Cat. preken van Ds. Van der Hagen

[Zonderling]

Zijn er nog andere Catechismus preken/verklaringen van voor 1700 aan te bevelen?

Het Schatboek van Prof. Dr. Z. Ursinus heb ik al.

Zeker ook aan te bevelen is de oudste Nederlandse verklaring van de Heidelbergse Catechismus door Jeremias Bastingius.
Vooral ook omdat deze verklaring niet het werk van één persoon was. De Nationale Synode van 1581 gaf aan Jeremias Bastingius + de classis van Walcheren de opdracht een verklaring tot stand te brengen. In 1588 verscheen de eerste Latijnse uitgave, in 1590 de tweede, in 1591 de Nederlandse vertaling en in 1594 een herdruk van de Nederlandse uitgave. In 1893 verscheen een ongewijzigde nieuwe uitgave als onderdeel van de Bibliotheca Reformata. Deze uitgave van 1893 is met enige moeite nog wel te krijgen. Totaal ca 800 blz.

Daarnaast is er ook een verklaring van de Franse Catechismus (of Catechismus van Genève) door Jacobus Crucius, derde druk 1671, in facsimile verkrijgbaar bij de Schatkamer (of Den Hertog) indien nog voorradig en anders mogelijk op bestelling. Dit zijn 64 preken op ruim 960 bladzijden. Wel oud-Hollands (wat zeker ook geldt voor het vorige werk van Bastingius).

Ten slotte wil ik nog noemen van Caspar Olevianus het boekje De vaste grond. Dat is een verklaring van de 12 artikelen van het geloof, maar volgt in de antwoorden heel vaak de Heidelbergse Catechismus en geeft daar een uitbreiding op. Dus ook dit boekje is in zekere zin een verklaring van de Heidelbergse Catechismus te noemen, maar dan alleen het gedeelte vanaf zondag 7 + de verklaring van alle 12 artikelen met nog een inleiding en slotvragen. Van dit boekje zijn heel wat oudere en nieuwere uitgaven verschenen, ik heb zelf een uitgave uit 1980 met 180 blz.

[mayflower]

Festus Hommius (1576-1642) - Tafelen bij de catechismus der chr.religie
http://www.hertog.nl/TradePoint/Item_Vi ... 9076731742

Justus Vermeer - De Leer der waarheid
http://www.hertog.nl/TradePoint/Item_Vi ... 9076731500

Ferré en Brinkman - Heidelbergse Catechismus
http://www.hertog.nl/TradePoint/Item_Vi ... 9076731728

J. Beukelman - De leer der waarheid
http://www.hertog.nl/TradePoint/Item_Vi ... 9088650406

[freek]

Festus Hommius (1576-1642) - Tafelen bij de catechismus der chr.religie
http://www.hertog.nl/TradePoint/Item_Vi ... 9076731742

Justus Vermeer - De Leer der waarheid
http://www.hertog.nl/TradePoint/Item_Vi ... 9076731500

Ferré en Brinkman - Heidelbergse Catechismus
http://www.hertog.nl/TradePoint/Item_Vi ... 9076731728

J. Beukelman - De leer der waarheid
http://www.hertog.nl/TradePoint/Item_Vi ... 9088650406

Kent iemand de verklaring van Ferré en Brinkman? Wij lazen deze vroeger in de kerk regelmatig. In het boek van T. van Es (Nieuw licht) las ik dat hij behoorde tot de kring van predikanten die voluit een ruim aanbod van het Evangelie propageerden. Misschien ga ik het boek nog eens opzoeken.

[caprice]

Kent iemand de verklaring van Ferré en Brinkman? Wij lazen deze vroeger in de kerk regelmatig. In het boek van T. van Es (Nieuw licht) las ik dat hij behoorde tot de kring van predikanten die voluit een ruim aanbod van het Evangelie propageerden. Misschien ga ik het boek nog eens opzoeken.

Ik ben deze verklaring aan het lezen van het jaar. Is goed aan te bevelen. Mijn uitgave is van 1786 in 4 delen, maar hij is ook nieuw te koop.

Zijn er nog andere Catechismus preken/verklaringen van voor 1700 aan te bevelen?

Het Schatboek van Prof. Dr. Z. Ursinus heb ik al.

Zeker ook aan te bevelen is de oudste Nederlandse verklaring van de Heidelbergse Catechismus door Jeremias Bastingius.
Vooral ook omdat deze verklaring niet het werk van één persoon was. De Nationale Synode van 1581 gaf aan Jeremias Bastingius + de classis van Walcheren de opdracht een verklaring tot stand te brengen. In 1588 verscheen de eerste Latijnse uitgave, in 1590 de tweede, in 1591 de Nederlandse vertaling en in 1594 een herdruk van de Nederlandse uitgave. In 1893 verscheen een ongewijzigde nieuwe uitgave als onderdeel van de Bibliotheca Reformata. Deze uitgave van 1893 is met enige moeite nog wel te krijgen. Totaal ca 800 blz.

