Wat is 'bevinding'?

[avisser]

Ik zou het ook niet met een dip, depressie of iets dergelijks willen duiden. Het besef van "Ze hebben niet in Mij geloofd", het ongeloof dus, doortrekt je omdat het God in Zijn hart raakt. En dat iedere keer opnieuw. Het doortrekt je, wel steeds in meer of mindere mate, maar het besef aan het voorbij gaan aan Zijn gewillige hart laat zien en voelen wie we zijn en laat zien dat we echt nergens recht op hebben dan alleen dat Hij niet meer naar ons om zou zien. Hoe tegenstrijdig ook, het gaat gepaart met iets zoets. We zien ons zelf namelijk in het perspectief van Zijn liefde, dat maakt het zoet. Dan blijft er van ons niets over, willen we als het goed is niet eens. Niet dat we ons gaan verwensen naar de hel, dat niet, dat zou Zijn genade reduceren tot ontoereikend en is onbijbels. Als we Zijn offer minder achten dan onze zonden doen we Hem oneindig veel tekort. Dat nooit! Maar we willen wel de laagste plaats innemen. Heeft toch echt niets met een depressieve fase of wat te maken maar met liefdesverdiet....

[caprice]

Nee, dominee Kersten beperkt bevinding tot een bepaald soort ellendegevoel.

Door dit zo te formuleren lijkt een gewone (desnoods lichte) depressie of dip er al sprekend op.
Zijn formulering geeft ook voeding aan de mening dat men bevindelijke kennis kan hebben, wat op zichzelf al een kenmerk van wedergeboorte genoemd wordt, zonder dat Christus gekend wordt. Let op de woordekens 'opdat' in de eennalaatste en deze in de laatste zin.

De mens wordt niet meer opgeroepen om tot God te gaan, maar zijn bevindingen te bestuderen. Geef er nauwkeurig acht op, wordt er namelijk bij gezegd.

Het stukje van ds Harinck is ook niet heel duidelijk. Paulus neemt de verdrukking als uitgangspunt. En daar hebben we weinig mee te maken. Ik heb het idee dat een bepaald soort ellendekennis daarvoor in de plaats is gekomen in de loop der jaren.

Ik lees er eerlijk gezegd meer in dan jou.
Speciaal voor jou heb ik het citaat van ds. Kersten nog een keer doorgelezen, en diverse kleuren aangebracht.
Groen = ellendekennis
Rood = verlossing
Blauw = dankbaarheid.

En ds. Kersten benadrukt dan in de eerste en de laatste regel (en in het vetgedrukte) dat dit niet beschouwelijk, doch ook bevindelijk gekend moet worden. Wat heb je eraan als het als een eeuwige onwrikbare waarheid in Gods Woord staat, maar Gods Geest verzegelt het niet in het hart?

Mooie eenvoudige citaat uit Korte Lessen over Kort Begrip van G.H. Kersten:

Ellende, verlossing en dankbaarheid zijn alzo dedrie stukken, die gekend moeten worden om welgetroost zalig te leven en te sterven. Deze kennis is meer dan een bloot weten, dat wij ellendig zijn, dat er verlossing in Christus is en dat het Gode toekomst Hem met danbaarheid te eren. Dat weten wij allen wel uit Gods woord. De Heere zegt het zo nadrukkelijk in Jer. 3:13: ´´Alleenlijk ken uw ongerechtigheid, dat gij tegen de Heere uw God hebt overtreden´´ En in Romeinen 3:9en10: betuigt de apostel: ´´Want wij hebbewn tevoren beschuldigd, beiden Joden en Grieken, dat zij allen onder de zonde zijn, gelijk geschreven is: Daar is niemand rechtvaardig, ook niet één. Van de verlossing in Christus spreekt schier elke bladzijde van Gods Woord. Want de Zoon des mensen is gekomen om zalig te maken, dat verloren was. En dat die verlossing tot danbaarheid noopt, wie onzer weet niet wat in Psalm 116 geschreven is: ´´Ik zal U offeren een offerande van dankzegging en de Naam des Heeren aanroepen´´ ´´Offert Gode dank en betaalt de Allerhoogste uw gelofte´´ zo lezen wij in Psalm 50.

