Letterlijke Schriftexegese.

[memento]

Dus (het boek) Ruth is er geen spiegel en voorbeeld van hoe de heidenen tot de gemeenschap met Jezus Christus komen?

Ten diepste is de betekenis van het Boek Ruth , dat de Heere doorgaat mijn Zijn heilsplan. Door een Moabitische te bekeren, (ze mocht zo rijk getuigen van Die God die Haar God geworden was,) en te laten trouwen met Boaz, zodat de geslachtslijn doorgezet kan worden , zodat Christus geboren wordt zelfs uit een Moabitische. Zodat er genade is voor Jood en heiden , zijn dat geen rijke lessen ?
Dan hebben we al die inlegkunde, die Ruth een zoekende ziel laten zijn terwijl ze haar God al beleden had !, niet meer nodig. En kunnen we de Schrift laten spreken zoals ze bedoelt is.

Alhoewel dat element er zeker inzit, zeker vanuit het NT bezien, doe je geen recht aan de tekst als je dat het hoofd-thema zou maken. Als je Ruth doorleest, valt op dat Naomi centraal staat. Ruth vervuld zeker geen onbelangrijke rol, maar Naomi en haar verhaal vult het grootste gedeelte van het verhaal. Haar verhaal valt samen te vatten met "Vol ging ik heen, leeg kwam ik terug".

Het 2e deel focussed meer op Ruth, haar keuze voor Naomi en de God van Naomi, en de inlijving in het volk van Naomi door te trouwen (dankzij Gods goede wetten (het losser-schap), die dat mogelijk maakte) met Boaz. Alhoewel je bij Goël (losser) best de lijn door mag trekken (analogie, waar Afgewezen terecht op wijst) naar Christus, is er in de tekst geen enkele aanleiding om de Ruth-Boaz relatie te gaan typologiseren of allegoriseren.

Aangezien het Naomi-verhaal het hoofd-thema vormt, kan en mag het niet anders in een doorpreking van Ruth, dat dit ook vol belicht wordt. De theologische lijn van zonde, straf en genade is zo overduidelijk, dat niemand dat geesteloos hoeft te vinden.

[Genade door recht]

Dus (het boek) Ruth is er geen spiegel en voorbeeld van hoe de heidenen tot de gemeenschap met Jezus Christus komen?

Het boek heeft meerdere thema's. Het hoofdthema is Noami, die zondigt door weg te gaan en zich in een heidens land te vestigen, en uiteindelijk beroofd van alles terugkeert. Je ziet ook het thema van de goedheid van Gods wet (en weg), waardoor Naomi (ondanks dat ze geen man en zonen had om geld in het laadje te brengen) niet hoeft om te komen, ondanks haar zonden.

In het licht van het NT is het hoofdthema nog wel het meest, dat Jezus een vrouw als Ruth in Zijn voorgeslacht wil opnemen. Het is een profetische voorzegging, die al iets laat zien van de uitgestrektheid van de Christus (heidenen en vrouwen horen erbij)

Het komen van Ruth tot de God van Israël is niet het hoofd-thema. Het gebeurt wel zeker, en wordt ook niet overgeslagen, maar de schrijver is er erg beknopt over. "Uw God is mijn God" is één van het weinige wat er over gezegd wordt.

Het hoofdthema van het boek is m.i. dus: God doet, ondanks menselijke eigenwijsheid, en ondanks menselijke zonden, toch goed, ondanks dat Hij de zonde ook niet ongestraft laat. Dit kan en moet natuurlijk dieper uitgewerkt worden, en moet ook van toepassingen voorzien worden. Maar om in het Ruth-verhaal de gangen en standen van Gods volk te zien, daar is m.i. geen enkele aanleiding toe vanuit de tekst, en als het gebeurt is het dus pure willekeur.

