Orde van dienst

[-DIA-]

Zoveel kerken zoveel ordes... zou je soms denken.
Voorbeelden: In de ene kerk heeft een ouderling meer te doen
als in de andere, soms is alleen het lezen van het bijbelgedeelte
en het lezen van de wet de taak van de ouderling. Soms zie je
dat votum en groet pas wordt uitgesproken als de 'voorlezer' klaar
is...

Even kijken hoe het bij jullie is:
Hoe is bij jullie de liturgie/orde van dienst?
en wie het weet: Zijn er regels voor de liturgie?
Uit welke tijd stamt onze liturgie?
Okee zeker domme vragen, maar ik heb me niet altijd
zo met uiterlijkheden beziggehouden.
Bij ons ziet het er zo uit:

Inleidend orgelspel
Binnenkomen kerkenraad
Stil gebed
Votum en groet
Door de ouderling:
-Voorlezen door de ouderling van mededelingen
-Openingspsalm
-Voorlezen van de 10 geboden (in de middagdienst
uit de Nederlanse Geloofsbelijdenis, en 's avonds
de 12 artikelen)
-Na het lezen van de wet een vers uit Psalm 119
(de hele psalm word afewerkt, en aan het einde wordt
weer bij vers 1 begonnen)
-Voorlezen gedeelde uit de Schrift
De dominee gaat voor in gebed.
Collectepsalm
Preek (met tussenzang)
Dankgebed
Slotzang
Zegen
Uitleidend orgelspel

Nou DIA, met elke week een andere predikant verbaas ik me soms in de volgorde. Ik meende altijd dat de dominee zich voor het grootste gedeelte aan zou passen aan de gewoonte waar hij te gast is. Maar nee dus. Vooral de modernere predikanten, dan moet er na de preek nog heel veel gezongen worden, de geloofsbelijdenis opgezegd worden. En we moesten dan bij de laatste psalm gaan staan. Inmiddels doen wij dit standaard.
Ik luister wel eens via internet en er is 1 gemeente die 2 tussenzangen zingen. Dat is inmiddels afgewend, want wij zingen al jaren helemaal geen tussenzang meer. Dus duidelijke toepassing ook niet.

Dat hoeft toch ook niet, als het goed is zit de "toepassing" door heel de preek verweven, ik ben blij dat wij geen tussenzang hebben, 25 jaar geleden zat ik in een kerk, waar dat wel de gewoonte was, en dat heb ik nooit fijn gevonden, maar ja wie of wat ben ik...

Er zijn nog heel weinig predikanten die een echte toepassing houden. Inderdaad, meestal is de toepassing in de preek verweven. Toch kan ik mij slechts 1 predikant herinneren die in onze gemeente stond, en die ik nog gekend heb, die echt een aparte toepassing maakte ná het behandelen van de punten. Dat was ds. J. Mijnders. Hij stond van 1970 tot 1973. Hij was (is dat nog waarschijnlijk) heel punctueel in zijn preken. Jammer dat ik hem al heel lang niet meer heb gehoord.

[Heus]

Bij ons gaat het zo:

Inleidend orgelspel;
5 minuten stilte;
Binnenkomen kerkenraad;
stil gebed (mannen gaan staan);
diaken geeft voorzang op (en deelt mee als er iemand overleden is)
psalm zingen
diaken leest Wet voor ('s-morgens)of 12 artikelen des geloofs ('s-avonds)
diaken leest gedeelte uit Bijbel
Votum en groet
Gebed
Psalm zingen en collecte
Preek
tussenzang
toepassing
dankgebed
mededelingen
slotzang
zegen
kerkenraad verlaat kerk
uitleidend orgelspel.

[MarthaMartha]

waarom doen in verschillende genoemde gemeenten de diakenen de schriftlezing enzo?
als de predikant dat niet zelf doet, lijkt me dat toch meer de taak voor een ouderling....

[Heus]

waarom doen in verschillende genoemde gemeenten de diakenen de schriftlezing enzo?
als de predikant dat niet zelf doet, lijkt me dat toch meer de taak voor een ouderling....

Dat heeft denk ik te maken met het feit dat er in zulke gemeenten (vooral in vacante perioden) vaak leesdienst is en de ouderlingen al genoeg voorlezen, bovendien is het wel afwisselend (onze gemeente heeft 12 diakenen).