Maar al weten wij nu allen wel dat deze drie stukken in Gods Woord vermeld, daarmee kennen wij de zaken niet tot onze enige troost en zaligheid. Het kennen, waarvan de onderwijzer spreekt, is de vrucht van de verlichting des Heiligen Geestes in het hart der uitverkorenen. Hij opent der blinden ogen en doet de staat der ellende kennen. O, dan wordt het met zulk een mens gans verloren; dan wordt hem alle rust opgezegd, opdat hij de verlossing in Christus door het geloof verkrijge en de Heere door Zijn eigen werk in hem verheerlijkt worde. Geeft er toch nauwkeurig acht op, dat deze bevindelijke kennis onmisbaar is, om welgetroost te leven en te sterven.

[memento]

Bevinding is de ervaring dat Gods Woord waar is. Gods Woord is heel veelzijdig, dus de ware bevinding is dat ook. Gods Woord spreekt over de ervaring van verlorenheid, zondigheid. Het niet kunnen bestaan voor God. Maar ook van verlossing door het geloof in Christus Jezus. En van de dankbaarheid, en heiligmaking. Allemaal dingen die nodig zijn, wil er sprake zijn van ware bevinding. Gods Woord spreekt verder van aanvechting, van strijd, van beproeving, van overwinnaar zijn in Christus, van een loven van de HEERE. En ga maar door.

Ware bevinding wordt echter vooral gekenmerkt door liefdevolle verwondering. Het wonder dat God naar mij omzag. En het wonder dat God - ondanks al mijn zonde die ik steeds weer doe - nog steeds naar mij omziet.

Tenslotte: De kennis van God en de kennis van zichzelf gaat gelijk op. Daarin valt geen volgorde aan te geven. Men leze het eerste hoofdstuk van de Institutie, hoe Calvijn die verwoord. Ware zelfkennis is dus altijd op God gericht. Bevinding zonder God is geen ware bevinding.

[-DIA-]

Bevinding is de ervaring dat Gods Woord waar is. Gods Woord is heel veelzijdig, dus de ware bevinding is dat ook. Gods Woord spreekt over de ervaring van verlorenheid, zondigheid. Het niet kunnen bestaan voor God. Maar ook van verlossing door het geloof in Christus Jezus. En van de dankbaarheid, en heiligmaking. Allemaal dingen die nodig zijn, wil er sprake zijn van ware bevinding. Gods Woord spreekt verder van aanvechting, van strijd, van beproeving, van overwinnaar zijn in Christus, van een loven van de HEERE. En ga maar door.

Ware bevinding wordt echter vooral gekenmerkt door liefdevolle verwondering. Het wonder dat God naar mij omzag. En het wonder dat God - ondanks al mijn zonde die ik steeds weer doe - nog steeds naar mij omziet.

Tenslotte: De kennis van God en de kennis van zichzelf gaat gelijk op. Daarin valt geen volgorde aan te geven. Men leze het eerste hoofdstuk van de Institutie, hoe Calvijn die verwoord. Ware zelfkennis is dus altijd op God gericht. Bevinding zonder God is geen ware bevinding.

Deze furmulering zou ik grotendeels kunnen onderschrijven, maar het is wel zaak om het door de juiste bril te lezen.

[Ichtus]

Deze furmulering zou ik grotendeels kunnen onderschrijven, maar het is wel zaak om het door de juiste bril te lezen.

Welke bril, mag ik em lenen?

[-DIA-]

Deze furmulering zou ik grotendeels kunnen onderschrijven, maar het is wel zaak om het door de juiste bril te lezen.

Welke bril, mag ik em lenen?

De bril die God Zijn volk geeft, waardoor ze gaan zien wat ze nog nooit gezien hebben.
Waardoor dingen verstaan worden die anders niet verstaan werden, of verkeerd.
Maar wie die bril mag krijgen zal allereerst zien wie hijzelf is en wie God is, en daaruit
vloeit een bevinding, zo de Heere dan doortrekt. En bevinding en liefde gaan altijd samen
als het goed is.

Laat ik maar eens proberen om punt voor punt de dingen noemen die memento noemt, en dan meteen wat zeggen over de gevaren die ons kunnen doen
struikelen. Want echt, we vallen voor we er erg in hebben. En het is niet uit lust om kritisch te zijn, maar om te onderscheiden, en te toetsen.

A. Bevinding is de ervaring dat Gods Woord waar is.
Ja… Dat kan ook een ‘blote’ toestemmen zijn en een geloven. Immers de duivelen geloven ook, en zij sidderen. Wij vaak niet. Omdat we er geen notie van
hebben in welke staat en toestand we verkeren. Zo bezien is de ervaring (en overtuiging) dat Gods Woord waar is niet voldoende.

