HSV Studiebijbel

Gebruikersavatar
huisman
Berichten: 19258
Lid geworden op: 12 nov 2009, 23:38

Re: HSV Studiebijbel

Bericht door huisman »

Zonderling schreef:Wel heb ik forse bezwaren tegen de wijze waarop in de Studiebijbel aangekeken wordt tegen de duiding van Christus in de psalmen.

Bv. Psalm 22:
- Eerst wordt aangegeven hoe sommigen deze psalm gezien hebben a) als rechtstreekse voorzegging van Christus of b) als een oudtestamentische klaagzang met een diepere bedoeling op Christus.
- Vervolgens wordt gezegd: 'Het is BETER de psalm te zien als een lied dat een klaagzang van de onschuldig lijdende weergeeft, en DAN te zien hoe alle evangeliën deze GEBRUIKEN om Jezus voor te stellen als de onschuldige Lijder bij uitstek'.

Op deze wijze wordt het profetische element uit deze psalm gehaald. Het enige dat dan overblijft is dat we deze psalm kunnen 'gebruiken' om Jezus als de onschuldige Lijder bij uitstek voor te stellen.
Hier kan ik het onmogelijk mee eens zijn. Daarmee wordt alle profetische duiding uit deze psalm weggehaald.

Hetzelfde zien we in de uitleg van andere psalmen, bijvoorbeeld Psalm 16. Daar wordt zelfs gezegd dat de apostelen Psalm 16:10 zagen als een voorzegging van de dood en opstanding van Christus, maar dat het 'BETER' is aan te nemen dat... Ook hier dus een ontkenning van de profetische betekenis van de psalm; alleen een toepassing achteraf op Christus resteert, volgens de noot is dit echter geen profetie die reeds in de psalm lag.

M.i. moeten we echter de juiste middenweg bewandelen:
- We moeten de psalmen die geduid worden op Christus niet LOUTER zien als profetisch; deze psalmen en teksten hebben ook betekenis in de context van de toenmalige auteur, David of een ander.
- We moeten de psalmen ook niet duiden als LOUTER betrekking hebbend op de toenmalige situatie en de profetische betekenis geheel wegnemen.
- We moeten dus BEIDE aanvaarden: zowel de betekenis in de toenmalige situatie als de profetische betekenis op Christus. Dit laatste wordt helaas in de noten ontkend. Alleen een toepassing achteraf op Christus is mogelijk volgens de noten, het profetisch spreken wordt ontkend.
Als dit idd de toon van de studiebijbel is dan kan ik mij geld besparen. Ik schrik hier echt van.
@Luther dempt dit ook jouw enthousiasme voor deze studiebijbel?
Er gaan er met twee verbonden verloren en met drie en er worden er met twee verbonden behouden en met drie. Prof. G. Wisse.
Gebruikersavatar
Luther
Berichten: 15857
Lid geworden op: 25 jun 2008, 20:16
Contacteer:

Re: HSV Studiebijbel

Bericht door Luther »

huisman schreef:Als dit idd de toon van de studiebijbel is dan kan ik mij geld besparen. Ik schrik hier echt van.
@Luther dempt dit ook jouw enthousiasme voor deze studiebijbel?
Flauwe vraag. Ik ben nog steeds blij met de Studiebijbel omdat het een groot deel van de huidige Engelstalige theologie voor mij ontsluit. Maar ik moet er misschien bij zeggen dat ik anders naar een studiebijbel kijk dan hier wordt gepropageerd. Je pikt overal de graantjes uit weg, en de rest laat je liggen. Dat geldt voor alle Bijbelverklaringen.

Wat je concrete vraag over de psalmen betreft, die kan ik nog niet beantwoorden, omdat ik de afgelopen week vooral op zoek ben geweest naar historische achtergrond en duiding bij enkele hoofdstukken uit Jozua en Richteren. En daar stond veel waardevols in.

