Gods soevereiniteit

[Democritus]

Democritus

Bullinger was tijdens de Synode van Dordrecht allang overleden (evenals Calvijn), ik vraag mij dan ook af wie je bedoelt met de afgevaardigde van Bullinger in Dordt. Misschien kun je hier wat meer duidelijkheid over geven? Bedoel je de Zürichers?

Het boekje waar ik aan refereerde is de Schotse verbondsleer van Ds C. Harinck. Alleen dat zit nu in een verhuisdoos. Maar heb ook even verder gezocht op het www. Het is inderdaad geen afgevaardigde van Bullinger want die leefde al niet meer. Maar er was wel iemand die voor zijn standpunten stond. Volgens mij was Breitinger (inderdaad een Züricher).

Bij mijn weten werden de Dordtse leerregels door alle afgevaardigden onderschreven en waren er geen voorbehouden.
Wel weet ik van een voorbehoud van de Engelse afgevaardigden bij de verklaring van 'nedergedaald ter helle' in de Heidelbergse Catechismus.

Dus nogmaals: Misschien kun je duidelijker aangeven wat volgens jou speelde rond Bullinger / Zurich?

Dit is een lastige. Breitinger heeft op de synode (toen Bullinger zelf al overleden was) een door Bullinger ondertekent document getoond waarin deze zich conformeerde aan de 'meeninge van D. Zanchi'. Dit was een document waarin de Zwitsers hun mening over de predestinatie en de sacramenten uiteen zetten. Dit was o.a. ook door Calvijn getekend. Hiermee heeft Breitinger willen aantonen dat Bullinger hetzelfde dacht en sprak over de dubbele predestinatie als Calvijn. Mede omdat ook Arminianen zich beriepen op Bullinger.

Alleen het probleem is dat Bullinger destijds dit document heeft getekend in Zwitserse situatie en niet met als doel om te dienen tijdens de synode van Dordt. Het is dus de vraag of dit ingebracht had moeten worden in een strijd tussen Arminianen en Gomaristen. Bij mijn weten bestond Arminius nog geen eens toen Bullinger leefde...of deze speelde nog in de zandbak.

Een van de belangrijkste werken van Bullinger is zijn Huisboek. Dit stond tijdens de reformatie standaard in de kast van een aanhanger van de nije leer. In een studie over de Het huisboek van Bullinger en de institutie van Calvijn worden de volgende opmerkingen gemaakt:

Niet minder dan Bullinger wil Calvijn voorzichtig zijn in het naspeuren van van de verborgenheden Gods. Maar met kracht komt hij (Calvijn) op tegen het angstvallig verbergen van wat de schrift onomwonden leert en openbaart. Daarom weigert Calvijn te stoppen bij de slagboom die Bullinger stelt met de woorden: Dieper en verder wil ik in het vraagstuk van de voorziening en predestinatie niet indringen.

Het verschil zit erin dat Calvijn het uitgangspunt neemt in soevereiniteit van God maar toch handhaaft dat de mens geen stok en een blok is en dat God niet de auteur van het kwaad is.

Terwijl Bullinger onderaan begint en stelt dat de mens geen stok en blok is maar een redelijk mens. Maar tegelijk erkent hij wel dat er sprake is van een verkiezing. Dit krijgt hij niet bij elkaar dus stopt hij en spreekt niet van een verwerping van eeuwigheid.

Bullinger was een bruggenbouwer en meer pastoraal ingesteld dan Calvijn. Bullinger heeft ook proberen te bemiddelen tussen Luther en Calvijn.

In de begintijd van de reformatie heeft Bullinger meer invloed dan Calvijn in Nederland. Maar na Dordt is dat veranderd omdat men toen voor Calvijns visie koos. Daarnaast was de naam van Bullinger besmet doordat Arminianen zich onterecht op hem beriepen. Wel is Bullinger de grondlegger van her verbondsdenken.