De kanttekenaren (toch niet echt iets nieuws, jij had het over dat we terug moeten naar de verklaarders van de tijd van de Reformatie), zeggen als inleiding op het boek dat het "een voorbeeld van de beroeping der heidenen tot de gemeenschap van onzen Heere CHRISTUS "is, "het beloofde Zaad."

Als het waar zou zijn wat jij zegt, is het wel zeer bijzonder dat in de geschiedenissen van het volk ISraël, Abraham, Izak, Jakob, Jozef, Ruth, de Richter, Jona en zovele anderen telkens van diezelfde geestelijke lessen liggen. Dat is het tegenovergestelde van willekeur.

[Luther]

Dus (het boek) Ruth is er geen spiegel en voorbeeld van hoe de heidenen tot de gemeenschap met Jezus Christus komen?

Het boek heeft meerdere thema's. Het hoofdthema is Noami, die zondigt door weg te gaan en zich in een heidens land te vestigen, en uiteindelijk beroofd van alles terugkeert. Je ziet ook het thema van de goedheid van Gods wet (en weg), waardoor Naomi (ondanks dat ze geen man en zonen had om geld in het laadje te brengen) niet hoeft om te komen, ondanks haar zonden.

In het licht van het NT is het hoofdthema nog wel het meest, dat Jezus een vrouw als Ruth in Zijn voorgeslacht wil opnemen. Het is een profetische voorzegging, die al iets laat zien van de uitgestrektheid van de Christus (heidenen en vrouwen horen erbij)

Het komen van Ruth tot de God van Israël is niet het hoofd-thema. Het gebeurt wel zeker, en wordt ook niet overgeslagen, maar de schrijver is er erg beknopt over. "Uw God is mijn God" is één van het weinige wat er over gezegd wordt.

Het hoofdthema van het boek is m.i. dus: God doet, ondanks menselijke eigenwijsheid, en ondanks menselijke zonden, toch goed, ondanks dat Hij de zonde ook niet ongestraft laat. Dit kan en moet natuurlijk dieper uitgewerkt worden, en moet ook van toepassingen voorzien worden. Maar om in het Ruth-verhaal de gangen en standen van Gods volk te zien, daar is m.i. geen enkele aanleiding toe vanuit de tekst, en als het gebeurt is het dus pure willekeur.

De kanttekenaren (toch niet echt iets nieuws, jij had het over dat we terug moeten naar de verklaarders van de tijd van de Reformatie), zeggen als inleiding op het boek dat het "een voorbeeld van de beroeping der heidenen tot de gemeenschap van onzen Heere CHRISTUS "is, "het beloofde Zaad."

Als het waar zou zijn wat jij zegt, is het wel zeer bijzonder dat in de geschiedenissen van het volk ISraël, Abraham, Izak, Jakob, Jozef, Ruth, de Richter, Jona en zovele anderen telkens van diezelfde geestelijke lessen liggen. Dat is het tegenovergestelde van willekeur.

Als je over elke geschiedenis een raster legt, dan krijg je die uitleg er vanzelf ook uit.
Zie bijvoorbeeld ook de uitleg over Bethel en Pniël bij Jakob. Bethel wordt dan vergeleken met zondag 7 en Pniël met zondag 23 van de H.C. Vervolgens wordt benadrukt dat daar wel 20 jaar tussen lag, en aldus is de gedachte geboren dat een mens wel kan geloven, maar nog niet gerechtvaardigd kan zijn.
Wat ik nu het wonderlijke vind, is het volgende: Ik heb nog nooit predikanten, die bovenstaande uitleg gaven, horen verklaren hoe in dit geestelijk schema ingepast moet worden dat Jakob later weer in Bethel terecht komt.
(Bovenstaande werd mij een keer gezegd door een GG-predikant, thans emeritus.)

[memento]

Als het waar zou zijn wat jij zegt, is het wel zeer bijzonder dat in de geschiedenissen van het volk ISraël, Abraham, Izak, Jakob, Jozef, Ruth, de Richter, Jona en zovele anderen telkens van diezelfde geestelijke lessen liggen. Dat is het tegenovergestelde van willekeur.

