand onder ons blijdschap heeft over dat laatste. Het is mijn taak om jongeren, op hun eigen niveau, uitleg te geven vanuit Gods Woord en proberen om hen uit te leggen waar het over gaat in de Bijbel. En het is de taak van predikanten en ambtsdragers om het Woord zo te brengen dat iedereen, op eigen niveau, de (strekking van de) preek (live of gelezen) kan begrijpen. Met daarbij het appél aan de hoorders om haast te maken met de eis "bekeer u". En wanneer we die taak serieus nemen (zowel ambtdragers als leerkrachten) dan leggen we het Woord zó aan het hart dat iedereen het kan begrijpen. Dan brengen we geen boodschap van een rij aaneen geregen dogmatische begrippen maar vertalen we de boodschap van Paulus naar de hoorders van nu, in de taal van nu: laat u met God verzoenen!!
In die strekking bedoelde ik mijn eerdere opmerking: je kunt nu dus lijdelijk zijn en zeggen "het was vroeger niet anders". Maar ik hoop dat er velen zijn (en ik ben de eerste om toe te geven dat dit bij mij niet altijd zo leeft) die met een heilige ijver en met kinderlijke eenvoudigheid bezet zijn om de jongeren op hun niveau te betrekken bij de preek. Dan is iedere jongere die afhaakt omdat ze het wérkelijk niet meer begrijpen in de kerk er één teveel.
Mag je dan geen preken meer lezen uit (bijvoorbeeld) 1930? Dat zeg ik niet. Wij lezen in onze gemeente de catechismusverklaring van ds. van Reenen. We kunnen toch niet zeggen dat deze man onwaarheden heeft verkondigd. Er staan heel mooie dingen en behartenswaardige dingen in die preken. Maar wat ik om me heen zie gebeuren in de kerk is het feit dat na zo'n 15 minuten van de preek diverse jongeren (en ouderen!!) totaal niet meer volgen waar het over gaat en de tijd maar uitzitten. Preken zonder punten, geen leidraad, met een zinsopbouw die wij anno 2016 niet meer gebruiken en zo lang dat velen dankbaar adem halen als de tussenzang wordt opgegeven. Is dat dan wat we willen?? Moeten we dit soort dingen niet heel serieus nemen?
Daarom sta ik van harte achter het artikel van mijn collega op het Hoornbeeck College. Het wordt echt hoog tijd om serieuze aandacht te besteden aan de verstaanbaarheid van de (lees)preek. Waarmee ik tevens onderstreep dat de opvoeding thuis van het allergrootste belang is. Maar dat is hier niet de discussie.

[Maanenschijn]

Taal verschuift. Zeker weten. Maar we hebben een schat aan prekenboeken, geschriften van oudvaders en een betrouwbare Bijbelvertaling waarvan de taal in veel mindere mate verschuift. vandaar dat uitleg nodig blijft. En dat een preekbespreking gaat over vertaling van begrippen is een groot gebrek aan de opvoeding.

Deze snap ik niet zo. Bedoel je, taal verschuift, maar als we de schat van prekenboeken etc. gaan lezen is plotseling de taal niet meer verschoven? Dan word een ieder geacht het maar te snappen. En bedoel je met die laatste opmerking: een juiste opvoeding is een rijtje begrippen in het hoofd van de jonge kinderen stampen, want dan kan daarna het gesprek gaan over de inhoud?

Ik weet uw leeftijd niet, weet niet of u veel met jongeren omgaat, of dat u mogelijk mag zien op een goede opvoeding in deze: als het gegeven is dat het overgrote deel van de jongelui de preek niet meer goed oppikken, is het dan volgens u geen zaak om er alles aan te doen om deze jongeren (en ouderen) middels hedendaags taalgebruik aan te spreken? Hoe moeten we iemand dwingen om in te gaan, als we de taal niet spreken? Vrijwel elk jaar mag ik een reis maken om Gods Woord en de mooie geschriften van de Engelse puriteinen in de uithoeken van de voormalige Sovjet-Unie te brengen. We getroosten ons die moeite, financieel ondersteund door velen in onze gezindte, maar oog hebben in de prediking voor het hedendaags taalgebruik van de jongeren (en veel ouderen) mag niet?

Het is mijn stellige overtuiging dat een ieder verantwoording zal moeten afleggen voor de inspanningen die hij/zij gedaan heeft om de medemens, jong of oud, aan te spreken en op Christus te wijzen. Er rust een grote verantwoordelijkheid op een ieder, en vooral zij die geroepen zijn om dienaar van het Evangelie te zijn. Ook in het aanspreken van de gemeente.