[PvS]

Beste Luther, zou je ons ook kunnen vertellen/schrijven, hoe je er achter bent gekomen dat je die 'oude mens' omdraagt?
Dit naar Psalm 66:16; "Komt, hoort toe, o allen gij, die God vreest, en ik zal vertellen, wat Hij aan mijn ziel gedaan heeft."

Toen de Heere mij door Zijn Woord leerde dat ik een heleboel gerechtigheden kan hebben, maar dat, wanneer ik Christus niet tot mijn deel zou krijgen, het voor eeuwig verloren zou zijn.
Door de prediking heb ik door Gods genade steeds pijnlijker moeten leren wie ik in mezelf ben en helaas blijf. Maar door datzelfde Woord heeft Hij me ook willen doen zien op de enige weg ter ontkoming: de Heere Jezus Christus. Hem heb ik mogen omhelzen als mijn Zaligmaker.
Helaas kom ik er steeds weer achter dat ik Hem niet dien, zoals ik dat zou moeten doen, zoals Hij dat waard is. Gods trouw wordt me steeds wonderlijker, want ik kom steeds meer achter mijn ontrouw.

Bedankt voor je eenvoudige post en vrijmoedigheid.

Persoonlijk had ik de gewaarwording van de 'oude mens' duidelijker omschreven gezien.
Jammer dat je daar verder niets over schrijft.
Misschien dat dat nog eens aan de orde komt, door jou of een ander.

Want wie kent de 'oude mens'?

[jvdg]

Want wie kent de 'oude mens'?

Een ieder die zich heeft leren kennen en zien in de Zon van de Gerechtigheid.

Volgens mij is dat wat Luther heeft gezegd.

[Jean le Fontain]

Democritus

Bullinger was tijdens de Synode van Dordrecht allang overleden (evenals Calvijn), ik vraag mij dan ook af wie je bedoelt met de afgevaardigde van Bullinger in Dordt. Misschien kun je hier wat meer duidelijkheid over geven? Bedoel je de Zürichers?

Terwijl Bullinger onderaan begint en stelt dat de mens geen stok en blok is maar een redelijk mens. Maar tegelijk erkent hij wel dat er sprake is van een verkiezing.

Bullinger was een bruggenbouwer en meer pastoraal ingesteld dan Calvijn. Bullinger heeft ook proberen te bemiddelen tussen Luther en Calvijn.

In het Huysboec geeft Bullinger de volgende definitie van de predestinatie: 'Ende de Predestinacie is dat eeuwich voornemen Gods/ daermede hy voorgenomen heeft de menschen salig te maken ofte te verderven/ een seer seker eynde des levens ende doodts ghestelt hebbende.
God verwerpt hen die 'vreemde zijn van de gemeinschap Christi Zijns eenigen Soons.'

[Zonderling]

Democritus

Bullinger was tijdens de Synode van Dordrecht allang overleden (evenals Calvijn), ik vraag mij dan ook af wie je bedoelt met de afgevaardigde van Bullinger in Dordt. Misschien kun je hier wat meer duidelijkheid over geven? Bedoel je de Zürichers?

Terwijl Bullinger onderaan begint en stelt dat de mens geen stok en blok is maar een redelijk mens. Maar tegelijk erkent hij wel dat er sprake is van een verkiezing.

Bullinger was een bruggenbouwer en meer pastoraal ingesteld dan Calvijn. Bullinger heeft ook proberen te bemiddelen tussen Luther en Calvijn.

In het Huysboec geeft Bullinger de volgende definitie van de predestinatie: 'Ende de Predestinacie is dat eeuwich voornemen Gods/ daermede hy voorgenomen heeft de menschen salig te maken ofte te verderven/ een seer seker eynde des levens ende doodts ghestelt hebbende.
God verwerpt hen die 'vreemde zijn van de gemeinschap Christi Zijns eenigen Soons.'