Overigens vermoed ik wel dat de toonzetting (zonder het dus gelezen te hebben) van de Uitlegbijbel bij de Psalmen anders zal zijn dan die in de HSV-sb, want wat ik van @Zonderling lees, doet ook mijn wenkbrauwen fronsen. En als dat de algehele lijn is bij de Psalmen en de profeten dan ga ik de HSV-sb een stuk kritischer gebruiken. Maar ik weet (nog) niet of dit voor alle Psalmen geldt: ik zie nu bijvoorbeeld dat men in Psalm 110 wel een duidelijke profetische uitleg kiest m.b.t. de Messias. En bij Psalm 22 wordt op zichzelf (zelfs met een tabel) aangegeven op welke wijze psalm 22 terugkeert in het Evangelie van Mattheüs en hoe de Heere Jezus Zelf de OT-woorden uit Psalm 22 op zichzelf betrekt. Hoewel Calvijn deze hele Psalm eerst en vooral op David zelf betrekt, zegt hij erbij: "'t Is dan ook boven alle twijfel verheven of Christus heeft door deze uitroep openlijk willen tonen, dat - hoezeer ook David hier verwijdering vraagt van eigen smart - toch deze Psalm door de Geest der profetie over Hem gedicht was." Calvijn trekt dus wel de lijnen naar Christus, maar laat in het midden of David ook besefte, dat hij door de Geest geïnspireerd, een profetie aangaande de lijdende Borg uitsprak.
De kracht van het Evangelie zit in de bezittelijke voornaamwoorden. (Maarten Luther, WA 101, 2, 25)
Zonderling
Berichten: 4330
Lid geworden op: 19 nov 2005, 12:31

Re: HSV Studiebijbel

Bericht door Zonderling »

Luther schreef:
huisman schreef:Als dit idd de toon van de studiebijbel is dan kan ik mij geld besparen. Ik schrik hier echt van.
@Luther dempt dit ook jouw enthousiasme voor deze studiebijbel?
Flauwe vraag. Ik ben nog steeds blij met de Studiebijbel omdat het een groot deel van de huidige Engelstalige theologie voor mij ontsluit. Maar ik moet er misschien bij zeggen dat ik anders naar een studiebijbel kijk dan hier wordt gepropageerd. Je pikt overal de graantjes uit weg, en de rest laat je liggen. Dat geldt voor alle Bijbelverklaringen.

Wat je concrete vraag over de psalmen betreft, die kan ik nog niet beantwoorden, omdat ik de afgelopen week vooral op zoek ben geweest naar historische achtergrond en duiding bij enkele hoofdstukken uit Jozua en Richteren. En daar stond veel waardevols in.

Overigens vermoed ik wel dat de toonzetting (zonder het dus gelezen te hebben) van de Uitlegbijbel bij de Psalmen anders zal zijn dan die in de HSV-sb, want wat ik van @Zonderling lees, doet ook mijn wenkbrauwen fronsen. En als dat de algehele lijn is bij de Psalmen en de profeten dan ga ik de HSV-sb een stuk kritischer gebruiken. Maar ik weet (nog) niet of dit voor alle Psalmen geldt: ik zie nu bijvoorbeeld dat men in Psalm 110 wel een duidelijke profetische uitleg kiest m.b.t. de Messias. En bij Psalm 22 wordt op zichzelf (zelfs met een tabel) aangegeven op welke wijze psalm 22 terugkeert in het Evangelie van Mattheüs en hoe de Heere Jezus Zelf de OT-woorden uit Psalm 22 op zichzelf betrekt. Hoewel Calvijn deze hele Psalm eerst en vooral op David zelf betrekt, zegt hij erbij: "'t Is dan ook boven alle twijfel verheven of Christus heeft door deze uitroep openlijk willen tonen, dat - hoezeer ook David hier verwijdering vraagt van eigen smart - toch deze Psalm door de Geest der profetie over Hem gedicht was." Calvijn trekt dus wel de lijnen naar Christus, maar laat in het midden of David ook besefte, dat hij door de Geest geïnspireerd, een profetie aangaande de lijdende Borg uitsprak.
Inderdaad wordt in de noten van Psalm 110 wel erkend dat de psalm vooruitziet op Christus. Ik zie nu dat dit in Psalm 2 ook wordt erkend, zij het dat dit vooral erkend wordt vanuit het perspectief van de lezer. Ook Psalm 72 wordt erkend als psalm die ziet op de Messias.

