Psalmherziening. Psalm 1:1

Gebruikersavatar
mcgk
Berichten: 207
Lid geworden op: 31 okt 2015, 15:18

Psalmherziening. Psalm 1:1

Bericht door mcgk »

Naar aanleiding van een posting die ik op het forum las (over onze verouderde psalmberijming), leek me het leuk om als forum zelf eens wat te proberen en zo kijken of het nou mogelijk is om een vernieuwde verantwoorde reformatorische Psalmberijming te maken. Onze gezindte is erg gehecht aan 1773. Vele ouderen zullen geen vernieuwing willen, maar laten we eens eerlijk zijn: het is hard nodig. Zeker aangezien we al sinds 1773 psalmen zingen met de ernstige gedachten van de verlichting.
Onze kinderen leren allemaal... het opent uwen mond. Maar begrijpen zij ook wat ‘eist van mij vrijmoedig’ is?

De Gereformeerde Bond is bezig met een bundel psalmen en enkele gezangen voor de eredienst. Ik weet het niet, maar de Geref. Bond kennende zal men ook 1773 proberen te updaten. Echter, we kunnen nu al met zekerheid zeggen dat deze bundel van HHK tot Geref. Gem tot Oud Geref. Gem. niet gebruikt gaan worden.

Het leek mij wel een interessant experiment om eens met dit forum te beginnen met Psalm 1 en dan kijken of het nou erg moeilijk is om 1773 te updaten of desnoods een heel vers opnieuw te schrijven.

Ik wil u dan vooraf wijzen op de berijming van de GKV (staan ook op Psalmboek.nl) De GKV Psalmen zijn erg interessant en met enkele aanpassingen zeer goed bruikbaar. Bekende zinnen uit 1773 zijn in deze berijming soms zelfs gehandhaafd. Een nadeel is misschien dat bij enkele psalmen de reformatorische gedachten minder aanwezig zijn, dus dat zou veranderd kunnen worden.
De Psalmen van C.J. Meeuse, hoewel ze niet voor de eredienst bedoelt zijn, zijn ook wel bruikbaar. Ze hebben soms wel wat aanpassing nodig omdat het soms maar net zingbaar is. Deze psalmberijming is ook zeker bruikbaar.

Laten we eens beginnen met psalm 1:1. Laten we ook zeker naar de Bijbelteksten zelf kijken. De reden dat we psalmen zingen is immers dat we dicht bij de Bijbel willen blijven. In 1773 ontbreekt dat element vaak!

1773: Welzalig hij, die in der bozen raad
Niet wandelt, noch op 't pad der zondaars staat,
Noch nederzit, daar zulken samenrotten,
Die roekeloos met God en godsdienst spotten;
Maar 's HEEREN wet blijmoedig dag en nacht
Herdenkt, bepeinst, en ijverig betracht.

Meeuse: Welzalig is de man die in de raad
van ’t godd’loos volk niet wandelt en niet staat
op wegen waar de zondaars God vergeten,
of neerzit waar de spotters zijn gezeten,
maar heeft zijn lust alleen in ’s HEEREN wet,
waarop hij dag en nacht nauwkeurig let.

GKV: Welzalig wie niet volgt der bozen raad,
niet op de weg der goddelozen staat,
wie ook niet zit waar spotters samenscholen,
maar wandelt op de weg door God bevolen,
wie 's HEREN wet zijn grote vreugde acht,
haar dankbaar overdenkt bij dag en nacht.

Tekst: 1 Welgelukzalig is de man, die niet wandelt in den raad der goddelozen, noch staat op den weg der zondaren, noch zit in het gestoelte der spotters;
2 Maar zijn lust is in des HEEREN wet, en hij overdenkt Zijn wet dag en nacht.

De GKV als zowel de berijming van Meeuse zijn beiden best makkelijk naar de schrift te herleiden. De berijming van Meeuse hier iets meer. Echter, zinnen worden halverwege afgebroken. Misschien kunnen we daar wat aan doen. Tevens mis ik bij Meeuse toch echt het overdenken van de wet. Dat is iets anders dan letten naar mijn mening.

Ik zou zelf de basis van Meeuse pakken. En dan toch het ‘overdenken’ op de een of andere manier invoegen.