Voor mij is uit de posting van Democritus (en ook van Jean) duidelijk genoeg geworden dat ook Bullinger niet anders dacht over de leer van de verwerping dan Calvijn en Dordt. Want als Bullinger verwijst naar Zanchius, een zeer steile voorstander van de 'absolute predestinatie', dan kan ik mij nog maar weinig voorstellen bij een nuancering van de leer van de verwerping. Met andere woorden, het beroep op Bullinger als zogenaamde tegenstander van de leer van een eeuwige verwerping (zoals naar voren gebracht door JakobMarin), lijkt mij volstrekt onterecht. - Bovendien waren ook de Zurichers op Dordt het geheel eens met de daar naar voren gebrachte leer.

[PvS]

Want wie kent de 'oude mens'?

Een ieder die zich heeft leren kennen en zien in de Zon van de Gerechtigheid.

Volgens mij is dat wat Luther heeft gezegd.

Met andere woorden, de 'geestelijke' mens, kent de 'oude mens', want de onbekeerde is de natuurlijke mens, dewelke geen 'oude mens' heeft...

[jvdg]

Want wie kent de 'oude mens'?

Een ieder die zich heeft leren kennen en zien in de Zon van de Gerechtigheid.

Volgens mij is dat wat Luther heeft gezegd.

Met andere woorden, de 'geestelijke' mens, kent de 'oude mens', want de onbekeerde is de natuurlijke mens, dewelke geen 'oude mens' heeft...

Impulsief zeg ik: Ja

[Democritus]

Voor mij is uit de posting van Democritus (en ook van Jean) duidelijk genoeg geworden dat ook Bullinger niet anders dacht over de leer van de verwerping dan Calvijn en Dordt.
Want als Bullinger verwijst naar Zanchius, een zeer steile voorstander van de 'absolute predestinatie', dan kan ik mij nog maar weinig voorstellen bij een nuancering van de leer van de verwerping. Met andere woorden, het beroep op Bullinger als zogenaamde tegenstander van de leer van een eeuwige verwerping (zoals naar voren gebracht door JakobMarin), lijkt mij volstrekt onterecht. - Bovendien waren ook de Zurichers op Dordt het geheel eens met de daar naar voren gebrachte leer.

Heb je mijn hele posting gelezen?

Ik denk dat Bullinger een tussenpositie innam. Hij is zowel niet het ene kamp als het andere kamp in te trekken. Anders was Bullinger niet zo voorzichtig in zijn stellingname. Bullinger helemaal op de lijn van Calvijn gaat te ver m.i.

Dat Zürichers het ermee eens waren kan kloppen. Maar de vraag is wel of de Zürichers ook voor Bullinger spraken als deze er was geweest. Had het document wel mogen worden ingebracht omdat het was opgesteld voor een andere controverse? Beide partijen beriepen zich op Bullinger. Bullinger was in die tijd een gezaghebbend figuur dus het was van groot belang om zijn mening in jouw bootje te krijgen.

Ik meen wel gelezen te hebben lezen dat er bepaalde mensen waren, die verbonden waren met gedachtegoed van Bullinger, die kanttekeningen bij de dubbele predestinatie plaatsten tijdens de Synode van Dordt. Maar dat zoek ik nog een keer op.

Bullinger was een pragmaticus en bruggenbouwer ondanks dat hij genuanceerd dacht over de leer van de verkiezing heeft het hem niet weerhouden een document van die Zanchius te ondertekenen. Want eenheid en vrede waren zaken die hij nastreefde ook als zijn eigen mening niet helemaal tot zijn recht kwam. Hij wilde bijvoorbeeld ook Luther in zijn HA visie veel verder tegemoetkomen dan Calvijn.

We moeten wel overeind houden dat Bullinger stopte waar Calvijn verder ging. Dit betekent niet dat hij de leer van de verwerping bestrijd maar hij leert deze bewust niet. Hij wil spreken waar de schrift spreekt en zwijgen waar de schift zwijgt. Dat zwijgen van de schrift was voor hem o.a. over een leer van verwerping.