[Orchidee]

Bij ons gaat het zo:

Inleidend orgelspel;
5 minuten stilte;
Binnenkomen kerkenraad;
stil gebed (mannen gaan staan);
diaken geeft voorzang op (en deelt mee als er iemand overleden is)
psalm zingen
diaken leest Wet voor ('s-morgens)of 12 artikelen des geloofs ('s-avonds)
diaken leest gedeelte uit Bijbel
Votum en groet
Gebed
Psalm zingen en collecte
Preek
tussenzang
toepassing
dankgebed
mededelingen
slotzang
zegen
kerkenraad verlaat kerk
uitleidend orgelspel.

Is het 5 minuten stil voor de dienst?
Gaan alle mannen staan bij jullie?

[Heus]

Is het 5 minuten stil voor de dienst?
Gaan alle mannen staan bij jullie?

Inderdaad is het 5 minuten stil voor de dienst. Vrij uniek, want ik heb het nog nergens anders mee gemaakt.

Alle mannen die belijdenis gedaan hebben gaan staan, sommige jongeren ook wel.

[Orchidee]

Is het 5 minuten stil voor de dienst?
Gaan alle mannen staan bij jullie?

Inderdaad is het 5 minuten stil voor de dienst. Vrij uniek, want ik heb het nog nergens anders mee gemaakt.

Alle mannen die belijdenis gedaan hebben gaan staan, sommige jongeren ook wel.

Inderdaad beiden uniek, maar 5 minuten stilte?, bij ons komen er 5 minuten voor tijd tot 10 seconden voor tijd nog heel veel mensen binnen, dus ik vind het wel fijn dat het orgel tot dan ook speelt.

[henriët]

Is het 5 minuten stil voor de dienst?
Gaan alle mannen staan bij jullie?

Inderdaad is het 5 minuten stil voor de dienst. Vrij uniek, want ik heb het nog nergens anders mee gemaakt.

Alle mannen die belijdenis gedaan hebben gaan staan, sommige jongeren ook wel.

Heeft dat een oorsprong of is dat ergens voor die 5 minuten?

[-DIA-]

Is het 5 minuten stil voor de dienst?
Gaan alle mannen staan bij jullie?

Inderdaad is het 5 minuten stil voor de dienst. Vrij uniek, want ik heb het nog nergens anders mee gemaakt.

Alle mannen die belijdenis gedaan hebben gaan staan, sommige jongeren ook wel.

Ik herinner me (vaag) dat dit in de Eskerk in Rijssen ook zo was. Er was ook geen orgelspel voor de dienst, het orgel begeleidde slechts de zang, ook geen voor- en naspel. Maar ik was te jong om nog iets inhoudelijk over die dienst te zeggen, wel dat het toen indruk maakte.

[Lourens]

Hier is het
orgelspel
binnenkomen kerkenraad, dominee neemt plaats op stoel voor de kerkenraadsbank
ouderling van dienst doet een welkom aan de gemeente en de luisteraars op afstand, leest de afkondigingen en kondigt de psalm aan
psalm
ouderling geeft dominee hand, stil gebed
votum en groet
psalm
wet/geloofsbelijdenis
psalm
gebed of Bijbellezen
Bijbellezen of gebed
collecte en psalm
preek
psalm
gebed
psalm
zegen

Persoonlijk vind ik dit de mooiste liturgie.

Ik zou liever hebben dat de predikant de afkondigingen doet. Hij is degene die in de eerste plaats verantwoordelijk is voor het pastoraat in de gemeente. Aankondigingen van activiteiten hoeven niet vermeld te worden, want die staan in het kerkblad.
En het gebed moet mijns inziens vóór het Bijbellezen, omdat er gebeden wordt om opening van het Woord en verlichting door de Heilige Geest.
Het welkomheten hoeft van mij niet zo, want het is de gemeente zelf die samenkomt. Daarbij hoeft die gemeente niet welkom geheten te worden.
De gewoonte (die wij gelukkig niet hebben) om de schriftlezing aan te kondigen, doch doen wij vooraf belijdenis van het geloof en zingen direct aansluitend een psalm, vind ik heel vreemd. Ik moet altijd drie keer nadenken voor ik weet wat er gaat gebeuren. Nu is dat niet zo heel erg, maar het lijkt net alsof die belijdenis even tussendoor moet, terwijl het een wezenlijk onderdeel van de eredienst is.