B. Gods Woord is heel veelzijdig, dus de ware bevinding is dat ook.
Anderzijds is Gods Woord eenzijdig. Want immers, God werkt nooit buiten Zijn Woord om, en Hij bekeert een mens nu niet anders dan 100 jaar geleden, om
het eens zo te zeggen. Ik weet niet wat je met veelzijdig precies bedoelt, en daarover discussiëren, vind ik ook nutteloos.
Het is wel waar dat God op velerlei wijze werkt, maar dus nooit buiten Zijn Woord om. Omdat ons verstand verduisterd is kunnen we heel gemakkelijk onszelf
verleiden door iets in ons te constateren, en dat voor het werk Gods houden. Dat is een gevaarlijke zaak, want we zijn toch niet anders als bedriegers
en zelfbedoelers. Een punt dat meer spreekt is wel een onvoorwaardelijk buigen onder God. Hem recht en gerechtigheid toeschrijven, jezelf leren verfoeien,
en op die plaats zal een mens van nature nooit komen. Dat zal iedereen die onder de zuivere waarheid verkeerd wel instemmen. Maar nogmaals, met een
blote in- en toestemming zijn we nog niet bekeerd.

C. Gods Woord spreekt over de ervaring van verlorenheid, zondigheid.
Maar het punt is dat we dat allemaal, hoofd voor hoofd, voor zover wij onder de Waarheid zijn best wel weten. Wie zou zich niet zondig en verloren voelen?
Het zal toch verder moeten: We zullen eens echt verloren moeten gaan, dwz bevindelijk kennen dat God recht is, en ik niet anders heb verdiend dan om
nooit meer aangezien te worden. Een hartelijk leedwezen dat wij God door onze zonden vertoornd hebben. Maar daar hebben we van nature weinig notie van.
We kunnen immers nog altijd dag in dag uit met een onverzoende schuld naar bed gaan? Of toch niet? Laten we ons dit eens in alle eerlijkheid onszelf afvragen.
Zijn we nooit eens bang dat we zelf zijn begonnen, of mogen we op goede gronden bevindelijk weten dat God Zelf in ons is begonnen?
Ik sluit er mezelf ook bij in, Deze dingen moeten we wel degelijk onderzoeken, want ons arglistig hart stelt ons zo snel gerust: maar dat heb je toch niet van jezelf…
Hoe ver de algemene werkingen van de Heilige Geest kunnen gaan zullen we zeker moeten bedenken. En zou ons toch wel eens een ogenblik mogen doen beven.

D. Het niet kunnen bestaan voor God.
Dat is iets anders. Maar de vraag is wat verstaan we hieronder. We weten allemaal dat we niet voor God kunnen bestaan. Immers wij allen hebben overtreden
en wij allen derven de heerlijkheid Gods?
Maar als we God kennen, als er liefdestrekkingen vanuit God zijn is dat dan een bewijs dat het goed ligt? Ja, in zoverre als het wáár is, want bedenk, dat ons
hart zo bedrieglijk is. Er zijn algemene werkingen van de Heilige Geest, die kunnen een mens soms zeer vernederen en vertederen. Maar dat is wel iets anders
als een waar Godsgemis, gewerkt door de Heilige Geest. En zelfs kunnen algemene overtuigingen nog dieper gaan dan de zaligmakende overtuiging.

E. Maar ook van verlossing door het geloof in Christus Jezus.
Geloven dat we verlost zijn door het Geloof in Christus Jezus. Dat is wel de bevinding. Maar weer: Is mij dat geloof geschonken? Of geloof ik enkel uit een
overtuiging dat… We hebben soms wat meegemaakt, bevonden, en daar zouden heimelijk een grond van kunnen maken. We kunnen zelfs eens in de ruimte
gebracht zijn, en gedacht hebben dat we echt bekeerd waren. Dit is een zeer gevaarlijk terrein. Want dit is namelijk het punt waarop de duivel er velen
gerust stelt. Dan kunnen we van onszelf oprecht menen verlost te zijn…. Toch zou ik dan nog willen zeggen: Onderzoekt uzelf nou, ja zeer nou.
Dat wil ik ook tegen mezelf zeggen, want we reizen allemaal naar diezelfde grote eeuwigheid, en als we dat meer zouden beseffen denk ik dat we minder
acht dit scherm zouden zitten.