Ende de Predestinacie is dat eeuwich voornemen Gods/ daermede hy voorgenomen heeft de menschen salig te maken ofte te verderven/ een seer seker eynde des levens ende doodts ghestelt hebbende.
God verwerpt hen die 'vreemde zijn van de gemeinschap Christi Zijns eenigen Soons

Daarnaast lees ik het volgende in het citaat van Jean: God heeft van eeuwigheid voorgenomen mensen zalig te maken en te verderven. Wie maakt hij zalig? Degene die gemeenschap hebben met Christus. Wie niet? Degene die die gemeenschap niet hebben. Dus de eeuwige bestemming wordt afhankelijkheid van de gemeenschap aan Christus en niet aan een persoonlijk besluit van verwerping of verkiezing van eeuwigheid. Of lees ik het dan verkeerd?

Daarnaast moeten we Bullinger nooit los zien van zijn verbondsleer. Voor hem was het verbond het startpunt en de verkiezing het sluitstuk. Daarom is hij heel genuanceerd.

Persoonlijk spreekt Bullinger mij vanwege zijn evenwichtige en genuanceerde wijze aan. Met name het belang van het verbond.

[memento]

@Democritus:

De positie van Bullinger vindt ik persoonlijk de meest aanbevelingswaardige. Bullinger heeft de verwerping niet ontkent, nóch sprak hij enkel over verwerping als zijnde slechts op basis van het verwerpen van Christus door de ongelovigen.

Bullinger heeft zich wél verzet tegen het op één lijn stellen van verkiezing en verwerping. Hij heeft Calvijn op dit punt bestreden. Of dat terecht is laat ik aan Calvijnkenners over, maar het feit dat Bullinger hem op dat punt bestreden heeft staat buiten kijf. Hoe dan ook, de DL zetten heel bewust verkiezing en verwerping NIET op één lijn, maar spreken heel evenwichtig over deze zaken. Op basis van wat ik bij Bullinger lees, zie ik geen verschil tussen zijn spreken en de DL.

Wél zie ik grote verschillen tussen Bullinger, en sommigen die de DL aanhangen. Hij voorzag systematisering, waarbij de uitverkiezing als mal werd gebruikt waarin de hele Schrift geperst moet worden. En terecht was hij daar bang voor...

Ik meen wel gelezen te hebbe lezen dat er bepaalde mensen waren, die verbonden waren met gedachtegoed van Bullinger, die kanttekeningen bij de dubbele predestinatie plaatsten tijdens de Synode van Dordt. Maar dat zoek ik nog een keer op.

Ik zou die met name in de hoek van de Engelse afgevaardigen zoeken. In Engeland is Bullingers invloed het grootst geweest, en ook het langst behouden. Voor zover ik weet waren er geen problemen met de dubbele predestinatie an sich, maar met de verwoording ervan, met het op één lijn zetten van uitverkiezing en verwerping. Voor zover ik weet heeft de definitieve verwoording van de DL de instemming van alle afgevaardigden verkregen.

Daarnaast moeten we Bullinger nooit los zien van zijn verbondsleer. Voor hem was het verbond het startpunt en de verkiezing het sluitstuk. Daarom is hij heel genuanceerd. Persoonlijk spreekt Bullinger mij vanwege zijn evenwichtige en genuanceerde wijze aan. Met name het belang van het verbond.

Mij spreekt Bullinger ook erg aan. Met name vanwege zijn sterk pastorale insteek, met een ietwat bevindelijkere toon dan bv Calvijn (waarmee ik niet stel dat Calvijn niet bevindelijk is, maar Bullinger is explicieter in zijn bevindelijk spreken). Maar ook omdat hij strak blijft bij de Schrift. Waar Calvijn af en toe flink aan het filosoferen slaat (denk aan zijn spreken over het transcendente van God, over de engelen, etc), en zich daarmee af en toe laat verleiden tot uitspraken die niet zo 1 2 3 uit de Schrift zijn op te maken, houdt Bullinger bewust stil waar de Schrift stopt met spreken.

