De Ontologische Elasticiteit van de Goddelijke Voorzienigheid: Vrijheid, Noodzakelijkheid en de Grens van het begrip.

[Apologeet]

Indien men de goddelijke voorzienigheid tracht te duiden als zowel absoluut soeverein als ontvankelijk voor contingente realiteiten binnen de temporele schepping, hoe kan men dan een conceptueel kader hanteren waarin zowel de volstrekte transcendentie van de goddelijke wil als de authentieke vrijheid van het schepsel behouden blijft zonder te vervallen in determinisme enerzijds of theïstisch open contingentisme anderzijds?

Indien de schepping ex nihilo impliciet de noodzakelijkheid van een metafysisch onderscheid tussen Schepper en schepsel veronderstelt, en tegelijkertijd binnen de trinitarische economie een perichoretische participatie van het geschapene in het goddelijke wordt voorgesteld, hoe dient men dan de dynamiek van voorzienigheid en vrije wil te beschouwen zonder te vervallen in een contradictio in terminis?

Met andere woorden: is de goddelijke voorzienigheid een metafysische noodzakelijkheid die zich op een flexibele wijze manifesteert binnen de contingentie van de geschapen orde, of impliceert de vrijheid van de schepping een zekere ‘elasticiteit’ in het goddelijke handelen zelf? En indien dit laatste het geval is, kan men dan nog spreken van een goddelijke voorzienigheid zonder dat deze haar karakter van absolute intentionaliteit verliest?

[Floppy]

Wat wij als vrijheid ervaren met betrekking tot ons handelen, is een door God geschapen vrijheid die uiteindelijk onder Zijn bestuur valt. Dus, de vrijheid van de mens als schepsel is van een andere orde dan de vrijheid van God Zelf.

En verder zal ons begrip van het Goddelijk Wezen noodzakelijkerwijs beperkt zijn, zodat ik vermoed dat je vraagtekens voor een groot deel vraagtekens zullen blijven.

[KDD]

Met de taal een beetje moeilijk voor me maar misschien helpt dit verklaring.

Het probleem waar we hier voor staan ​​is: hoe kan iemand een vrije en verantwoordelijke agent zijn als zijn acties van eeuwigheid af voorbestemd zijn? Met een vrije en verantwoordelijke agent bedoelen we een intelligent persoon die handelt met rationele zelfbeschikking; en met voorbeschikking bedoelen we dat God van eeuwigheid af de werkelijke loop van gebeurtenissen heeft verzekerd die plaatsvinden in het leven van elke persoon en in het rijk van de natuur.

Hoewel de handeling die van het individu blijft, is deze niettemin min of meer te danken aan de predisponerende werking en doeltreffendheid van goddelijke macht die op wettige manieren wordt uitgeoefend. Dit kan tot op zekere hoogte worden geïllustreerd in het geval van een man die een gebouw wil bouwen. Hij beslist over zijn plan. Vervolgens huurt hij de timmerlieden, metselaars, loodgieters, enz. in om het werk te doen. Deze mannen worden niet gedwongen om het werk te doen. Er wordt geen enkele dwang van welke aard dan ook gebruikt. De eigenaar biedt eenvoudigweg de nodige prikkels in de vorm van lonen, arbeidsomstandigheden, enzovoort, zodat de mannen vrij en blij werken. Ze doen tot in detail precies wat hij van plan is. Zijn wil of oorzaak is primair en hun wil of oorzaak voor de bouw van het gebouw secundair. We sturen vaak de acties van onze medemensen zonder inbreuk te maken op hun vrijheid of verantwoordelijkheid. Op eenzelfde manier en in oneindig veel grotere mate kan God onze acties sturen. Zijn wil voor de loop der gebeurtenissen is de primaire oorzaak en de wil van de mens is de secundaire oorzaak; en de twee werken samen in volmaakte harmonie.