F. En van de dankbaarheid, en heiligmaking.
Dankbaarheid is geen vrucht van eigen akker. Dat zullen we allemaal wel toestemmen. Dankbaarheid kan er alleen zijn vanuit een vernieuwd hart,
met uitgangen van en naar God. Wie zou kunnen zeggen dat we echt in waarheid dankbaar zijn? Dank U voor deze nieuwe morgen.
Dank U voor deze nieuwe dag? Dank U dat ik met al mijn zorgen tot U komen mag? Maar….
Als het waar is, dan geloof ik toch dat het een dankbaarheid zal zijn die uit de totale onwaarde en verlorenheid van de mens opkomt. Want immers,
uit ons geen vrucht meer in der eeuwigheid. Maar… zo er dankbaarheid is, dan is dat de vrucht van Boven. Ook hier kan een algemeen gevoel van
dankbaarheid misleidend zijn. Als we onder de dankbaarheid niet eens verbroken worden.
En eens onwaardig worden om nog één boterham te mogen eten. Dat we het leren dat we echt alles verbeurd hebben, en dat elke gunst onverdiend is.
En als het waar is, dan spruit daar ook de heiligmaking uit. Niet een wettisch leven, dat bedoel ik niet. Maar om “die te doen uit dankbaarheid”. Uit een
verbroken vernederd en vertederd hart.

En nu ben in er wéér ingelopen... Ik had het beter moeten laten liggen. Maar het staat er nu eenmaal.

[oesterschelpje]

Hier kan ik van harte mee instemmen!!

[Erasmiaan]

Ik ook.

[huisman]

Ik ook.

Ik ook als we er bij zeggen dat die bril het werk is van de Heilige Geest. en om die Geest mag je bidden naar Gods belofte.
En zonder de werking van die Heilige Geest zal het nooit kunnen.

[avisser]

Een “bloot” toestemmen impliceert niet het “vaste vertrouwen ” in Hem. Een bloot toestemmen is een toestemmen van uit een vertrouwen “in” het toestemmen. Het is ten diepste een vertrouwen in de mens zelf want die gaat over tot toestemmen. Het is dus t.a.v. de Schrift bevindingsloos. Het ware geloof sluit juist door de kennis over hem of haar zelf, namelijk het zondige, zich zelf uit van enige verdienste. Hij ziet daarom geen enkele reden meer om van zijn eigen ervaringen of welke gemoedstoestanden dan ook iets te verwachten. Het ware geloof sluit Hem juist in, omhelst Hem, belijdt Hem, vertrouwd op Hem omdat de verdienste alleen in Hem ligt. We moeten daarom in Hem zijn. De Schriften, indien ontsloten door de Heilige Geest, getuigen daar van in ons. Als het goed is komt daar ons hele wezen in mee omdat het een daaraan overgeven wordt en de beloften een ja en amen gaan worden. In het “bloot aannemen daarvan schuilt geen aannemen in vertrouwen, maar een vertrouwen in het aannemen an sich. Echter, het vertrouwen in Hem wordt gewerkt omdat de Schriften van Hem getuigen. Met het overtuigende besef/innerlijk bewustzijn/bevinding door de Heilige Geest is het geloof nauw verbonden omdat het be-vinden overtuigd van de Waarheid. Het bevinden is in eerste instantie niet een gevoel maar overtuigende waarheidsvinding door het begrip van ons verstand in verbondenheid met de Heilige Geest. Dat gevoel daarmee verbonden is lijdt tot geen twijfel. Echter volgens mij is daar toch heel veel verwarring over. Mede denk ik omdat er te veel met uitingen van gevoel gepreekt wordt. Mensen gaan in zich zelf vooral daarnaar op zoek en worden daardoor niet gericht op waarheids(be)vinding. Hierdoor bestaat het gevaar dat men niet door de waarheidsvinding overtuigd raakt omdat men te weinig gevoel waarneemt of in ieder geval, niet zoveel als de prediker laat zien.