Vanmorgen kwam ik niet verder dan het opslaan van Psalm 8, 16 en 22, waar ik deze erkenning niet vond. Er is dus inderdaad een gemengd beeld, maar wat ik meldde over de uitleg bij Psalm 16 en 22 vind ik toch zeer teleurstellend. Dat in enkele andere psalmen wel een profetische duiding erkend wordt, maakt het voor mij beslist niet goed.

Aanvulling: In Psalm 89 is het echter weer mis. De Messiaanse betekenis komt nauwelijks ter sprake. Wel vinden we: 'Christenen zingen deze psalm ook omdat zij erknnen dat God Zijn beloften aan David met krachtig vertoon van Zijn goedertierenheid en trouw heeft gehouden in Jezus. In geen geval zal God ooit Jezus 'verwerpen'. Ook bij vs. 27-28: 'Het Nieuwe Testament noemt Jezus de 'Eerstgeborene' en schildert Hem zo als het verhoogde Nageslacht van David, Die Zijn volk vertegenwoordigt...'. Wat mij betreft veel te mager. Ook hier lijkt de Messiaanse betekenis van de psalm alleen erkend te worden als iets dat achteraf zo beleefd wordt. Maar geen erkenning van de profetische en Messiaanse duiding van de psalm in zijn oorsprong.

De duiding van de profetieën van Jesaja (de Knecht des Heeren) is gelukkig wel weer beter. In de noot bij Jesaja 42:1-9 wordt (gelukkig) aangegeven dat er reden is om de Knecht ook bij Jesaja (dus niet alleen vanuit christelijk perspectief) te zien als een Messiaanse Persoon.
DDD
Berichten: 32542
Lid geworden op: 11 jul 2012, 17:48

Re: HSV Studiebijbel

Bericht door DDD »

Maar is de HSV Studiebijbel nu werkelijk anders dan de lijn van Calvijn? Ik zou dat bij psalm 22 precies hetzelfde hebben gedaan, in ieder geval.
Gebruikersavatar
huisman
Berichten: 19258
Lid geworden op: 12 nov 2009, 23:38

Re: HSV Studiebijbel

Bericht door huisman »

DDD schreef:Maar is de HSV Studiebijbel nu werkelijk anders dan de lijn van Calvijn? Ik zou dat bij psalm 22 precies hetzelfde hebben gedaan, in ieder geval.
Dat geloof ik :hum
Er gaan er met twee verbonden verloren en met drie en er worden er met twee verbonden behouden en met drie. Prof. G. Wisse.
Gebruikersavatar
Floppy
Berichten: 1393
Lid geworden op: 13 nov 2013, 09:20
Locatie: Een gezegend landje aan zee

Re: HSV Studiebijbel

Bericht door Floppy »

Zonderling schreef: ...

Hetzelfde zien we in de uitleg van andere psalmen, bijvoorbeeld Psalm 16. Daar wordt zelfs gezegd dat de apostelen Psalm 16:10 zagen als een voorzegging van de dood en opstanding van Christus, maar dat het 'BETER' is aan te nemen dat... Ook hier dus een ontkenning van de profetische betekenis van de psalm; alleen een toepassing achteraf op Christus resteert, volgens de noot is dit echter geen profetie die reeds in de psalm lag.
....
Je citeert niet nauwkeurig uit de HSV sb hier, en je samenvatting suggereert iets wat ik er niet in lees, nl. dat de HSV sb rechtstreeks tegen de mening van de apostelen in gaat. Ik kan nu niet het gehele stuk posten, en eigenlijk moet jij dat natuurlijk doen ;)
Zonderling
Berichten: 4330
Lid geworden op: 19 nov 2005, 12:31

Re: HSV Studiebijbel

Bericht door Zonderling »

Zonderling schreef:Wel heb ik forse bezwaren tegen de wijze waarop in de Studiebijbel aangekeken wordt tegen de duiding van Christus in de psalmen.