Heeft iemand deze, of kan iemand er meer over vertellen? De verklaring werd aangehaald in Ferré en Brinkman. Het heeft me nieuwsgierig gemaakt.

[Zonderling]

Kent iemand de verklaring van Ferré en Brinkman? Wij lazen deze vroeger in de kerk regelmatig. In het boek van T. van Es (Nieuw licht) las ik dat hij behoorde tot de kring van predikanten die voluit een ruim aanbod van het Evangelie propageerden. Misschien ga ik het boek nog eens opzoeken.

Ik ben deze verklaring aan het lezen van het jaar. Is goed aan te bevelen. Mijn uitgave is van 1786 in 4 delen, maar hij is ook nieuw te koop.

Zijn er nog andere Catechismus preken/verklaringen van voor 1700 aan te bevelen?

Het Schatboek van Prof. Dr. Z. Ursinus heb ik al.

Zeker ook aan te bevelen is de oudste Nederlandse verklaring van de Heidelbergse Catechismus door Jeremias Bastingius.
Vooral ook omdat deze verklaring niet het werk van één persoon was. De Nationale Synode van 1581 gaf aan Jeremias Bastingius + de classis van Walcheren de opdracht een verklaring tot stand te brengen. In 1588 verscheen de eerste Latijnse uitgave, in 1590 de tweede, in 1591 de Nederlandse vertaling en in 1594 een herdruk van de Nederlandse uitgave. In 1893 verscheen een ongewijzigde nieuwe uitgave als onderdeel van de Bibliotheca Reformata. Deze uitgave van 1893 is met enige moeite nog wel te krijgen. Totaal ca 800 blz.

Heeft iemand deze, of kan iemand er meer over vertellen? De verklaring werd aangehaald in Ferré en Brinkman. Het heeft me nieuwsgierig gemaakt.

De catechismusverklaring van Bastingius - verschenen in opdracht van de Nationale Synode van Middelburg 1581 - is in mijn bezit - dat vermoedde je al gezien mijn eerdere reactie. Ik heb de uitgave van 1893.

Op je verzoek enkele typeringen:

- De verklaring is ingedeeld in de 52 zondagen en per zondag een afzonderlijke bespreking van iedere vraag. Per zondag 10 tot 20 bladzijden (wel bladzijden met vrij veel tekst in vergelijking met de meeste tegenwoordige uitgaven).

- De uitgave van 1893 is in het oud-Nederlands, zelfs de spelling is niet aangepast. Dit kan een belemmering zijn om (voor) te lezen. Het lettertype is echter ons lettertype, niet gothisch.

- De verklaring is tamelijk eenvoudig. Er wordt niet veel kennis van de lezer verondersteld. Vooral wordt ingegaan op Schriftbewijzen en weerlegging van de belangrijkste dwalingen. Daarnaast worden ook regelmatig kerkvaders geciteerd, iets wat je in latere verklaringen bijna niet meer tegenkomt. Maar in die tijd waren de kerkvaders nog een belangrijke bron. Overigens staan de citaten uit de kerkvaders duidelijk op de tweede plaats. De verklaring en het bewijs uit de Schrift staat steeds op de eerste plaats.

- De toepassingen zijn kort en lopen door de verklaring heen. Het accent ligt echter duidelijk op de verklaring.

- Zelf vind ik deze catechismusverklaring zeer nuttig. De verklaring brengt je terug bij de kern en de verklaring vanuit de Schrift. Het 'alleen de Schrift, alleen door het geloof en alleen uit genade' van de Reformatie klinken in deze verklaring eenvoudig en sterk door. Uitgebreide dogmatische verhandelingen ontbreken. Ook zie je hoe bepaalde zinsneden in de Heidelbergse Catechismus - die nu soms verschillend worden geïnterpreteerd - in de begintijd van onze kerk werden opgevat.

[GJdeBruijn]

Ook zie je hoe bepaalde zinsneden in de Heidelbergse Catechismus - die nu soms verschillend worden geïnterpreteerd - in de begintijd van onze kerk werden opgevat.

Een herijking op dat punt zou voordelen kunnen hebben. Denk alleen al maar aan een stuk onderlinge verdeeldheid die uit die verschillende interpretaties is opgekomen.
Gezien het tijdstip van uitkomen van deze verklaring zou het niet eens ondenkbaar zijn dat de opstellers in direct contact hebben gestaan met de opstellers van de HC of theologen uit hun directe omgeving? Ik denk aan bijv. Datheen.
@Zonderling, zijn er ook verschillen op te merken in vergelijk met Het Schatboek?

[Zonderling]

@Zonderling, zijn er ook verschillen op te merken in vergelijk met Het Schatboek?