Onze litergie is gelijk, Zita.
En ik ben het deels met je eens.
Bij ons is de afkondiging voor de votum en groet door de ouderling een jaar geleden ingevoerd.
Mede op verzoek van de predikant.
Na het stil gebed is het voor de predikant het meest logisch om door te gaan in het Votum en Groet, zonder dat er nog zakelijke mededelingen tussen komen.

Overigens bij het stil gebed en bij votum en groet staat te gemeente alsmede bij de slotpsalm.
Hier ben ik zelf heel blij mee dat het ingevoerd is.

O ja, voor de handdruk/stil gebed hebben we al een psalm gezongen, dus na binnenkomst van kr en ds.

[Mister]

Hier is het
orgelspel
binnenkomen kerkenraad, dominee neemt plaats op stoel voor de kerkenraadsbank
ouderling van dienst doet een welkom aan de gemeente en de luisteraars op afstand, leest de afkondigingen en kondigt de psalm aan
psalm
ouderling geeft dominee hand, stil gebed
votum en groet
psalm
wet/geloofsbelijdenis
psalm
gebed of Bijbellezen
Bijbellezen of gebed
collecte en psalm
preek
psalm
gebed
psalm
zegen

Persoonlijk vind ik dit de mooiste liturgie.

Ook de vorm die hier gebruikt wordt. Persoonlijk vind ik dit ook erg mooi.

[Zita]

Wie zich interesseert voor liturgie en dergelijke moet beslist 'Ere wie ere toekomt' lezen, van J van der Graaf.

[Hendrikus]

Wie zich interesseert voor liturgie en dergelijke moet beslist 'Ere wie ere toekomt' lezen, van J van der Graaf.

-Liturgiek van M.A. Vrijlandt
-De weg van de liturgie (div. auteurs, 1998)

gaan dieper, maar het boekje van Van der Graaf (e.a.) is zeker interessant als eerste kennismaking.

[Hendrikus]

Is het 5 minuten stil voor de dienst?
Gaan alle mannen staan bij jullie?

Inderdaad is het 5 minuten stil voor de dienst. Vrij uniek, want ik heb het nog nergens anders mee gemaakt.

Alle mannen die belijdenis gedaan hebben gaan staan, sommige jongeren ook wel.

Heeft dat een oorsprong of is dat ergens voor die 5 minuten?

In Duitsland en Skandinavië is het vrij normaal dat de gemeente in stilte samenkomt. Mensen begroeten elkaar op gedempte toon, informeren naar elkaars welstand, en worden daarbij niet gehinderd door orgelspel. Tegelijkertijd wordt de organist ook niet gehinderd door het gekakel van gemeenteleden die zijn met veel moeite ingestudeerde muziek alleen maar hinderlijk vinden. Beide partijen tevreden dus
Vijf minuten voor aanvang van de dienst wordt de klok geluid. Dan komen de predikant en de kerkenraad binnen, gaan in de bank zitten. De organist speelt een preludium van 2 of 3 minuten, waarnaar ook echt met aandacht geluisterd wordt. En dán begint de dienst.
Wat mij betreft: een voorbeeld ter navolging.

[Hendrikus]

Ik zou liever hebben dat de predikant de afkondigingen doet. Hij is degene die in de eerste plaats verantwoordelijk is voor het pastoraat in de gemeente. Aankondigingen van activiteiten hoeven niet vermeld te worden, want die staan in het kerkblad.
En het gebed moet mijns inziens vóór het Bijbellezen, omdat er gebeden wordt om opening van het Woord en verlichting door de Heilige Geest.
Het welkomheten hoeft van mij niet zo, want het is de gemeente zelf die samenkomt. Daarbij hoeft die gemeente niet welkom geheten te worden.

Het gebed om de opening van het Woord en de verlichting van de Heilige Geest hoort uiteraard voorafgaand aan de schriftlezing en de preek.
Mededelingen die verband houden met voorbeden kunnen worden gehouden voorafgaand aan het laatste gebed, zodat er een direct verband is tussen de mededelingen en de voorbede. Activiteiten aankondigen kan via het kerkblad.
Welkom heten vind ik wel op z'n plaats als het een dienst is waarin je van tevoren weet dat er gasten zullen zijn: belijdenisdiensten, doopdiensten etc.
De collecte is op z'n plaats aan het eind van de dienst, voor de laatste psalm. De dienst der offeranden volgt op de dienst van het Woord, en niet daarvóór.