Bv. Psalm 22:
- Eerst wordt aangegeven hoe sommigen deze psalm gezien hebben a) als rechtstreekse voorzegging van Christus of b) als een oudtestamentische klaagzang met een diepere bedoeling op Christus.
- Vervolgens wordt gezegd: 'Het is BETER de psalm te zien als een lied dat een klaagzang van de onschuldig lijdende weergeeft, en DAN te zien hoe alle evangeliën deze GEBRUIKEN om Jezus voor te stellen als de onschuldige Lijder bij uitstek'.

Op deze wijze wordt het profetische element uit deze psalm gehaald. Het enige dat dan overblijft is dat we deze psalm kunnen 'gebruiken' om Jezus als de onschuldige Lijder bij uitstek voor te stellen.
Hier kan ik het onmogelijk mee eens zijn. Daarmee wordt alle profetische duiding uit deze psalm weggehaald.

Hetzelfde zien we in de uitleg van andere psalmen, bijvoorbeeld Psalm 16. Daar wordt zelfs gezegd dat de apostelen Psalm 16:10 zagen als een voorzegging van de dood en opstanding van Christus, maar dat het 'BETER' is aan te nemen dat... Ook hier dus een ontkenning van de profetische betekenis van de psalm; alleen een toepassing achteraf op Christus resteert, volgens de noot is dit echter geen profetie die reeds in de psalm lag.

M.i. moeten we echter de juiste middenweg bewandelen:
- We moeten de psalmen die geduid worden op Christus niet LOUTER zien als profetisch; deze psalmen en teksten hebben ook betekenis in de context van de toenmalige auteur, David of een ander.
- We moeten de psalmen ook niet duiden als LOUTER betrekking hebbend op de toenmalige situatie en de profetische betekenis geheel wegnemen.
- We moeten dus BEIDE aanvaarden: zowel de betekenis in de toenmalige situatie als de profetische betekenis op Christus. Dit laatste wordt helaas in de noten ontkend. Alleen een toepassing achteraf op Christus is mogelijk volgens de noten, het profetisch spreken wordt ontkend.
Floppy schreef:
Zonderling schreef: ...

Hetzelfde zien we in de uitleg van andere psalmen, bijvoorbeeld Psalm 16. Daar wordt zelfs gezegd dat de apostelen Psalm 16:10 zagen als een voorzegging van de dood en opstanding van Christus, maar dat het 'BETER' is aan te nemen dat... Ook hier dus een ontkenning van de profetische betekenis van de psalm; alleen een toepassing achteraf op Christus resteert, volgens de noot is dit echter geen profetie die reeds in de psalm lag.
....
Je citeert niet nauwkeurig uit de HSV sb hier, en je samenvatting suggereert iets wat ik er niet in lees, nl. dat de HSV sb rechtstreeks tegen de mening van de apostelen in gaat. Ik kan nu niet het gehele stuk posten, en eigenlijk moet jij dat natuurlijk doen ;)
@Floppy, ik had het voor Psalm 16 inderdaad samengevat. Voor Psalm 22 gaf ik wel een letterlijk citaat.
Hieronder dan ook wat er letterlijk staat in de studienoten bij Psalm 16 voor wat betreft de passage waar het hier om gaat:
HSV Studiebijbel schreef:Petrus citeert 16:8-11 in zijn pinkstertoespraak (Hand. 2:25-28) en verbindt deze verzen met de opstanding van Christus. Paulus benutte Ps. 16:10 in zijn soortgelijke toespraak (Hand. 13:35). Als de apostelen meenden dat de woorden van David een rechtstreekse voorzegging van de dood en opstanding van Christus inhielden, valt moeilijk in te zien welke functie de psalm gehad zou kunnen hebben in het oude Israël. Het is beter om aan te nemen dat de psalm toen reeds een bron was voor de gelovigen. De opstanding van Jezus (de 'Heilige' bij uitstek) is de eerste trap om deze hoop in vervulling te laten gaan vgl. Rom. 8:23; 1 Kor. 15:23). Hij vervult de psalm op een bijzondere wijze.
De door mij 'rood' gemaakte zinnen suggereren m.i. het volgende:
- de psalm kunnen we beter niet zien als een rechtstreekse profetie van de dood en opstanding van Christus
- wel is de psalm een bron voor de gelovigen van het OT.
- in de opstanding van Jezus wordt de hoop van de gelovigen op de opstanding, en daarmee van deze psalm, op een bijzondere wijze vervuld.