Hoe kom je er bij dat daar allemaal dezelfde geestelijke lessen in liggen? Je bedoelt: Je kan ze allemaal op dezelfde manier vergeestelijken? Zodat elke preek precies hetzelfde is, ongeacht welke van die geschiedenis er bepreekt wordt?

Wat is er nu mis met gewoon kijken naar wat de tekst ons wil leren, en de geestelijke lessen dááruit leren, in plaats van zo graag alles van een extra, zogenaamd meer geestelijke en bevindelijke lading voorzien. De tekst is in zichzelf al geestelijk en leerzaam genoeg, en alles wat wij daaraan toevoegen (behalve dan wanneer de Schrift, vanuit de tekst zelf, of vanuit het NT, daar aanleiding toe geeft) doet alleen maar af aan de geestelijke boodschap die God via die tekst aan ons wil doorgeven.

[Alexander CD]

memento schreef,

Maar als jij zegt: dat Mozes op de rots sloeg heeft voor mij letterlijk geen betekenis, vindt ik dat schokkend. Je zegt daarmee dat een stuk Bijbel, wat God zó aan ons openbaart zoals het er staat, voor jou geen waarde heeft. Het spreken van God zo vooringenomen (dus zonder te zoeken naar wat we van de letterlijke betekenis leren kunnen) afwijzen als niets-betekend vindt ik nogal schokkend. Zo maar Gods woord, zoals het tot ons komt, verachten, met de schampere opmerking: Zoals het er staat is voor mij niet voldoende...

Wees eens eerlijk memento wat wil je hier nou mee zeggen?

[Zonderling]

Wat ik nog wel kwijt wil, is dat sommige analogieën of typologieën weliswaar niet rechtstreeks uit de tekst volgen, maar te duidelijk zijn om het niet te willen zien.

- B.v. het offer van Isaak (helaas tegenwoordig in SV altijd Izak geschreven) is daar een voorbeeld van. Wat is duidelijker dan dat Isaak een beeld is van Christus? Evenals de ram trouwens.

- Idem Jozef en zijn broers alsook Juda die voor Benjamin pleit.

- Idem de bruiloft van Salomo in Psalm 45 als beeld van Christus en Zijn Kerk.

- Zo ook mag het duidelijk zijn dat de losser in Ruth (waarbij een ander losser nader was) eveneens een type is van Christus en de losser die nader was een type van de wet. Daar hoeven we werkelijk niet aan te twijfelen al staat het niet rechtstreeks in de tekst of het NT.

Zo noemt ook Calvijn (ja, Memento!) de zegen van Isaak aan zijn zoon Jakob in de klederen van zijn broeder Ezau als type van de rechtvaardigmaking van de zondaar door de gerechtigheid van Christus.

[Genade door recht]

Kom nou Luther. Natuurlijk heb je dat weleens gehoord, alleen wellicht niet aan de hand van de geschiedenis van Jakob. Maar jij met jouw achtergrond maakt mij niet wijs dat je nog nooit hebt gehoord dat Gods volk na (zo je wilt) 'Zondag 23' nog eens kan worden teruggeleid naar het allereerste begin.

[memento]

Wat ik nog wel kwijt wil, is dat sommige analogieën of typologieën weliswaar niet rechtstreeks uit de tekst volgen, maar te duidelijk zijn om het niet te willen zien.

- B.v. het offer van Isaak (helaas tegenwoordig in SV altijd Izak geschreven) is daar een voorbeeld van. Wat is duidelijker dan dat Isaak een beeld is van Christus? Evenals de ram trouwens.

Het NT noemt Christus dood een offer. Als er in de Izak-geschiedenis sprake is van een offer wat vergelijkbaar is, en het past, mag je die lijn zeker doortrekken.