Het is erg jammer, dat Bullingers verbondstheologie weinig verder uitgewerkt is. Waar dit gebeurt is, is dat in verdachte hoek gebeurt (Arminianen, Coceüs), of pas erg laat. Zeker omdat Bullingers visie, wat m.i. de visie der Schrift is, zeer goed te verenigen valt met een spreken waarin de uitverkiezing ook belangrijk is. Verbond en uitverkiezing gaan in de Schrift hand in hand. En, wanneer juist (Bijbels) gehanteerd, zorgen ze ook voor evenwicht, en behoeden ze tegen een eenzijdige nadruk op óf verbond óf verkiezing.

[Bert Mulder]

Bert ik denk dat je voortdurend focussen op verwerping totaal tegengesteld is aan de christelijk plicht om in liefde elkaar te vertellen en te leren over het Evangelie, wat tenslotte blijde boodschap betekent.
De verkiezingsleer in combinatie met het ervoortdurend inpompen hoe slecht we wel niet zijn, heeft tot gevolg dat er velen een complex oplopen en denken dat ze te slecht en rot zijn om gered te worden.
Dat kan niet de bedoeling zijn.In Jezus tijd bekeerden er zich duizenden op 1 dag .
nu "worden" er een paar bekeerd in de gemiddelde refo-gemeente.
Wat is daar je verklaring voor?
verder ben ik het geheel met jakobmarin eens.

1. je hebt blijkbaar nog zeer weinig van mijn posten gelezen, daar ik zelden over de vewrwerping spreek...
2. een paar bekeerden per refo-gemeenten... daar ook heb ik over geschreven, blijkbaar niet door jou gelezen... het Evangelie wordt vaak in de gemiddelde refogemeente krachteloos gemaakt door een zogenaamd 'aanbod van genade'... alsof het van de mens afhangt... (ja, hou de rotte tomaten maar klaar....)
3. dan ben je net zo arminiaans als jacobmarin, daar je rechtstreekts tegen de DL ingaat, en met de dwalingen instemt door hen verworpen...

[Fjodor]

Kohlbrugge houdt halt voor een grens waar Dordt -met Calvijn- overheen stapt, namelijk bij de eeuwige verwerping. Kohlbrugge spreekt liever van verharding dan van verwerping. Hij gebruikt deze term in het kader van de welgemeende roeping en genade-afkondiging. De heilswil is God volle ernst. Wie dit groot en welgemeend erbarmen ten einde toe weerstaat, wordt uiteindelijk verhard. God verhardt de mens die Zijn liefde verwerpt. Dat gebeurt ten diepste in de prediking. “Zal ik u zeggen hoe God verhardt? Door de prediking van Zijn heilig Woord. Want men verbeeldt zich wat groots. Daar komt nu echter het Woord en gaat met de mens om, zoals deze zich opstelt. Is er dan voor dit Woord geen verbrijzeling (...), terwijl hij wel gevoelt: dat geldt mij, dan is de werking van het Woord verhardend.”

Kohlbrugge ziet de verharding als een misbruik van Gods vriendelijk licht. De zondaar beseft dat dit licht hem niet verdoemt, maar hem juist gelukkig wil maken. Alleen moet hij eerlijk bekennen hoe het met hem er voor staat. De werking van het licht is echter van dien aard dat de zondaar de waarheid over zichzelf niet wil erkennen, maar zich bij dat licht “tot het uiterste in zichzelf sterkt.” En dan volgen deze onthutsende woorden: “De ganse macht der duisternis vergadert hij dan in zich bijeen, om zich te handhaven, omdat het licht hem bestraalt; in zijn oude doen wil hij blijven, en heeft ras allerlei bezwaren, die hij voor gerechtigheid wil laten gelden. Hij wil niet genade, niet ontferming, maar hij wil blijven wat hij is.”

