sirdanilot schreef:SecorDabar schreef:
De Schrift heeft een verheven taalgebruik.
Ken jij de grondtalen Hebreeuws en Grieks? Zo niet, dan heb je helaas niet het recht iets over het taalgebruik van de Schrift te zeggen.
Ik ken zelf enkel Hebreeuws, het taalgebruik is zeker niet verheven te noemen, maar het is wél literair hoogstaand. Maar ook literair hoogstaande roman's of wereldse boeken hebben niet per se een 'verheven' of overdreven archaïsch taalgebruik. Dat iets literair gezien goed in elkaar zit, betekent niet dat het taalgebruik per se deftig, verheven of ouderwets hoeft te zijn. Dat is in ieder geval in het OT dus het geval. Ik kan over het NT weinig zeggen vanwege mijn gebrek aan kennis van het Grieks. Maar het zou mij verbazen als dit nu zo verheven is. Ik weet wel dat hier in ieder geval geen klassiek Grieks wordt gebruikt, maar koinè Grieks.
Dus heeft de Schrift een verheven taalgebruik? Neen.
Ik denk dat de vraag of de Schrift een verheven taalgebruik heeft, de kern raakt van dit onderwerp.
Laten we voorop stellen dat de Bijbel in de grondtaal geen "ouderwets" taalgebruik kent, of tenminste, wij kunnen dat moeilijk meer traceren. Daarvoor moet je meer kennen dan alleen het Hebreeuws, je moet ook de historie van het Hebreeuws kennen en de talen rondom Israel.
Maar verheven taalgebruik? Ik denk dat het Hebreeuws (grieks kom ik zo op) aanmerkelijk minder verheven aanvoelde voor de sprekers destijds dan de Statenvertaling. Dat heeft met het eerste punt te maken, nl. wij ervaren veel woorden uit de Statenvertaling als ouderwets.
Neem nu bijvoorbeeld Genesis 12:4a:
SV schreef:En Abram toog heen, gelijk de HEERE tot hem gesproken had;
"toog" en "gelijk" ervaren we als ouderwets, en daarom krijgt de hele zin een klankkleur die voor ons verheven aanvoelt. Wat er in het hebreeuws staat, is bijzonder eenvoudig taalgebruik:
Hebreeuws letterlijk vertaald schreef:En hij ging / Abram / zo-als / hij had gesproken / tot hem / JHWH
Het woord dat de SV vertaalt met "toog" is een zeer veel voorkomend woord dat "(heen)gaan" betekent. Het woord dat de SV vertaalt met "gelijk" is een nog veel meer voorkomend woord (eigenlijk twee versmolten woorden) dat letterlijk betekent "op de manier / waarvan geldt dat". Dit woord draagt absoluut geen verheven betekenis in het Hebreeuws. Daarvoor komt het veel te vaak voor.
Kan het Hebreeuws dan niet verheven zijn? Ik denk het wel, maar dan op een andere manier. Het Hebreeuws kan verheven zijn door zijn poëzie (herhaling, versterking, parallellen). Gods almacht bijvoorbeeld wordt in de Psalmen op een manier beschreven die "verheven" is.
Wat Grieks betreft ligt dit iets anders, denk ik (met mijn beperkte kennis van zaken), omdat het grieks veel meer theologische termen bevat. Echter, volgens prof. Jerram Barrs, werden deze termen al gebruikt in een heidense context voordat Paulus en anderen ze gebruikten om kernwaarden van het Evangelie mee te beschrijven.
Wanneer we dus tot anderen, die het Evangelie niet kennen, spreken, moeten we ervoor waken dat we geen
ouderwets taalgebruik bezigen, want dat is de Bijbel m.i. vreemd. Verheven taalgebruik kan, maar moet wel passen binnen het Nederlands. De manier waarop het Hebreeuws "verheven" spreekt kan belachelijk overkomen in het NL. Denk bijvoorbeeld aan de gesprekken van Job en zijn 'vrienden': niemand van ons, laat ik zeggen,
bijna niemand, zal zo in poëzie de ander toespreken.