- Idem Jozef en zijn broers alsook Juda die voor Benjamin pleit.

Analogie is hier wel op zijn plaats. Maar, bij goede analogie is de grondige uitleg van het verhaal zoals het er staat zeer van belang, omdat we zo des te beter begrijpen waar het een beeld van is.

- Idem de bruiloft van Salomo in Psalm 45 als beeld van Christus en Zijn Kerk.

Zou ik in moeten duiken, weet ik te weinig van om wat over te kunenn zeggen.

- Zo ook mag het duidelijk zijn dat de losser (waarbij een ander nader was) eveneens een type is van Christus en de losser die nader was een type van de wet. Daar hoeven we werkelijk niet aan te twijfelen al staat het niet rechtstreeks in de tekst of het NT.

Dat kan en mag je zeggen m.i., omdat de hele wetgeving uit het OT een profetie was die heenverwees naar de komende Messias.

Zo noemt ook Calvijn (ja, Memento!) de zegen van Isaak aan zijn zoon Jakob in de klederen van zijn broeder Ezau als type van de rechtvaardigmaking van de zondaar door de gerechtigheid van Christus.

Paulus gebruikt het beeld van kleren ook, dus m.i. mag je hier inderdaad analogie toepassen.

Gereformeerde exegese moet wel exegese binnen het geheel van de Schrift blijven. Maar waar ik fel tegen ben, is het zien van een bevindelijke uitleg, die nergens op gegrond is, en vaak helemaal niet gaat over de tekst, gezien wordt als de échte uitleg van de tekst. Terwijl het m.i. alleen maar de tekst verduisterd, doordat het het zicht weghaalt van wat de tékst ons wil zeggen/leren. In wezen gaat het precies hetzelfde om met de Schrift als de vrijzinnige theologie.

[Erasmiaan]

Ik vind dat je nu wat vreemde redeneringen op gaat hangen, memento. In de zin van: Christus was op de bruiloft te Kana dus Hooglied, waar het ook over een bruiloft gaat mag geestelijk gezien worden.

[Zonderling]

@Memento,

Net als jij ben ik tegen allerlei vergeestelijkingen die geen grondslag hebben. Bethel en Pniël te koppelen aan wedergeboorte en rechtvaardigmaking bijvoorbeeld, is een grote dwaling die we (gelukkig) niet tegenkomen bij de Reformatoren en oudvaders. In dit opzicht ben ik ook huiverig voor degenen die menen allerlei geschiedenissen naar hun eigen believen te mogen vergeestelijken.

Maar bij jou heb ik nogal eens het gevoel dat je met het badwater het kind weggooit, vandaar dat ik reageerde en deze voorbeelden naar voren bracht.

M.vr.gr.
Z.

[Alexander CD]

Wat ik nog wel kwijt wil, is dat sommige analogieën of typologieën weliswaar niet rechtstreeks uit de tekst volgen, maar te duidelijk zijn om het niet te willen zien.

- B.v. het offer van Isaak (helaas tegenwoordig in SV altijd Izak geschreven) is daar een voorbeeld van. Wat is duidelijker dan dat Isaak een beeld is van Christus? Evenals de ram trouwens.

- Idem Jozef en zijn broers alsook Juda die voor Benjamin pleit.

- Idem de bruiloft van Salomo in Psalm 45 als beeld van Christus en Zijn Kerk.

- Zo ook mag het duidelijk zijn dat de losser in Ruth (waarbij een ander losser nader was) eveneens een type is van Christus en de losser die nader was een type van de wet. Daar hoeven we werkelijk niet aan te twijfelen al staat het niet rechtstreeks in de tekst of het NT.

Zo noemt ook Calvijn (ja, Memento!) de zegen van Isaak aan zijn zoon Jakob in de klederen van zijn broeder Ezau als type van de rechtvaardigmaking van de zondaar door de gerechtigheid van Christus.

dat zegt ook de bijbel.
Onderzoekt de Schriften; want gij meent in dezelve het eeuwige leven te hebben; en die zijn het, die van Mij getuigen.