[Wim Anker]

..... Het is mijn taak om jongeren, op hun eigen niveau, uitleg te geven vanuit Gods Woord en proberen om hen uit te leggen waar het over gaat in de Bijbel..

Hier ligt m.i. de principiële fout. Een (godsdienst) docent heeft tot taak methoden en technieken aan de leerlingen aan te leren zodat zij zelf het Woord onderzoeken, lezen en taalkundig begrijpen wat er staat.
Het is niet de taak van de docent het Woord uit te leggen! Het is zijn taak de leerlingen dusdanig te onderwijzen dat zij, naar de hun geschonken en door de docent ontwikkelde gaven , zelfstandig kunnen lezen.

Waar het over gaat in de bijbel en de bijbel uitleggen behoort niet tot het takenpakket van een docent, dat is de predikant en de catechisatie voor.

[Curatorium]

Hier ligt m.i. de principiële fout. Een (godsdienst) docent heeft tot taak methoden en technieken aan de leerlingen aan te leren zodat zij zelf het Woord onderzoeken, lezen en taalkundig begrijpen wat er staat.

Precies, methoden en technieken. Maar godsdienst behoort geen Tale Kanaäns-taalcursus te zijn omdat onze predikanten het zo moeilijk maken. In de hertaalde boeken van puriteinen en nadere reformatoren (die overigens door de wat serieuzere jeugd echt worden gelezen!) zijn de meeste uitdrukkingen ook gewoon overgezet in hedendaags én verheven Nederlands, het kan dus wel.

[Zita]

..... Het is mijn taak om jongeren, op hun eigen niveau, uitleg te geven vanuit Gods Woord en proberen om hen uit te leggen waar het over gaat in de Bijbel..

Hier ligt m.i. de principiële fout. Een (godsdienst) docent heeft tot taak methoden en technieken aan de leerlingen aan te leren zodat zij zelf het Woord onderzoeken, lezen en taalkundig begrijpen wat er staat.
Het is niet de taak van de docent het Woord uit te leggen! Het is zijn taak de leerlingen dusdanig te onderwijzen dat zij, naar de hun geschonken en door de docent ontwikkelde gaven , zelfstandig kunnen lezen.

Waar het over gaat in de bijbel en de bijbel uitleggen behoort niet tot het takenpakket van een docent, dat is de predikant en de catechisatie voor.

Interessante benadering, Wim. Dinsdag moet ik dagopening houden met 4havo. Hoe moet ik dat dan aanpakken? Ik ben gewend het voorgeschreven Bijbelgedeelte te lezen, vooraf aan te geven wie het geschreven heeft, wat er in de omliggende gedeelten staat. Tijdens het lezen verhelder ik lastige woorden. Na het lezen geef ik aan wat de hoofdboodschap is van het gedeelte, en wat dat betekent voor de komende dag. Maar die aanpak is dus erg fout, begrijp ik. Wat moet ik wel doen?

[Wim Anker]

Een dagopening is geen lesgeven.
Deze frigide benadering sughereert dat ik een leraar engels zou verbieden zijn zoon fietsen te leren. Of dat ik vind dat een docent Frans niet zou mogen waarschuwen bij het oversteken. Dat is geenzins het geval.
Ga dus vooral door zoals voorgenomen.

[-DIA-]