[-DIA-]

Een “bloot” toestemmen impliceert niet het “vaste vertrouwen ” in Hem. Een bloot toestemmen is een toestemmen van uit een vertrouwen “in” het toestemmen. Het is ten diepste een vertrouwen in de mens zelf want die gaat over tot toestemmen. Het is dus t.a.v. de Schrift bevindingsloos. Het ware geloof sluit juist door de kennis over hem of haar zelf, namelijk het zondige, zich zelf uit van enige verdienste. Hij ziet daarom geen enkele reden meer om van zijn eigen ervaringen of welke gemoedstoestanden dan ook iets te verwachten. Het ware geloof sluit Hem juist in, omhelst Hem, belijdt Hem, vertrouwd op Hem omdat de verdienste alleen in Hem ligt. We moeten daarom in Hem zijn. De Schriften, indien ontsloten door de Heilige Geest, getuigen daar van in ons. Als het goed is komt daar ons hele wezen in mee omdat het een daaraan overgeven wordt en de beloften een ja en amen gaan worden. In het “bloot aannemen daarvan schuilt geen aannemen in vertrouwen, maar een vertrouwen in het aannemen an sich. Echter, het vertrouwen in Hem wordt gewerkt omdat de Schriften van Hem getuigen. Met het overtuigende besef/innerlijk bewustzijn/bevinding door de Heilige Geest is het geloof nauw verbonden omdat het be-vinden overtuigd van de Waarheid. Het bevinden is in eerste instantie niet een gevoel maar overtuigende waarheidsvinding door het begrip van ons verstand in verbondenheid met de Heilige Geest. Dat gevoel daarmee verbonden is lijdt tot geen twijfel. Echter volgens mij is daar toch heel veel verwarring over. Mede denk ik omdat er te veel met uitingen van gevoel gepreekt wordt. Mensen gaan in zich zelf vooral daarnaar op zoek en worden daardoor niet gericht op waarheids(be)vinding. Hierdoor bestaat het gevaar dat men niet door de waarheidsvinding overtuigd raakt omdat men te weinig gevoel waarneemt of in ieder geval, niet zoveel als de prediker laat zien.

Er kan veel gevoel zijn zonder leven, maar anderzijds, leven zonder gevoel bestaat ook niet.
Maar je vetrouwen stellen op enkel gevoel is levensgevaarlijk, want velen maken van een gevoel een grond.
Daar ligt geen grond in, want de enige Grond ligt immers in Jezus Chritstus, en dien gekruisigd.

[helma]

Er kan veel gevoel zijn zonder leven, maar anderzijds, leven zonder gevoel bestaat ook niet.
Maar je vetrouwen stellen op enkel gevoel is levensgevaarlijk, want velen maken van een gevoel een grond.
Daar ligt geen grond in, want de enige Grond ligt immers in Jezus Chritstus, en dien gekruisigd.

[Jongere]

Ik vind het wel een mooie beschrijving van DIA. Maar wat punt 'E' betreft, de verlossing door Jezus Christus. Daar wordt vooral gezegd wat het niet is. En dat we onszelf op dit punt nauw moeten doorzoeken.
Maar wat is het dan wel?

[avisser]

Ik vind het wel een mooie beschrijving van DIA. Maar wat punt 'E' betreft, de verlossing door Jezus Christus. Daar wordt vooral gezegd wat het niet is. En dat we onszelf op dit punt nauw moeten doorzoeken.
Maar wat is het dan wel?

ds. Pieters schreef:

Als wij de gegevens van de Heilige Schrift daarop raadplegen, zien we de volgende zaken.
In de Bijbel komt voor de eerste keer het woord aannemen met betrekking tot het aannemen van het Evangelie of van Jezus Christus voor in Markus 4 vers 20. Daarin gaat het over degenen die Gods Woord aannemen, nadat zij het hebben gehoord. Vervolgens dragen zij vrucht.
De tweede maal is Johannes 1 vers 11 en 12, waar de evangelist schrijft dat het Woord (Gods Zoon) gekomen is tot het Zijne (namelijk het volk Israël), maar dat de Zijnen Hem niet aannamen. Dan zegt de geïnspireerde apostel er meteen in het volgende vers bij: maar zovelen Hem aangenomen hebben, die heeft Hij macht gegeven kinderen Gods te worden, namelijk die in Zijn Naam geloven. Het gaat hier niet over het aannemen van het geschreven of gepredikte Woord, maar over het aannemen van Christus, het vleesgeworden Woord. Maar wezenlijk is er geen verschil. Want Christus kun je niet anders aannemen dan alleen in de belofte van het Evangelie!
Hoe komt een mens tot deze daad, deze activiteit om Gods Woord of Jezus Christus aan te nemen? In Johannes 3 vers 27 (de volgende Schriftplaats waar het woordje 'aannemen' staat) wordt daarop geantwoord. Johannes de Doper zegt daar op de reactie van zijn discipelen dat alle mensen tot Jezus gaan en Hem volgen: een mens kan geen ding aannemen tenzij het hem van Boven gegeven wordt.
In hetzelfde stukje zegt de voorloper van onze Heere Jezus dat niemand de getuigenis van of over Jezus aanneemt. Maar dan vervolgt hij in het volgende (33ste) vers: die Zijn getuigenis aangenomen heeft, die heeft verzegeld dat God waarachtig is.
In Johannes 5 vers 43 sluit Jezus Zich bij de opmerking van de Doper aan: niemand neemt Hem aan. En Hij vervolgt dat ze wel een verleider zullen aannemen.
Vervolgens komen wij bij het boek Handelingen. Daar wordt driemaal over het aannemen van Gods Woord gesproken: hoofdstuk 2 vers 41; 8 vers 14 en 11 vers 1. Zo ook I Korinthiërs 15 vers 1; I Thessalonicenzen 1 vers 6; en 2 vers 13. En in Kolossenzen 2 vers 6 zegt de apostel dat de Christenen in Kolosse Christus Jezus de Heere hebben aangenomen.
Kijken we in onze Drie Formulieren van enigheid, dan vinden we dezelfde Bijbelse manier van spreken over deze heerlijke daad van de mens, het aannemen van het Evangelie of van Christus. In de Heidelbergse Catechismus staat in antwoord 20 dat zulke mensen zalig worden die door een waar geloof Christus worden ingelijfd en al Zijn weldaden aannemen. In antwoord 30 staat dat allen die Christus met waar geloof aannemen, alles in Hem bezitten wat zij tot zaligheid nodig hebben. In antwoord 60 staat dat de rechtvaardiging mijn deel is als ik deze weldaad met een waar geloof aanneem. In antwoord 61 wordt daarbij vermeld dat ik op geen andere manier deze weldaad kan aannemen dan alleen door het ware geloof. In antwoord 84 zeggen Olevianus en Ursinus dat ons vergeving der zonden wordt geschonken zo dikwijls we de belofte van het Evangelie met waar geloof aannemen. In de Nederlandse Geloofsbelijdenis wordt in artikel 14 Johannes 3 vers 27 aangehaald. In de Dordtse Leerregels, hoofdstuk I, artikel 4, wordt beleden dat de mensen die het Evangelie aannemen en Christus door het geloof omhelzen, van Gods toorn worden verlost.
Is dit aannemen van het Woord of van de Zaligmaker nu een daad van de mens of is het een daad van God? Uit de gegevens die de Bijbel ons aanreikt, komt onbetwistbaar naar voren dat het een daad van de mens is. Alleen de volgende vraag moet er wel bij worden gesteld: hoe komt de mens tot deze daad?
De vraagsteller schrijft: alles wat uit de mens voortkomt, is uit de wet, en uit de werken der wet kan geen mens gerechtvaardigd worden.
Het gaat niet om een werk dat uit de vrije en goede wil van de mens of uit de eigen, onafhankelijke kracht van de mens voortkomt. Zeker niet. De Heilige Schrift is er van begin tot eind heel duidelijk over dat er van onze kracht en van onze wil niets goeds te verwachten is. Hoe zit dit dan? Heel eenvoudig: door almachtige kracht vernieuwt Gods Geest ons zo, dat we de belofte van het Evangelie en Christus in die belofte kúnnen en wíllen aannemen. Dan is het en blijft het dus een eenzijdig werk van God alleen, en tegelijkertijd geldt dat God ons bij dit werk geheel inschakelt.
De Dordtse Leerregels zeggen het in hoofdstuk III/IV, artikelen 11 en 12 zo: God stort bij de wedergeboorte nieuwe hoedanigheden (kwaliteiten) in de wil en maakt die dode wil levend, die boze wil goed, die onwillige wil gewillig, die weerspannige wil gehoorzaam; Hij beweegt en sterkt die wil zo dat deze als een goede boom vruchten van goede werken kan voortbrengen. En dan wordt deze vernieuwde wil door God gedreven en bewogen, zodat hij ook zelf wil. Waarom ook terecht wordt gezegd, dat de mens door de genade die hij heeft ontvangen, gelooft en zich bekeert.
Hier hebben we eenvoudig de oplossing hoe de verhouding is tussen het werk van God en het werk van de mens: God werkt het willen en doen in ons, zodat we metterdaad of daadwerkelijk gaan willen en doen. We willen nu heel graag Jezus Christus in het Evangelie aannemen en we doen het ook: we omhelzen Hem, we eigenen Hem ons toe. Dit alles door het geloof, dat een gave van God is.
De werkzaamheid van de mens in het aannemen van Christus is dus geen wettisch werk en komt ook niet voort uit het verdorven beginsel van Adam. Maar het is een heerlijk genadewonder. God werkt namelijk zo op onze ziel in, dat Hij door Zijn Heilige Geest onze wil ombuigt. We worden dus niet tegen onze wil en zin zalig. Welnee, we worden zalig als vijanden en onwilligen, maar dan wel door God gewillig gemaakte! Als we dit kennen en beleven, verwonderen we ons zeer. Dat God nu zo'n weerbarstig en onwillig mens weet om te buigen! Dit hadden we vroeger nooit gedacht. Maar door wonderlijke, onuitsprekelijke, verborgen en zoete genadewerkingen van de Heilige Geest gebeurt het nu toch: mijn hart verlangt naar de Heere Jezus Christus. Hem te omhelzen in toe-eigenend geloof... De belofte van het Evangelie te ontvangen met zoveel kracht dat ik niet anders meer kan dan haar aannemen... Zo weet God Zijn uitverkorenen te trekken uit deze tegenwoordige boze wereld met 'mensenzelen', zoals Hosea 11 vers 4 zegt: met touwen van liefde.