Calvijn s commentaar daarop.
We ought to read the Scriptures with the express design of finding Christ in them

[memento]

@Memento,

Net als jij ben ik tegen allerlei vergeestelijkingen die geen grondslag hebben. Bethel en Pniël te koppelen aan wedergeboorte en rechtvaardigmaking bijvoorbeeld, is een grote dwaling die we (gelukkig) niet tegenkomen bij de Reformatoren en oudvaders. In dit opzicht ben ik ook huiverig voor degenen die menen allerlei geschiedenissen naar hun eigen believen te mogen vergeestelijken.

Maar bij jou heb ik nogal eens het gevoel dat je met het badwater het kind weggooit, vandaar dat ik reageerde en deze voorbeelden naar voren bracht.

M.vr.gr.
Z.

Heb ik zo het gevoel dat ik met het badwater het kind weggooi voldoende weggenomen? Anders ben ik zeker bereid om in discussie te gaan over concrete Schrift-uitleg. Het is leerzaam, en ik leer graag als het hier om gaat. Dus als iemand goede argumenten (vanuit de Schrift, direct of indirect) weet aan te dragen waarom ik bepaalde Schrift-gedeelten die ik nu letterlijk (= ook zeer geestelijk) lees toch dieper moet lezen, hoor ik dat graag. Het voordeel van gereformeerde exegese is dat je zonder schaamte altijd je huidige exegese mag opgeven voor één die meer recht doet aan de Schrift.

Kortom, ik zie graag de volle geestelijke diepte van een tekst. Maar dan moet die geestelijke diepte ook echt werkelijk in de tekst zitten.

[Zonderling]

@Memento,

Net als jij ben ik tegen allerlei vergeestelijkingen die geen grondslag hebben. Bethel en Pniël te koppelen aan wedergeboorte en rechtvaardigmaking bijvoorbeeld, is een grote dwaling die we (gelukkig) niet tegenkomen bij de Reformatoren en oudvaders. In dit opzicht ben ik ook huiverig voor degenen die menen allerlei geschiedenissen naar hun eigen believen te mogen vergeestelijken.

Maar bij jou heb ik nogal eens het gevoel dat je met het badwater het kind weggooit, vandaar dat ik reageerde en deze voorbeelden naar voren bracht.

M.vr.gr.
Z.

Heb ik zo het gevoel dat ik met het badwater het kind weggooi voldoende weggenomen? Anders ben ik zeker bereid om in discussie te gaan over concrete Schrift-uitleg. Het is leerzaam, en ik leer graag als het hier om gaat. Dus als iemand goede argumenten (vanuit de Schrift, direct of indirect) weet aan te dragen waarom ik bepaalde Schrift-gedeelten die ik nu letterlijk (= ook zeer geestelijk) lees toch dieper moet lezen, hoor ik dat graag. Het voordeel van gereformeerde exegese is dat je zonder schaamte altijd je huidige exegese mag opgeven voor één die meer recht doet aan de Schrift.

Kortom, ik zie graag de volle geestelijke diepte van een tekst. Maar dan moet die geestelijke diepte ook echt werkelijk in de tekst zitten.

De geestelijke diepte in een tekst valt niet 'objectief' vast te stellen.
Zeker, het lezen van de tekst moet letterlijk beginnen.
Maar de geestelijke rijkdom van teksten en Bijbelgedeelten is een schat die dikwijls verborgen is.
Waarvoor nodig is de vreze Gods. En dat niet alleen, maar ook (verdere) ondervinding.
Want de ondervinding - als deze goed is - wordt daarná altijd teruggevonden in de Schrift.
En zelfs dan zullen vele geestelijke rijkdommen der Schrift hier op aarde door ons niet verstaan worden.
'In alle volmaaktheid heb ik een einde gezien, maar Uw gebod is zeer wijd.'