Ik heb hierboven op geen enkele manier willen aangeven dat ik de wijsheid in pacht heb als het gaat over deze materie. Verre van dat....!! Wat ik probeer aan te geven is het feit dat jongeren anno 2016 zelf aangeven dat ze in veel gevallen niet begrijpen waar de preek over gaat. En dat, wanneer ik met de jongeren een dagopening houd op school, ik onze jongeren zie worstelen met de bijbel óf volledig zie afhaken. Ik mag toch aannemen dat niemand onder ons blijdschap heeft over dat laatste. Het is mijn taak om jongeren, op hun eigen niveau, uitleg te geven vanuit Gods Woord en proberen om hen uit te leggen waar het over gaat in de Bijbel. En het is de taak van predikanten en ambtsdragers om het Woord zo te brengen dat iedereen, op eigen niveau, de (strekking van de) preek (live of gelezen) kan begrijpen. Met daarbij het appél aan de hoorders om haast te maken met de eis "bekeer u". En wanneer we die taak serieus nemen (zowel ambtdragers als leerkrachten) dan leggen we het Woord zó aan het hart dat iedereen het kan begrijpen. Dan brengen we geen boodschap van een rij aaneen geregen dogmatische begrippen maar vertalen we de boodschap van Paulus naar de hoorders van nu, in de taal van nu: laat u met God verzoenen!!
In die strekking bedoelde ik mijn eerdere opmerking: je kunt nu dus lijdelijk zijn en zeggen "het was vroeger niet anders". Maar ik hoop dat er velen zijn (en ik ben de eerste om toe te geven dat dit bij mij niet altijd zo leeft) die met een heilige ijver en met kinderlijke eenvoudigheid bezet zijn om de jongeren op hun niveau te betrekken bij de preek. Dan is iedere jongere die afhaakt omdat ze het wérkelijk niet meer begrijpen in de kerk er één teveel.
Mag je dan geen preken meer lezen uit (bijvoorbeeld) 1930? Dat zeg ik niet. Wij lezen in onze gemeente de catechismusverklaring van ds. van Reenen. We kunnen toch niet zeggen dat deze man onwaarheden heeft verkondigd. Er staan heel mooie dingen en behartenswaardige dingen in die preken. Maar wat ik om me heen zie gebeuren in de kerk is het feit dat na zo'n 15 minuten van de preek diverse jongeren (en ouderen!!) totaal niet meer volgen waar het over gaat en de tijd maar uitzitten. Preken zonder punten, geen leidraad, met een zinsopbouw die wij anno 2016 niet meer gebruiken en zo lang dat velen dankbaar adem halen als de tussenzang wordt opgegeven. Is dat dan wat we willen?? Moeten we dit soort dingen niet heel serieus nemen?
Daarom sta ik van harte achter het artikel van mijn collega op het Hoornbeeck College. Het wordt echt hoog tijd om serieuze aandacht te besteden aan de verstaanbaarheid van de (lees)preek. Waarmee ik tevens onderstreep dat de opvoeding thuis van het allergrootste belang is. Maar dat is hier niet de discussie.

Ik heb net een deel uit de afscheidspreek van ds. M. Hofman (Gereformeerde Gemeente Rijssen, 1929) geplaatst bij "Bezinning" (zie aldaar). Ik geloof toch dat ds. Hofman voluit Bijbels en begrijpelijk de jeugd vermaande. De taal uit de jaren 30 kan wat aangepast worden, maar ik geloof dat het stukje 'afscheidspreek' iedereen wel zal begrijpen. (Een andere zaak is om zijn raad ook in acht te nemen)

[Zita]

Ik heb hierboven op geen enkele manier willen aangeven dat ik de wijsheid in pacht heb als het gaat over deze materie. Verre van dat....!! Wat ik probeer aan te geven is het feit dat jongeren anno 2016 zelf aangeven dat ze in veel gevallen niet begrijpen waar de preek over gaat. En dat, wanneer ik met de jongeren een dagopening houd op school, ik onze jongeren zie worstelen met de bijbel óf volledig zie afhaken. Ik mag toch aannemen dat niemand onder ons blijdschap heeft over dat laatste. Het is mijn taak om jongeren, op hun eigen niveau, uitleg te geven vanuit Gods Woord en proberen om hen uit te leggen waar het over gaat in de Bijbel. En het is de taak van predikanten en ambtsdragers om het Woord zo te brengen dat iedereen, op eigen niveau, de (strekking van de) preek (live of gelezen) kan begrijpen. Met daarbij het appél aan de hoorders om haast te maken met de eis "bekeer u". En wanneer we die taak serieus nemen (zowel ambtdragers als leerkrachten) dan leggen we het Woord zó aan het hart dat iedereen het kan begrijpen. Dan brengen we geen boodschap van een rij aaneen geregen dogmatische begrippen maar vertalen we de boodschap van Paulus naar de hoorders van nu, in de taal van nu: laat u met God verzoenen!!
In die strekking bedoelde ik mijn eerdere opmerking: je kunt nu dus lijdelijk zijn en zeggen "het was vroeger niet anders". Maar ik hoop dat er velen zijn (en ik ben de eerste om toe te geven dat dit bij mij niet altijd zo leeft) die met een heilige ijver en met kinderlijke eenvoudigheid bezet zijn om de jongeren op hun niveau te betrekken bij de preek. Dan is iedere jongere die afhaakt omdat ze het wérkelijk niet meer begrijpen in de kerk er één teveel.
Mag je dan geen preken meer lezen uit (bijvoorbeeld) 1930? Dat zeg ik niet. Wij lezen in onze gemeente de catechismusverklaring van ds. van Reenen. We kunnen toch niet zeggen dat deze man onwaarheden heeft verkondigd. Er staan heel mooie dingen en behartenswaardige dingen in die preken. Maar wat ik om me heen zie gebeuren in de kerk is het feit dat na zo'n 15 minuten van de preek diverse jongeren (en ouderen!!) totaal niet meer volgen waar het over gaat en de tijd maar uitzitten. Preken zonder punten, geen leidraad, met een zinsopbouw die wij anno 2016 niet meer gebruiken en zo lang dat velen dankbaar adem halen als de tussenzang wordt opgegeven. Is dat dan wat we willen?? Moeten we dit soort dingen niet heel serieus nemen?
Daarom sta ik van harte achter het artikel van mijn collega op het Hoornbeeck College. Het wordt echt hoog tijd om serieuze aandacht te besteden aan de verstaanbaarheid van de (lees)preek. Waarmee ik tevens onderstreep dat de opvoeding thuis van het allergrootste belang is. Maar dat is hier niet de discussie.