Kan in een prediking het aanbod te ruim worden gesteld?
Zo luidt de vraag van een man die nogal veel in de oude schrijvers leest. Hij had onlangs van een prediker deze opmerking gehoord en had zich wat verbaasd, omdat hij dit nog niet eerder bij de oudvaders was tegengekomen, voor zover hij zich kon herinneren. Hoe moeten we deze dingen beoordelen?
Het aanbod kan niet te ruim worden gepredikt, wel verkeerd. We prediken het aanbod verkeerd, als we in de verkondiging van het Evangelie (stilzwijgend) veronderstellen, dat mensen tot Jezus kúnnen gaan en dat zij hun hart voor Hem kúnnen openzetten en dat zij voor Hem kúnnen kiezen.
Dat is echter meer een verkeerde veronderstelling van de prediker of een verkeerde gevolgtrekking uit de prediking, dan dat het eigenlijk met het aanbod en de ruimte daarin te maken heeft.
Het aanbod van genade is namelijk niet anders dan de nodiging tot het heil. Deze nodiging is een Goddelijke genade - want God had ons zonder nodiging verloren kunnen laten gaan - én een menselijke plicht. Wij zijn verplicht - volgens het eerste gebod - om alleen God te vertrouwen [lees de uitleg van de Catechismus in antwoord 94, op dit gebod er maar op na].
Wat is God vertrouwen? Dat kan nooit buiten de Heere Jezus Christus om. Daarom is het eerste gebod van de Wet des HEEREN een bevel om Jezus Christus aan te nemen in het geloof!
Dit bevel van God is dus een verplichting voor ons. Niemand op heel de aarde en in al de eeuwen kon / kan zeggen: "Dit gebod geldt niet voor mij! Ik heb toestemming van God om Hem niet als Enige te vertrouwen. Ik ben vrijgesteld om in oprecht geloof Zijn Zoon aan te nemen." Nee, ieder mens - heiden, Jood, Christen - is verplicht om door het geloof in Christus Jezus de Drie-enige God te dienen, te erkennen, te beminnen, te vertrouwen.
Deze eis heeft de HEERE in de Schrift ook via de aansporing, de vermaning, de uitlokking en de roeping of uitnodiging tot ons doen komen. Op vele manieren komt deze roepstem tot ons. Er is niemand van alle hoorders van Gods Woord die deze veelvuldige en veelkleurige roepstem niet hoort. Er is ook geen mens van alle kerkgangers of niet-kerkgangers die deze vriendelijke en dringende nodiging naast zich neer mag leggen. Daarom kan het aanbod = de roeping tot bekering nooit te ruim worden gesteld, aangezien elk mens door de Schrift en door de werken van God wordt geroepen om zijn Schepper te eerbiedigen, te gehoorzamen.
Toch begrijp ik de waarschuwing van de betreffende - voor mij onbekende - prediker wel. Hij weet dat het remonstrantisme zo gemakkelijk binnen sluipt. Het remonstrantisme is: dat er in ons nog iets goeds is overgebleven na de zondeval. Het remonstrantisme is tot oneer van God, omdat het Zijn werk verkleint en het onze daartegenover vergroot. Het remonstrantisme is ook tot schade voor onze ziel, omdat het de mens bedriegt met een ingebeelde Jezus en zo voor eeuwig verloren laat gaan.
En wat blijkt nu? Dat juist door een 'te ruime' aanbod van genade dit remonstrantisme wordt bevorderd.
