Waarom zingen wij zo?

[Hendrikus]

Het kan wel een uiting zijn, een teken aan de wand, als een gemeente op een dergelijke wijze verandert...

Nou, 't is wat... Gaan ze toch zomaar terug naar de grondtekst van die melodieën. Hellend vlak

[Mister]

Brrr. Hoe weinig snap je er van als je de kerk verlaat omdat men ritmisch gaat zingen... en je dan beweert dat er van de Bijbelse lijn wordt afgeweken.... Zo triest om te zien hoe mensen soms niet op basis van de Bijbel kijken wat normaal is, maar dat wat normaal is per definitie als Bijbels gaan zien.

Het kan wel een uiting zijn, een teken aan de wand, als een gemeente op een dergelijke wijze verandert...

Kan, ja. Persé? Nee, natuurlijk niet.

[Afgewezen]

Toen ds I. Kievit hoorde dat de psalmen oorspronkelijk ritmisch gezongen moesten worden, wilde hij het ook invoeren.
(En Kievit was toch echt een 'zware'....)

[Marco]

...dus niet de isometrische variant die velen kennen van "Alle roem is uitgesloten".

Dat gezang is ritmisch écht veel mooier!

[eilander]

We MOETEN ritmisch gaan zingen en we MOETEN de toevallige verhogingen ook gaan zingen en dit omdat het "van den beginne" zo geweest is en zo bedoeld is.

En toch voer ik een pleidooi voor het in onze gemeente(n) houden bij het oude (klinkt goed ee ). Geen principiële kwestie van maken, maar praktisch betekent het nogal wat om over te stappen. Mag cultuur en traditie hier ook een rol in spelen? Dat is toch niet per definitie verkeerd?

En het klinkt (vind ik ook als organist) gewoon goed. Niet-ritmisch betekent niet automatisch langzaam zingen.
Die toevallige verhogingen niet spelen: sorry, maar ik moet er niet aan denken. Musicaal-dogmatisch wellicht niet correct, maar toch. Kwestie van smaak?

[wim]

Die toevallige verhogingen niet spelen: sorry, maar ik moet er niet aan denken. Musicaal-dogmatisch wellicht niet correct, maar toch. Kwestie van smaak?

Oei oei. Erg los in de (muziek)leer. Hellend vlak?

[wim]

Mag cultuur en traditie hier ook een rol in spelen? Dat is toch niet per definitie verkeerd?

Zolang het geen 'kenmerk van het ware' wordt, is daar niets mis mee.
Maar meestal is men zo enorm gehecht aan de traditie, dat elke wens tot verbetering genadeloos de kop in wordt gedrukt.

[eilander]

Maar meestal is men zo enorm gehecht aan de traditie, dat elke wens tot verbetering genadeloos de kop in wordt gedrukt.

Eens, zie ik ook als een punt van zorg.
Je moet het toch weer een "verbetering" noemen, zie ik. Ik denk dat bij ons de vrede er meer mee gediend is als we het bij het oude laten.

[eilander]

De GBS geeft inmiddels ook weer de ritmische notatie, nadat zij met name vanuit de scholen commentaar hadden gekregen. Mijn nieuwste GBS-bijbel met kanttekeningen heeft bij de psalmen ritmische notatie.

Wat goed! Jaaaaren geleden heb ik eens een brief hierover gestuurd naar de GBS, maar ik kreeg niet eens antwoord. Kennelijk heeft commentaar vanuit de scholen meer invloed
Nou ben ik benieuwd of daar de "foute" verhogingen in o.a. Psalm 23, 68, 138 en 150 wel of niet in zijn afgedrukt. Wil je daar nog eens naar kijken?

Een vraagje over de toevallige verhogingen ("foute" verhogingen). Hier zal wel uit blijken dat ik er totaal geen verstand van heb.
Maar hoe zit het met BWV 622 (van Bach dus): O Mensch bewein dein Sünde gross? De melodie is die van Psalm 68, mét toevallige verhogingen?!

[raka]

Niet-ritmisch zingen is voor de meesten al moeilijk genoeg.

[Marnix]

Voor mij een stuk moeilijker dan ritmisch zingen, heb ik al regelmatig ervaren.

[raka]

Voor mij een stuk moeilijker dan ritmisch zingen, heb ik al regelmatig ervaren.

Dan doe je het te snel

[memento]

Niet-ritmisch zingen is voor de meesten al moeilijk genoeg.

Toch is ritmisch zingen, als je het eenmaal gewend bent, stukken makkelijker dan niet-ritmisch zingen. Tenminste, bij de meeste psalmen.

Het is hetzelfde als het zingen van gezangen: probeer die maar eens niet-ritmisch te zingen...

[raka]

Niet-ritmisch zingen is voor de meesten al moeilijk genoeg.

Toch is ritmisch zingen, als je het eenmaal gewend bent, stukken makkelijker dan niet-ritmisch zingen. Tenminste, bij de meeste psalmen.

Het is hetzelfde als het zingen van gezangen: probeer die maar eens niet-ritmisch te zingen...