Ik heb net een deel uit de afscheidspreek van ds. M. Hofman (Gereformeerde Gemeente Rijssen, 1929) geplaatst bij "Bezinning" (zie aldaar). Ik geloof toch dat ds. Hofman voluit Bijbels en begrijpelijk de jeugd vermaande. De taal uit de jaren 30 kan wat aangepast worden, maar ik geloof dat het stukje 'afscheidspreek' iedereen wel zal begrijpen. (Een andere zaak is om zijn raad ook in acht te nemen)

Ik vind de warme betrokkenheid die uit de afscheidswoorden blijkt heel mooi om te lezen. Maar toen ik het las, moest ik wel denken aan dit topic: de woordkeuze en de keuze voor veel beeldspraak schept onnodig afstand. Ik kan niet helemaal beoordelen in hoeverre jongeren deze taal in 1924 begrepen, maar in 2016 zijn er maar weinig jongeren (12-18) die dit kunnen volgen. Lezend gaat nog beter dan luisterend, want je kunt herlezen.
Ik pak even het gedeelte eruit waarin hij de jongeren aanspreekt. Waarom 'opkomend geslacht'? Waarom 'ge'? Waarom 'het mannelijk geslacht'. Enzovoorts.
Waarom zegt de predikant niet gewoon: 'jongens en meisjes (of: jongelui), jullie doen veel zonden. Jullie hebben het mij ook vaak moeilijk gemaakt. Jullie kwamen niet in de kerk of op catechisatie. Vooral de jongens houden zich niet aan de regels. Ik bid dat de Heere jullie die zonden zal vergeven. De wederkomst van de Heere is dichtbij. Hij zal ons dan oordelen. Als je zonden dan niet vergeven zijn, zul je voor altijd verloren gaan. Dat gebeurde ook met Sodom en Gomorra. Ze leefden daar in plezier, maar we weten allemaal hoe dat afliep. Dat gebeurde ook met de oude wereld, voor de zondvloed. Als de Heere terugkomt, zou je wel willen dat je anders geleefd had, maar dan kun je niets meer veranderen. Als je niet bekeerd bent, ga je voor altijd verloren.'

[DDD]

Toen sprak men (denk ik) zo. Ook oude Polygoonjournaals zijn plechtstatig geformuleerd. Maar ik vind het wel spijtig als er mensen zijn die menen dat het gemiddelde kerklid zo'n gesproken tekst kan volgen. Want ik denk dat dat zeker niet zo is.

[-DIA-]

Toen sprak men (denk ik) zo. Ook oude Polygoonjournaals zijn plechtstatig geformuleerd. Maar ik vind het wel spijtig als er mensen zijn die menen dat het gemiddelde kerklid zo'n gesproken tekst kan volgen. Want ik denk dat dat zeker niet zo is.

Dat heb ik deze week hier ook nog opgemerkt.
Als ds. Hofman nu nog had geleefd had hij andere woorden gebruikt. Maar het gaat niet in de eerste plaats om de woorden maar om de zaken die erin liggen. Die zouden wel gelijk blijven. Je merkt hoe ds. Hofman de gemeente van Rijssen niet zomaar ongewaarschuwd achter zich kon laten, en dat zou geen enkele predikant moeten kunnen.