Hoe dan? Dan wordt geleerd dat God in de verkondiging van Zijn Evangelie als volgt te werk gaat: Hij biedt Zijn genade aan allen aan. Nadat Hij dit heeft gedaan, wacht Hij wat wij er mee zullen doen. God legt de beslissing dus in ons. Met behulp van Gods genade beslist de mens zelf, vrij en gewillig, om Jezus aan te nemen; of hij verwerpt Hem. Deze leer nu is een pest, een vergif.
Maar deze manier van prediken is niet de enige manier om het aanbod te prediken. We hoeven - met andere woorden - niet het aanbod van genade weg te werpen om reden dat de remonstranten dit aanbod verkeerd hebben uitgelegd.
We zullen het slechts goed moeten uitleggen en we zullen op een Bijbelse manier moeten prediken.
Daarbij kan er nog een reden zijn, dat die onbekende dominee de uitspraak deed, dat het aanbod te ruim is, namelijk omdat onze tegenstanders op de Dordtse Synode zeiden: als je werkelijk het Evangelie wilt prediken aan alle mensen, moet je de verkiezingsleer zoals jullie die uitleggen en ons opleggen, wel geweld doen. Laat je jullie opvatting over de verkiezing staan, dan kun je geen algemeen, welgemeend en onvoorwaardelijk aanbod van genade brengen in de prediking. Daarom zijn er wel geweest die zeiden: als ik dan moet kiezen tussen de verkiezingsleer van Dordt en de aanbodsleer van de remonstranten, kies ik van ganser harte voor de Dordtse verkiezingsleer. Zodoende gooiden ze met de remonstrantse leer ook de waarheid overboord.
Het rechte midden hebben echter onze vaderen bewaard, die zeiden: de prediking van het Evangelie geschiedt aan allen die onder het Woord komen, met bevel van bekering en geloof. Niemand wordt uitgesloten in de nodiging of roeping, behalve die zichzelf buiten sluit.
Hoezeer het schijnbaar tegenstrijdig is, blijkt het alles toch bij nader inzien goed te harmoniëren. Dat houdt in: al zijn wij vanuit onszelf in het geheel onwaardig, onbekwaam en onwillig om Gods genade in Jezus Christus aan te nemen, niettemin wordt zij mij wel ernstig aangeprezen en aangeboden. Wie nu zichzelf in dit licht beschouwt, wordt diep, zeer diep in het stof vernederd, omdat hij niet slechts tegen Gods heilige Wet heeft gezondigd, maar ook tegen Zijn heilig Evangelie.
Welk een vermeerdering van schuld: altijd onder het aanbod te hebben gezeten en dan toch nog verloren te gaan, omdat we het hebben afgewezen... Bij Calvijn las ik over de onreine geest in Lukas 11 vers 24-26, dat de mens zo wordt, omdat hij de aangeboden genade verwerpt! Hoe staat dat bij ons? Hebben we onze schuld tegen Gods vriendelijke nodiging al eens mogen inleven? Of zijn we in onszelf nog zo rijk, dat we wezenlijk niet nodig hebben dat de Geest ons wordt beloofd om in ons het geloof te werken?
Door deze misstanden laten dominees zich soms verleiden tot ongebreidelde uitspraken. Dus we onthouden: het aanbod kan wel verkeerd, maar niet te ruim worden gebracht.
Wat hebt u met de verkondiging van deze zeer blijde boodschap gedaan?

[Desiree]

Daar heeft Ds CG Vreugdenhil pas een boek over laten verschijnen.

Normaal verwijs ik niet graag naar boeken. Maar hier maak ik graag een uitzondering. En het is niet eens duur.

Ik heb een oude terdege op de kop getikt. Interessant.. dat stukje van Ds CG Vreugdenhil. Dat boek gaan wij kopen... Ben erg enthousiast.. hij heeft het door denk ik...