Ik ken maar een paar gezangen, en dat gaat niet-ritmisch prima.

[-DIA-]

Vanuit de organisten topic zag ik de opmerking: binnen één kerkverband kom je verschil in niet-ritmisch en ritmisch zingen tegen.
Ik hoef alleen maar naar de CGK te kijken waar het verschil heel divers is.

Tja, en binnen niet-ritmisch is er ook nog groot verschil in snelheden.


Nu zitten hier op RF ook een groot aantal organisten dus komen een paar vragen op:

Waarom wordt er niet-ritmisch gezongen?
Toen mijn gemeente overging van niet-ritmisch naar ritmisch is er zelf een gemeentelid met zijn gezin opgestapt omdat de gemeente een niet-Bijbelse lijn zou volgen.
Nu kan ik nergens vinden in de Bijbel dat we niet-ritmisch moeten zingen en het liefst zo langzaam mogelijk.

Is het niet zo (wat ik weet van onze organisten) dat zij eigenlijk blij zijn dat de overgan is naar ritmisch omdat het het orgelspel en de zang ten goede komt.

Ik heb nog wel meer gedachten die in mij opkomen maar ik denk dat ik hier wel een paar vragen heb.

De psalmmelodieën die wij zingen, zijn gemaakt door musici die daarvoor opdracht kregen van Calvijn. Zij schreven melodieën met twee verschillende notenwaardes, lang en kort. Dus: ritmisch.
Datheen vertaalde die berijmde Franse psalmen in het Nederlands. Hij lette wel op het goede aantal lettergrepen per regel, maar niet op de plaats van de accenten. Omdat de woordaccenten in de berijming van Datheen voortdurend wringen met de muzikale accenten, kun je de berijming van Datheen niet ritmisch zingen. Voeg daar nog bij dat bij de invoering van de psalmen in Nederland er geen orgel werd gebruikt, dat de melodieën nieuw waren, dat de meeste mensen niet konden lezen, dat voorzangers ook niet altijd even bekwaam waren... Geen wonder dat de gemeentezang in die beginperiode een onbeschrijflijke chaos was, geen wonder dat men voor 't gemak maar alle noten even lang zong. Ritmisch zingen is in Nederland dus niet echt van de grond gekomen, tot het in de 20e eeuw (mede dankzij een beter zingbare berijming) toch werd toegepast.
Dat langzaam en niet-ritmisch zingen door sommigen helaas wordt gehanteerd als iets waaraan je de kerken kunt herkennen waar de prediking nog recht en zuiver is, is een heel vervelende en volstrekt ongegronde associatie.
En er is geen enkele Bijbelse grond om langzaam en niet-ritmisch zingen te verdedigen. De manier waarom wij de psalmen zingen, berijmd en in coupletvorm, kenden ze in de Bijbelse tijd nog niet eens...

Waar een gemeente overstapt van niet-ritmisch naar ritmisch zingen, zal er ook met de gemeente moeten worden gecommuniceerd over de gemeentezang, bijvoorbeeld tijdens een gemeenteavond. Anders blijft het nog jarenlang rommelig. De gemeente is namelijk in de niet-ritmische situatie gewend om elke nieuwe regel pas in te zetten nadat de organist heeft ingezet, maar zou -als het goed is- in de ritmische gemeentezang gewoon op tijd (en niet te laat) moeten inzetten, sámen met het orgel. Dat gaat niet vanzelf, dat vereist oefening en communicatie.

Dat organisten blij zijn als er wordt overgegaan naar ritmisch zingen, heeft zeker ook te maken met het feit dat het overgrote deel (ik schat wel 80%) van de gedrukte psalmbewerkingen gebaseerd is op de melodie in ritmische notatie. Logisch, want dat is de oorspronkelijke en authentieke vorm.

Waar men van de organisten verlangt dat er voor en na de dienst uitsluitend psalmbewerkingen mogen worden gespeeld met een niet-ritmische melodie (ja, dat gebeurt!), daar veroordeelt men de organisten in feite tot improvizeuren, want er is nu eenmaal bitter weinig goede muziek over niet-ritmische psalmen.

Is het je wel eens opgevallen dat de psalmboekjes met de berijming 1773 in de regel gewoon de melodie in ritmische notatie geven, zelfs al wordt 1773 vooral toegepast in kerkverbanden waar niet-ritmisch wordt gezongen? Het is de GBS geweest die psalmboekjes ging uitbrengen met een niet-ritmische notatie van de melodieën, maar psalmboekjes van Jongbloed geven gewoon de ritmische notatie.

Dat is onjuist! Jongbloed had psalmboekjes met ritmische notatie, inderdaad, maar DAARVOOR, in de jaren 30 en daarvoor, stonden zelfs in de kerkboekjes met de Evangeliscge Gezangen de psalmen, en zelfs ook veel gezangen NIET ritmisch.

Tja, terwijl we anders altijd zo gebrand zijn op grondteksten en er vooral niets gewijzigd mag worden, verheft men m.b.t. de notatie van de psalmmelodieën een latere misvorming tot standaard. Het is ingewikkeld geworden....