Z.

[Alexander CD]

Memento schreef,

De reformatie heeft uniform geleerd, met name tegen de Roomse vergeestelijking (allegorie), dat de letterlijke betekenis van de tekst de enige en werkelijke betekenis is, voor zowel de eerste hoorders, als voor ons nu. Onder letterlijk wordt dan verstaan: de betekenis die de tekst zelf aangeeft, in zijn context. Een gedicht (bv psalmen) interpreteer je dus anders dan een geschiedenis. Ook is er wel ruimte voor typologiën (in de zin dat een bijbels figuur een GEDEELTELIJKE voorafschaduwing is van bv. Christus). Het verschil met de Roomsen, Dopersen, en enkele Nadere Reformatoren, zat m erin dat:
1. Indien de tekst zelf geen aanleiding geeft om deze niet letterlijk te lezen, dan dient deze per definitie letterlijk gelezen te worden.
2. Typologiën mogen slechs toegepast worden, als deze (1) zelf-evident zijn, en (2) voor zover de tekst reikt. Het afleiden van gegevens uit het beeld, die niet in de tekst genoemt worden, mag dus niet.
3. Ze kent regels/een methode waarmee een exegese getoetst kan worden.

Memento, in de dagen van Calvijn werd bij de roomse kerk de uitleg van Origen gebruikt.

Met de uitleg van Origen is het mogelijk aan alle bijbelteksten een persoonlijke mening te geven, wat er toen gebeurde is eigen PRECIES hetzelfde wat er nu gebeurd met mensen die zeggen de bijbel letterlijk te lezen ze geven overal een eigen interpretatie aan.
Ook op dit forum zie dat veelvuldig! Met de letterlijke uitleg is het mogelijke te kiezen uit bijbelteksten en daar wat in te zien wat je kunt gebruikten.

Calvijn geeft heel duidelijk aan dat de bijbel een geheel is, en ook al geheel moet worden uitgelegd, dus een bijbelgedeelte wordt gezien vanuit het geheel van de bijbelse boodschap.

Het is dus niet de tekst die aanleiding geeft om het letterlijk te lezen maar de gehele bijbelse boodschap.

De tekst zegt doodslag is doodslag en echtbreuk is echtbreuk, maar de Heere Jezus zegt een ieder die een vrouw aanziet om haar te begeren heeft in zijn hart reeds echtbreuk gepleegd.

Door de nadruk op het letterlijke te leggen haal je veel weg van de bijbelse boodschap.

Maar de geestelijke rijkdom van teksten en Bijbelgedeelten is een schat die dikwijls verborgen is.
Waarvoor nodig is de vreze Gods. En dat niet alleen, maar ook (verdere) ondervinding.

Helemaal waar, laten we nooit aan die schat voorbijgaan en haar steeds weer proberen te vinden.

[Johann Gottfried Walther]

Vorige week kwam ik twee dingen tegen,
een uitleging van Richteren 9v7-15, na een klein stukje over het verband, en een opmerking over vers 7 werd begonnen met de verklaring van de fabel. De wijnstok en de vijgeboom zijn kinderen van God, de bomen de wereld ect.

een uitleg van 2 Koningen 2 vers 19-22.
Dit is niet zomaar een geschiedenis, maar een geschiedenis die laat zien hoe God een zondaar bekeerd.
Hier werd de geestelijke uitleg/vergeestelijkte uitleg gezien als meer als wat de geschiedenis zomaar leert.
Geestelijke lessen lijken me hieruit zeker te trekken, maar om feitelijk voorbij te gaan aan de geschiedenis, lijkt me niet juist.
Het is goed mogelijk lijkt me om de letterlijke betekenis, wat er feitelijk gebeurde te volgen, en door de preek heen toepassingen te maken.