Kohlbrugge concentreert de zaak op de actuele verharding. “Hij verhardt al diegenen die zich tegen Zijn liefde verharden.” Wie door God verhardt, heeft dit volledig aan zichzelf te wijten, doordat hij zijn vermeende stand ophoudt. Van enige symmetrie tussen verkiezing en verharding is bij Kohlbrugge geen sprake. “Wie achter de verkiezing kijkt, treft Gods eeuwige vrijmacht aan. Wie achter de verharding ziet, stuit op de onwil van de mens.” De verwerping is een in de tijd voltrokken verhardingsproces, waarin de mens zich onder het Evangelie verhardt en dientengevolge door God uiteindelijk wordt verhard en losgelaten. “Wat van Gods voorkeur niet gediend is, breekt erop stuk.” Calvijns eeuwige dubbelbesluit blijft in Kohlbrugge’s prediking achterwege. Maar in beider prediking is er sprake van een ongereserveerde belofteprediking.

Uit 'Afwachten of verwachten', citaten van Kohlbrugge zijn uit 'Bedelen bij de Bron' en uit zijn Leerredenen.

De eerder gegeven zin 'God verwerpt diegene die Hem verwerpt' wordt door Kohlbrugge zelf zo gezegd: 'Hij verhardt al diegenen die zich tegen Zijn liefde verharden'.

Hier staat niet dat Kohlbrugge niet gelooft in een verwerping van eeuwigheid af.

[Fjodor]

Bert ik denk dat je voortdurend focussen op verwerping totaal tegengesteld is aan de christelijk plicht om in liefde elkaar te vertellen en te leren over het Evangelie, wat tenslotte blijde boodschap betekent.
De verkiezingsleer in combinatie met het ervoortdurend inpompen hoe slecht we wel niet zijn, heeft tot gevolg dat er velen een complex oplopen en denken dat ze te slecht en rot zijn om gered te worden.
Dat kan niet de bedoeling zijn.In Jezus tijd bekeerden er zich duizenden op 1 dag .
nu "worden" er een paar bekeerd in de gemiddelde refo-gemeente.
Wat is daar je verklaring voor?
verder ben ik het geheel met jakobmarin eens.

1. je hebt blijkbaar nog zeer weinig van mijn posten gelezen, daar ik zelden over de vewrwerping spreek...
2. een paar bekeerden per refo-gemeenten... daar ook heb ik over geschreven, blijkbaar niet door jou gelezen... het Evangelie wordt vaak in de gemiddelde refogemeente krachteloos gemaakt door een zogenaamd 'aanbod van genade'... alsof het van de mens afhangt... (ja, hou de rotte tomaten maar klaar....)
3. dan ben je net zo arminiaans als jacobmarin, daar je rechtstreekts tegen de DL ingaat, en met de dwalingen instemt door hen verworpen...

Over je vorige post met de citaten van Paulus, daarvoor dank..
Vooral ook het onderscheid van Jean le Fontain was voor mij verhelderend.

Mag ik het zo samenvatten:
God is actief in het verkiezen tot de zaligheid; God raapt deze zondaar op en brengt deze tot de gelukzaligheid.
God is passief in het verwerpen tot de rampzaligheid; God laat de zondaar liggen of God gaat deze zondaar voorbij.

[Zonderling]

Bullinger was een pragmaticus en bruggenbouwer ondanks dat hij genuanceerd dacht over de leer van de verkiezing heeft het hem niet weerhouden een document van die Zanchius te ondertekenen. Want eenheid en vrede waren zaken die hij nastreefde ook als zijn eigen mening niet helemaal tot zijn recht kwam. Hij wilde bijvoorbeeld ook Luther in zijn HA visie veel verder tegemoetkomen dan Calvijn.

Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat je in je laatste zin Bucer bedoelt en niet Bullinger.
Ook in de post van Memento over de invloed van Bullinger in Engeland, denk ik dat Memento Bucer bedoelt en niet Bullinger.

Veel verwarring dus.