De rode passage in het citaat kan een 'slip of the pen' zijn, maar ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat de noot feitelijk aangeeft dat we het beter iets anders moeten opvatten dan de apostelen gedaan hebben. Dit past ook precies bij hetgeen over Psalm 22 in de noten gezegd wordt. Ook daar vinden we dit 'beter' terug, waarmee afstand wordt genomen van het profetische karakter van deze psalm. Alleen achteraf in de visie van de gelovigen en door een toepassing op Christus kan het op die manier worden uitgelegd, aldus is de redenering. Ik zie niet dat het hier in Psalm 16 wezenlijk anders is.

Als er wel iets anders bedoeld is dan ik er in lees, dan is dit toch wel een zeer cryptische tekst. Je zou bijna een noot nodig hebben om de noot te begrijpen. ;)

Naschrift: Ik zie nu dat de laatste zin (in blauw): 'Hij vervult de psalm op een bijzondere wijze' toegevoegd is in de Nederlandse vertaling. Deze zin ontbreekt in de Engelse tekst. Kennelijk hebben de Nederlandse bewerkers geprobeerd met deze zin een correctie aan te brengen op de uitleg van de ESV Study Bible. Ook een stukje van de voorgaande zin is aangepast. Kortom: we zien hier een mix van de oorspronkelijke Engelse tekst en een poging tot aanpassing hiervan in de Nederlandse tekst. De aanpassing komt echter slechts gedeeltelijk uit de verf. De laatste zin kan namelijk niet goed maken wat daarvóór reeds gezegd is.
Gebruikersavatar
Floppy
Berichten: 1393
Lid geworden op: 13 nov 2013, 09:20
Locatie: Een gezegend landje aan zee

Re: HSV Studiebijbel

Bericht door Floppy »

Ik lees het 'Als de apostelen meenden' niet zo, dat de uitleggers denken dat de apostelen werkelijk zo dachten. Ik lees het als een hypotetische stelling: stel dat de apostelen dat meenden, dan is het moeilijk.... etc. Dus m.i. gaan de uitleggers er vanuit dat de apostelen net zo dachten als zijzelf (en dat is natuurlijk ook logisch)
Zonderling
Berichten: 4330
Lid geworden op: 19 nov 2005, 12:31

Re: HSV Studiebijbel

Bericht door Zonderling »

Zo zou je het misschien kunnen lezen. Maar m.i. is nu juist duidelijk uit de twee genoemde plaatsen in het NT dat de apostelen INDERDAAD in deze woorden van David een voorzegging zagen van de opstanding van Christus. Petrus bewijst zelfs in zijn toespraak dat dit niet van toepassing kan zijn op David zelf, maar dat David hier als profeet sprak van Christus Die uit zijn lendenen voortkomen zou. Dan kun je dus moeilijk concluderen dat de apostelen het NIET als een rechtstreekse profetie op Christus zagen.

Dus ook op de manier zoals jij het leest, is er een probleem.
DDD
Berichten: 32542
Lid geworden op: 11 jul 2012, 17:48

Re: HSV Studiebijbel

Bericht door DDD »

Het is maar net hoe je een rechtstreekse verwijzing definieert.

Dat er sprake is van een voorzegging wil toch helemaal niet zeggen dat de menselijke auteurs zich daarvan bewust waren? De auteurs van de Studiebijbel gaan sterk uit van de éne auteur van de heilige Schrift.