Bijvoorbeeld:
Welzalig is de man die in de raad
van ’t godd’loos volk niet wandelt en niet staat
op wegen waar de zondaars God vergeten,
of neerzit waar de spotters zijn gezeten,

maar heeft in ’s HEEREN wet alleen zijn lust
hem overdenkt bij dag en nacht -in rust?-
Of: Letterlijk de laatste twee zinnen uit 1967 en dan vreugde vervangen door wellust, zodat we bij de SV blijven. Al is dat natuurlijk een wat ouder woord. En dan mis je weer het woord overdenken.
maar die aan 's Heeren wet zijn wellust heeft
en dag en nacht met zijn geboden leeft.
Graag zou ik jullie ideeën zien!
mulder
Berichten: 367
Lid geworden op: 02 jun 2015, 15:33

Re: Psalmherziening. Psalm 1:1

Bericht door mulder »

Leuk idee!!! Ben benieuwd of er hier wat uitkomt. Ik zou zelf het samenscholen er toch inzetten (ook al gaat het over een gestoelte in de Schrift, dat is ook een zekere vorm van samenscholen). Nu staat er neerzit en gezeten in een zin. Klinkt toch een beetje raar, maar ik ben geen neerlandicus. Ik zal er eens over denken....
maar heeft in ’s HEEREN wet alleen zijn lust
hem overdenkt bij dag en nacht -in rust?-
Deze is meer naar de schrift. Alleen het ‘in rust’, tsja.


Het is jammer dat er niet eens een paar dominees met wat muzikale organisten/docenten/dichters rond de tafel te gaan zitten. Wanneer er een nieuwe berijming zou komen en deze gecombineerd uitgebracht zou worden in een psalmboekje, zodat predikanten zelf kunnen kiezen wanneer men oude en wanneer nieuwe berijming zingt en zo ook de oudere generatie niet vergeet, dan denk ik dat kerken als de HHK en GG dit wel zouden vrijgeven voor de eredienst. Dat zou een goede ontwikkeling zijn!
Martijn
Berichten: 731
Lid geworden op: 20 mar 2012, 21:34

Re: Psalmherziening. Psalm 1:1

Bericht door Martijn »

Volgens mij komt er een herziening van 1773.
Gebruikersavatar
Johann Gottfried Walther
Berichten: 4807
Lid geworden op: 05 feb 2008, 15:49

Re: Psalmherziening. Psalm 1:1

Bericht door Johann Gottfried Walther »

Martijn schreef:Volgens mij komt er een herziening van 1773.
Door wie?

Zelf vind ik wat ik van de berijming van ds. Meeuse gezien heb wel goed/sterk.
"Zie, de Heere is gekomen met Zijn vele duizenden heiligen, om gericht te houden tegen allen, en te straffen alle goddelozen onder hen, vanwege al hun goddeloze werken, die zij goddelooslijk gedaan hebben, en vanwege alle harde woorden, die de goddeloze zondaars tegen Hem gesproken hebben"
Martijn
Berichten: 731
Lid geworden op: 20 mar 2012, 21:34

Re: Psalmherziening. Psalm 1:1

Bericht door Martijn »

Johann Gottfried Walther schreef:
Martijn schreef:Volgens mij komt er een herziening van 1773.
Door wie?

Zelf vind ik wat ik van de berijming van ds. Meeuse gezien heb wel goed/sterk.
Zie deze link http://www.royaljongbloed.nl/product/97 ... almen-1773.
Gebruikersavatar
Hendrikus
Berichten: 16763
Lid geworden op: 10 apr 2004, 09:37

Re: Psalmherziening. Psalm 1:1

Bericht door Hendrikus »

Martijn schreef:Volgens mij komt er een herziening van 1773.
In april verschijnt de bundel Weerklank, waarin -naast ongeveer 500 schriftuurlijk verantwoorde gezangen- ook de 150 psalmen zijn opgenomen in een nieuwe berijming. Daarbij is deels geput uit de berijming 1968, deels uit de berijming zoals die in het Gereformeerd Kerkboek is opgenomen, met daarnaast een aantal nog niet eerder gepubliceerde nieuw berijmde psalmen.
http://www.boekencentrum.nl/shop_detail ... ctId=25106
~~Soli Deo Gloria~~
ejvl
Berichten: 5766
Lid geworden op: 06 jun 2011, 11:15

Re: Psalmherziening. Psalm 1:1

Bericht door ejvl »

Arie Loonstra heeft er eens een artikel over geschreven. Hij meende dat het niet hoeft te rijmen en kwam op :
1. Gelukkig maar ook zalig is de man
die in der goddelozen weg niet gaat,
noch zit op wegen waar de zondaars lopen,
noch is op plaatsen waar de spotters zitten,
maar zich verlustigt in des Heeren wet
en overdenkt die wetten dag en nacht.