[Democritus]

Bullinger was een pragmaticus en bruggenbouwer ondanks dat hij genuanceerd dacht over de leer van de verkiezing heeft het hem niet weerhouden een document van die Zanchius te ondertekenen. Want eenheid en vrede waren zaken die hij nastreefde ook als zijn eigen mening niet helemaal tot zijn recht kwam. Hij wilde bijvoorbeeld ook Luther in zijn HA visie veel verder tegemoetkomen dan Calvijn.

Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat je in je laatste zin Bucer bedoelt en niet Bullinger.
Ook in de post van Memento over de invloed van Bullinger in Engeland, denk ik dat Memento Bucer bedoelt en niet Bullinger.

Veel verwarring dus.

Of jij schept nu verwarring (niet verwijtend bedoeld). Ik weet zeker dat het om Bullinger gaat:

De tweede Kappeler oorlog maakt een einde aan de Reformatie hier. Bullinger vlucht naar Zürich. Hier zou hij zijn leven lang blijven. Hij preekte 6 tot 8 maal per week zodat er meer dan 7000 preken van hem bekend zijn. De op vrede en verzoening gerichte Bullinger volgt een impulsieve Zwingli op. Hij is een bruggenbouwer. Hij is géén zwingliaan, maar verdedigt hem wel tegenover Luther. Het Godsdienstgesprek van 1529 te Marburg dat was vastgelopen, kreeg een vervolg in 1536 wanneer Bullinger samen met collega’s de Eerste Helvetische Confessie schrijft. Dit was een consensus richting Luther toe, hij komt Luther vergaand tegemoet door de waarachtige aanwezigheid van het lichaam en het bloed van Christus bij het avondmaal te benadrukken. Echter, deze pogingen leiden uiteindelijk schipbreuk. Ondanks Luthers kwade woorden over Zwingli, blijft Bullinger met respect over de Wittenberger spreken. Als tegenweer op Luther schrijft Bullinger samen met collega’s Auf das unbegründete, ärgerliche Schmähen D. Martin Luthers. Het mocht allemaal niet baten.

Voorzover ik kan nagaan klopt Memento's verhaal over de invloed van Bullinger in Engeland wel.

[Luther]

Beste Luther, zou je ons ook kunnen vertellen/schrijven, hoe je er achter bent gekomen dat je die 'oude mens' omdraagt?
Dit naar Psalm 66:16; "Komt, hoort toe, o allen gij, die God vreest, en ik zal vertellen, wat Hij aan mijn ziel gedaan heeft."

Toen de Heere mij door Zijn Woord leerde dat ik een heleboel gerechtigheden kan hebben, maar dat, wanneer ik Christus niet tot mijn deel zou krijgen, het voor eeuwig verloren zou zijn.
Door de prediking heb ik door Gods genade steeds pijnlijker moeten leren wie ik in mezelf ben en helaas blijf. Maar door datzelfde Woord heeft Hij me ook willen doen zien op de enige weg ter ontkoming: de Heere Jezus Christus. Hem heb ik mogen omhelzen als mijn Zaligmaker.
Helaas kom ik er steeds weer achter dat ik Hem niet dien, zoals ik dat zou moeten doen, zoals Hij dat waard is. Gods trouw wordt me steeds wonderlijker, want ik kom steeds meer achter mijn ontrouw.

Bedankt voor je eenvoudige post en vrijmoedigheid.

Persoonlijk had ik de gewaarwording van de 'oude mens' duidelijker omschreven gezien.
Jammer dat je daar verder niets over schrijft.
Misschien dat dat nog eens aan de orde komt, door jou of een ander.

Want wie kent de 'oude mens'?

Waarom wil je dat allemaal tot in detail ontleed zien? Denk je echt dat dat uitmaakt? Het gaat uiteindelijk om de vraag: Wie is Christus voor jou? En de vraag aan Petrus gesteld: Simon, zoon van Jona, hebt gij Mij lief?