[DDD]

Ik ben soms misschien wat dom.
Maar wat bedoel je met de zin "Ik geloof toch dat ds. Hofman voluit bijbels en begrijpelijk de jeugd vermaande."?

[-DIA-]

Ik ben soms misschien wat dom.
Maar wat bedoel je met de zin "Ik geloof toch dat ds. Hofman voluit bijbels en begrijpelijk de jeugd vermaande."?

Hij wees op grond van de Bijbelse waarheid hun zonden aan, en de straf die ze daarop te verwachten hebben.

Hier heb ik het iets hertaald: verdere suggesties zijn welkom, maar het mag niet afdoen van wat ds. Hofman bedoelde te zeggen.

O, volk des Heeren! gedenk toch aan de enkelen die in onze zo donkere dagen u zijn gegeven. Sta ze toch met woord en raad terzijde. Hebt elkaar hartelijk lief met broederlijke liefde. Wacht op de volle openbaring van Christus’ Koninkrijk, de val van Babylon en de ondergang van alle macht en heerschappij en macht die zich tegen Hem en Zijn heilig Woord verzetten. Wacht als getrouwe huisbezorgers op de komst van uw Heere, opdat als Hij komt en klopt, u Hem dan terstond moogt opendoen…

Ten vierde: Tot u, mijn waarde leerlingen, groot en klein, en jullie die pas vorige week belijdenis des geloofs hebben afgelegd en vandaag voor het eerst als leden van de gemeente uw plaats in deze kerk hebt ingenomen, tot u in het bijzonder nog deze vermaning: Er is een geslacht dat rein is in zijn ogen en van zijn drek niet gewassen is. Eenmaal wordt jullie naam hier van de ledenlijst afgevoerd. Maar ben je geteld onder diegenen die in het geestelijk Israël zijn ingelijfd, dan ben je een Sionskind, een levend lidmaat en je zult het eeuwig blijven. Legt altijd de eeuwige waarheid aan als toetssteen; doorzoek je toch bij de licht van het Woord. Doorzoek jezelf, ja zeer nauw, want arglistig is het hart, meer dan enig ding.

O, jongens en meisjes, jullie zonden zijn groot. Dat de Heere genadig verzoening mocht doen over hetgeen dat jullie ook aan ons hebben misdaan. Zo vaak hebben jullie ons doen zuchten als je plaats leeg was in de kerk of catechisatie; jullie ongebondenheid is groot, vooral onder de jongens.
Luister nog naar onze laatste vermaning: Hij die gereed staat te komen om te oordelen de levenden en de doden, Hij zal jullie (zo jullie zo blijven) in zo´n staat vinden als de eerste wereld, of als Sodom en Gomorra, etende, drinkende, en blijde zijnde. Hij zal met jullie handelen zoals hij met hen gehandeld heeft en jullie als met een bezem naar het verderf wegvagen. Dan zullen jullie aan al jullie gewenste dingen denken, maar jullie verwachting is dan verloren, jullie is dan lot vreselijk, jullie rampzaligheid is dan eeuwig!

O, ouders, vaders en moeders, voogden of verzorgers der jeugd, wat wij u ten laatste bidden als uw scheidende leraar, is: Geef toch acht op degenen die aan uw zorgen zijn toevertrouwd. U zult aan God rekenschap moeten geven hoe u ze opgevoed hebt. Span uw krachten nog in. Stel de u van God geschonken gaven nog te werk, red nog wat te redden is. Wie weet, of u het nog beleven zult dat uw kinderen aan het zwaard worden overgegeven en dat de tong van het zoogkind aan zij gehemelte zal kleven en de huid zwart zal worden als een oven. Beleeft u dat niet; Gods Woord blijft waarachtig: slagen zijn voor de spotters bereid, en een roede voor de rug der zotten.

Wij bevelen u Gode, Zijn genade, Zijn licht, om manmoedig en dapper u te verdedigen tegen de heersende zonden van deze streken.

Ten slotte, gemeente, wie u ook bent, schaar u, en blijf u scharen rondom de Waarheid. Onderwerp u aan de leer en de tucht van uw ambtsdragers. Maak hen hun niet moeilijk. Bidt veel voor hen. Zij hebben al een zware taak, maak het hun niet moeilijker.

Weest samen eensgezind, leef in vrede en de God der liefde en des vredes zal met u zijn.
Ontvangt onze afscheidsgroet en geleidt ons met uw verzuchtingen en geve de Heere, dat we elkander mochten ontmoeten voor de Troon, waar God zijn zal alles en in allen.

Amen, ja amen!