Ik heb daar geen studie naar gedaan en kan de vraag dus niet beantwoorden. Het lijkt mij echter niet dat dit het geval is, al weet ik wel dat de verklaringen soms verschillen als het gaat om het geloofsartikel 'nedergedaald ter helle'. Sommigen betrekken dit op het zielslijden van Christus (zoals ook de HC), anderen merken op dat het later is toegevoegd en eigenlijk oorspronkelijk ziet op de begrafenis of de staat des doods in het graf (hel betekent immers ook graf en in Bijbelse betekenis ook de staat des doods). Zelfs bij één auteur als Olevianus zie je soms enige verschil tussen zijn uitleg in het ene of in het andere werk. Dit is echter een geheel ondergeschikt punt. Ik verwacht verder eigenlijk niet dat er een noemenswaardig verschil bestaat.

[caprice]

Kent iemand de verklaring van Ferré en Brinkman? Wij lazen deze vroeger in de kerk regelmatig. In het boek van T. van Es (Nieuw licht) las ik dat hij behoorde tot de kring van predikanten die voluit een ruim aanbod van het Evangelie propageerden. Misschien ga ik het boek nog eens opzoeken.

Ik ben deze verklaring aan het lezen van het jaar. Is goed aan te bevelen. Mijn uitgave is van 1786 in 4 delen, maar hij is ook nieuw te koop.

Zijn er nog andere Catechismus preken/verklaringen van voor 1700 aan te bevelen?

Het Schatboek van Prof. Dr. Z. Ursinus heb ik al.

Zeker ook aan te bevelen is de oudste Nederlandse verklaring van de Heidelbergse Catechismus door Jeremias Bastingius.
Vooral ook omdat deze verklaring niet het werk van één persoon was. De Nationale Synode van 1581 gaf aan Jeremias Bastingius + de classis van Walcheren de opdracht een verklaring tot stand te brengen. In 1588 verscheen de eerste Latijnse uitgave, in 1590 de tweede, in 1591 de Nederlandse vertaling en in 1594 een herdruk van de Nederlandse uitgave. In 1893 verscheen een ongewijzigde nieuwe uitgave als onderdeel van de Bibliotheca Reformata. Deze uitgave van 1893 is met enige moeite nog wel te krijgen. Totaal ca 800 blz.

Heeft iemand deze, of kan iemand er meer over vertellen? De verklaring werd aangehaald in Ferré en Brinkman. Het heeft me nieuwsgierig gemaakt.

De catechismusverklaring van Bastingius - verschenen in opdracht van de Nationale Synode van Middelburg 1581 - is in mijn bezit - dat vermoedde je al gezien mijn eerdere reactie. Ik heb de uitgave van 1893.

Op je verzoek enkele typeringen:

- De verklaring is ingedeeld in de 52 zondagen en per zondag een afzonderlijke bespreking van iedere vraag. Per zondag 10 tot 20 bladzijden (wel bladzijden met vrij veel tekst in vergelijking met de meeste tegenwoordige uitgaven).

- De uitgave van 1893 is in het oud-Nederlands, zelfs de spelling is niet aangepast. Dit kan een belemmering zijn om (voor) te lezen. Het lettertype is echter ons lettertype, niet gothisch.

- De verklaring is tamelijk eenvoudig. Er wordt niet veel kennis van de lezer verondersteld. Vooral wordt ingegaan op Schriftbewijzen en weerlegging van de belangrijkste dwalingen. Daarnaast worden ook regelmatig kerkvaders geciteerd, iets wat je in latere verklaringen bijna niet meer tegenkomt. Maar in die tijd waren de kerkvaders nog een belangrijke bron. Overigens staan de citaten uit de kerkvaders duidelijk op de tweede plaats. De verklaring en het bewijs uit de Schrift staat steeds op de eerste plaats.

- De toepassingen zijn kort en lopen door de verklaring heen. Het accent ligt echter duidelijk op de verklaring.

- Zelf vind ik deze catechismusverklaring zeer nuttig. De verklaring brengt je terug bij de kern en de verklaring vanuit de Schrift. Het 'alleen de Schrift, alleen door het geloof en alleen uit genade' van de Reformatie klinken in deze verklaring eenvoudig en sterk door. Uitgebreide dogmatische verhandelingen ontbreken. Ook zie je hoe bepaalde zinsneden in de Heidelbergse Catechismus - die nu soms verschillend worden geïnterpreteerd - in de begintijd van onze kerk werden opgevat.

Bedankt voor deze uiteenzetting. Ik ben wel benieuwd naar deze verklaring. Na wat zoekwerk vrees ik momenteel echter dat het lezen van het oud-Nederlands in elk geval makkelijker is dan om ergens nog een exemplaar te vinden dat te koop is. Ik heb er hier in Nederland 1 gevonden in Leiden, maar die is niet compleet.