Maar ik kan uit Handelingen 2 noch uit Handelingen 13 afleiden dat Petrus stelt dat de psalmdichter zich bewust moet zijn geweest van zijn christologische interpretatie van de psalmwoorden.
Gebruikersavatar
Floppy
Berichten: 1393
Lid geworden op: 13 nov 2013, 09:20
Locatie: Een gezegend landje aan zee

Re: HSV Studiebijbel

Bericht door Floppy »

Er is overigens een recensie verschenen van de HSV Studiebijbel op Psalmboek.nl: linkje.
Zonderling
Berichten: 4330
Lid geworden op: 19 nov 2005, 12:31

Re: HSV Studiebijbel

Bericht door Zonderling »

Over het bewust profeteren heb ik nog niet eens gesproken. Het gaat mij allereerst om de vraag of deze psalmen überhaupt nog gezien worden als profetisch, en zo ook door God als profetisch geleid. Of is het slechts profetisch vanuit de bril van gelovigen en het NT?

Om dit onderscheid gaat het mij, niet om de vraag of David bewust van Christus geprofeteerd heeft toen hij de woorden van Psalm 22 uitsprak. Maar dus WEL om de vraag of de Heilige Geest het zo bestuurd heeft dat David profeteerde. En dat is veel meer dan slechts te zeggen dat christenen (of gelovigen) dit er in lezen.
Gebruikersavatar
Luther
Berichten: 15857
Lid geworden op: 25 jun 2008, 20:16
Contacteer:

Re: HSV Studiebijbel

Bericht door Luther »

Zonderling schreef:Om dit onderscheid gaat het mij, niet om de vraag of David bewust van Christus geprofeteerd heeft toen hij de woorden van Psalm 22 uitsprak. Maar dus WEL om de vraag of de Heilige Geest het zo bestuurd heeft dat David profeteerde. En dat is veel meer dan slechts te zeggen dat christenen (of gelovigen) dit er in lezen.
Voor mijn gevoel maak je nu een tegenstelling die er niet is...
Je zegt nu: Het zou kunnen zijn dat David zich niet bewust was van het feit dat de Heilige Geest hem gebruikt om ook te profeteren.
Verder zeg je dat dat wat anders is dan dat de NT-gemeente het als profetie heeft leren lezen.
We belijden toch de inspiratie door de Heilige Geest? Of begrijp ik je nu verkeerd?
De kracht van het Evangelie zit in de bezittelijke voornaamwoorden. (Maarten Luther, WA 101, 2, 25)
DDD
Berichten: 32542
Lid geworden op: 11 jul 2012, 17:48

Re: HSV Studiebijbel

Bericht door DDD »

@Luther:
Nou, iemand kan heel goed geïnspireerd zijn en toch geen idee hebben van de strekking van zijn woorden, toch?

Ik denk niet dat alle bijbelschrijvers zich zo bewust waren van het feit dat God hun woorden tot de zijne zou maken.

@Zonderling:
Ik betwijfel erg of jij de term 'rechtstreekse voorzegging' hetzelfde interpreteert als de auteurs van het boek.
Sheba
Inactief
Berichten: 1997
Lid geworden op: 23 okt 2013, 21:48

Re: HSV Studiebijbel

Bericht door Sheba »

DDD schreef:@Luther:
Nou, iemand kan heel goed geïnspireerd zijn en toch geen idee hebben van de strekking van zijn woorden, toch?

Ik denk niet dat alle bijbelschrijvers zich zo bewust waren van het feit dat God hun woorden tot de zijne zou maken.

@Zonderling:
Ik betwijfel erg of jij de term 'rechtstreekse voorzegging' hetzelfde interpreteert als de auteurs van het boek.
Lees eens Hebreeën 11. Door het geloof.... Etc
Zouden al deze voorbeelden, waaronder ook David niet geweten hebben wat ze profeteerde? Er staat door het geloof.
Plaats reactie