2. Want hij zal als een boom zijn aan een stroom,
die vrucht geeft op zijn tijd en welker blad
niet afvalt; al zijn werk zal wèl gelukken.
Alzo zijn goddelozen niet; maar drijven
als kaf dat weggeblazen door de wind
de lucht in, om zo eeuwig te vergaan.

3. Daarom zullen degenen niet bestaan,
die goddeloos zich stellen in 't gericht,
noch ook de zondaars, die in zonde blijven
in de vergaderingen der rechtvaard'gen;
want God, de Heere kent hun rechte weg,
maar 't pad der goddelozen zal vergaan.

Zeer interessant artikel.
http://www.musicapsaltaria.nl/psa1773.htm
Gebruikersavatar
Hendrikus
Berichten: 16763
Lid geworden op: 10 apr 2004, 09:37

Re: Psalmherziening. Psalm 1:1

Bericht door Hendrikus »

ejvl schreef:Arie Loonstra heeft er eens een artikel over geschreven. Hij meende dat het niet hoeft te rijmen
Als wij de Geneefse psalmen zingen, zingen we een [soort van] vertaling van de rijmpsalmen die Calvijn liet maken, teneinde de gemeente weer actief te betrekken in de lturgie.
En waarom rijmpsalmen? Omdat die makkelijker te onthouden en uit het hoofd te leren zijn. Het metrum van de tekst is een belangrijk steunpunt (daarom is het ook essentieel dat het ritme van de melodie niet wordt gladgestreken tot allemaal langgerekte noten!) en het rijm helpt je om de tekst te onthouden.
Wanneer wij dus vertalingen van Franse rijmpsalmen zingen, waarom zouden die dan in het Nederlands opeens niét meer hoeven te rijmen?
Ik kan me totaal niet vinden in de redenatie van Loonstra.

Taalkundig is zijn voorbeeld ook niet sterk. Zo kun je bijvoorbeeld over een boom (enkelvoud) niet zeggen "welker blad", dat zou dan "welks blad" moeten zijn. Ingeslikte lettergrepen als in "rechtvaard'gen" moeten ook worden vermeden, dat zijn echt noodsprongen.
~~Soli Deo Gloria~~
Gebruikersavatar
Posthoorn
Berichten: 6544
Lid geworden op: 04 dec 2008, 11:22

Re: Psalmherziening. Psalm 1:1

Bericht door Posthoorn »

Johann Gottfried Walther schreef:
Martijn schreef:Volgens mij komt er een herziening van 1773.
Door wie?

Zelf vind ik wat ik van de berijming van ds. Meeuse gezien heb wel goed/sterk.
Nee, dat vind ik zo'n slappe berijming, ik hoop niet dat die gebruikt gaat worden als basis voor het een of ander.
Gebruikersavatar
Posthoorn
Berichten: 6544
Lid geworden op: 04 dec 2008, 11:22

Re: Psalmherziening. Psalm 1:1

Bericht door Posthoorn »

Hendrikus schreef:
Martijn schreef:Volgens mij komt er een herziening van 1773.
In april verschijnt de bundel Weerklank, waarin -naast ongeveer 500 schriftuurlijk verantwoorde gezangen- ook de 150 psalmen zijn opgenomen in een nieuwe berijming. Daarbij is deels geput uit de berijming 1968, deels uit de berijming zoals die in het Gereformeerd Kerkboek is opgenomen, met daarnaast een aantal nog niet eerder gepubliceerde nieuw berijmde psalmen.
http://www.boekencentrum.nl/shop_detail ... ctId=25106
Een soort alternatief voor het Liedboek?
Mara
Berichten: 23142
Lid geworden op: 15 jun 2010, 15:54

Re: Psalmherziening. Psalm 1:1

Bericht door Mara »

Hendrikus schreef:
Taalkundig is zijn voorbeeld ook niet sterk. Zo kun je bijvoorbeeld over een boom (enkelvoud) niet zeggen "welker blad", dat zou dan "welks blad" moeten zijn. Ingeslikte lettergrepen als in "rechtvaard'gen" moeten ook worden vermeden, dat zijn echt noodsprongen.
Er zijn wel meer "kromme zinnen" die voor misverstanden kunnen zorgen.
Er gingen 2 (onkerkelijke) vrienden van mijn zoon mee, en zij verbaasden zich over de zin:
Aan deze twee geboden hangt de ganse wet en de profeten.

En toen deze zin
Indien de Heere wil, en wij leven zullen, zo zullen wij dit of dat doen. voortaan werd gezegd na de mededelingen, hebben wij dat thuis ook opgezocht of het er echt zo stond.

Vaak vallen dergelijke zinnen of uitspraken niet zo op, totdat iemand er een kritische vraag over stelt.
Posthoorn schreef:Nee, dat vind ik zo'n slappe berijming, ik hoop niet dat die gebruikt gaat worden als basis voor het een of ander.
Ik vind het ook geen verbetering eerlijk gezegd, van hetgeen ik ervan gezien heb.
Als er schaduw is, dan moet er ook licht zijn ~ Spurgeon
emigrant
Verbannen
Berichten: 895
Lid geworden op: 10 okt 2015, 21:49

Re: Psalmherziening. Psalm 1:1

Bericht door emigrant »

Een beter project zou zijn: zet de onberijmde psalm op muziek.
Kijk niet naar de spelling en grammatica, ik ben dyslectisch.
Gebruikersavatar
Hendrikus
Berichten: 16763
Lid geworden op: 10 apr 2004, 09:37

Re: Psalmherziening. Psalm 1:1

Bericht door Hendrikus »

Posthoorn schreef:
Hendrikus schreef:
Martijn schreef:Volgens mij komt er een herziening van 1773.
In april verschijnt de bundel Weerklank, waarin -naast ongeveer 500 schriftuurlijk verantwoorde gezangen- ook de 150 psalmen zijn opgenomen in een nieuwe berijming. Daarbij is deels geput uit de berijming 1968, deels uit de berijming zoals die in het Gereformeerd Kerkboek is opgenomen, met daarnaast een aantal nog niet eerder gepubliceerde nieuw berijmde psalmen.
http://www.boekencentrum.nl/shop_detail ... ctId=25106
Een soort alternatief voor het Liedboek?
De initiatiefnemers komen uit kringen van de Gereformeerde Bond. Daar is het Liedboek nog niet zo ingeburgerd, maar is wel vraag naar gezangen. Naar verwachting zal Weerklank vooral in GB-kringen ingang vinden.
~~Soli Deo Gloria~~
Mara
Berichten: 23142
Lid geworden op: 15 jun 2010, 15:54

Re: Psalmherziening. Psalm 1:1

Bericht door Mara »

emigrant schreef:Een beter project zou zijn: zet de onberijmde psalm op muziek.
Bij oudere mensen duurt het dan heel lang voordat ze herkenning kunnen vinden.
Ik heb het ook gezien toen het ritmisch zingen werd ingevoerd, dat duurt echt jaaaaren voordat er vlekkeloos gezongen wordt, op het juiste ritme.
Demente mensen die geen woord meer zeggen, zingen vaak vlekkeloos de Psalmen mee.
Hoe zal dat gaan als het halverwege in het leven wordt veranderd?
Als er schaduw is, dan moet er ook licht zijn ~ Spurgeon
Gebruikersavatar
Hendrikus
Berichten: 16763
Lid geworden op: 10 apr 2004, 09:37

Re: Psalmherziening. Psalm 1:1

Bericht door Hendrikus »

emigrant schreef:Een beter project zou zijn: zet de onberijmde psalm op muziek.
Dat is er al: http://www.boekencentrum.nl/shop_detail ... ctId=23782

De onberijmde psalmen op chants of abdijtonen, zoals dat in de Anglicaanse kerk ook gebeurt. Dán zing je letterlijk de tekst uit de Bijbel.
Bij "Heel mijn ziel" gaat het dan om de tekst uit de NBV. Maar dat zou natuurlijk ook heel goed met de Herziene Statenvertaling kunnen, of met welke andere vertaling dan ook. Iemand moet de moeite nemen om de tekst te gaan "pointen", zoals dat heet: met tekens aangeven op welke lettergreep we naar de volgende noot gaan.

Voor gemeentezang is dit echter niet geschikt. In de Anglicaanse traditie is het het koor dat de psalmen zingt. De gemeente zingt hymns (gezangen dus).
~~Soli Deo Gloria~~
Plaats reactie