De Schrift leert dat Goddelijke soevereiniteit en menselijke vrijheid in volmaakte harmonie samenwerken; dat terwijl God de soevereine Heerser en primaire oorzaak is, de mens vrij is binnen de grenzen van zijn natuur en de secundaire oorzaak is; en dat God de gedachten en wil van mensen zo controleert dat ze vrij en gewillig doen wat Hij van plan is dat ze doen.

Een klassiek voorbeeld van de samenwerking van Goddelijke soevereiniteit en menselijke vrijheid is te vinden in het verhaal van Jozef. Jozef werd verkocht naar Egypte, waar hij in autoriteit steeg en een grote dienst bewees door voedsel te leveren in tijden van hongersnood. Het was natuurlijk een zeer zondige daad van die zonen van Jakob om hun jongere broer als slaaf te verkopen in een heidens land. Ze wisten dat ze vrij handelden en jaren later gaven ze hun volledige schuld toe (Gen. 42:21; 45:3). Toch kon Jozef tegen hen zeggen: "Wees niet bedroefd en wees niet boos op uzelf, dat u mij hierheen verkocht hebt; want God heeft mij voor u uit gezonden om het leven te behouden. Daarom hebt u mij hierheen niet gezonden, maar God;" en opnieuw: "Wat u betreft, u hebt kwaad tegen mij bedoeld; maar God heeft het ten goede bedoeld, om te doen geschieden, zoals het heden is, om een ​​groot volk in leven te houden," Gen. 45:5, 8; 50:20. Jozefs broers volgden eenvoudigweg de kwade neigingen van hun natuur; toch was hun daad een schakel in de keten van gebeurtenissen waardoor God Zijn doel vervulde; en hun schuld werd niet in het minst verminderd door het feit dat hun beoogde kwaad ten goede werd overstemd.

[refo]

Is dit wat je wilt zeggen:

Als we proberen te begrijpen hoe de goddelijke voorzienigheid zowel volledig soeverein als open voor onverwachte gebeurtenissen in de wereld kan zijn, hoe kunnen we dan een manier vinden om zowel de volledige onafhankelijkheid van de goddelijke wil als de echte vrijheid van de schepselen te behouden? We willen voorkomen dat we in determinisme vervallen, waarbij alles vastligt, of in een soort van theïstisch open contingentisme, waarbij alles willekeurig lijkt.

Als we aannemen dat de schepping uit het niets (ex nihilo) een noodzakelijk onderscheid tussen de Schepper en de schepselen met zich meebrengt, en tegelijkertijd binnen de leer van de Drie-eenheid een soort deelname van de schepselen aan het goddelijke wordt voorgesteld, hoe moeten we dan kijken naar de relatie tussen voorzienigheid en vrije wil zonder in tegenstrijdigheden te vervallen?

Met andere woorden: is de goddelijke voorzienigheid iets dat noodzakelijk is en zich op een flexibele manier aanpast aan de onvoorspelbaarheid van de wereld, of betekent de vrijheid van de schepping dat er enige 'speling' is in hoe God handelt? En als dat laatste waar is, kunnen we dan nog steeds spreken van goddelijke voorzienigheid zonder dat het zijn karakter van doelgerichtheid verliest?

[refo]

Verder zei Micha: Daarom, hoor het woord van de HEERE: Ik zag de HEERE op Zijn troon zitten, en heel het hemelse leger stond bij Hem, aan Zijn rechter- en aan Zijn linkerzijde. En de HEERE zei: Wie zal Achab misleiden, zodat hij zal optrekken en bij Ramoth in Gilead zal vallen in de strijd? De een nu zei dit, en de ander zei dat. Toen trad er een geest naar voren en ging voor het aangezicht van de HEERE staan. Hij zei: Ík zal hem misleiden. En de HEERE zei tegen hem: Waarmee? Hij zei: Ik zal eropuit gaan en een leugengeest zijn in de mond van al zijn profeten. En Hij zei: U mag misleiden, en u zult er ook toe in staat zijn. Vertrek en doe het zo.

Het besluit is genomen dat Achab sterven zou, maar de manier waarop stond bij God niet vast.

[Floppy]

...
Het besluit is genomen dat Achab sterven zou, maar de manier waarop stond bij God niet vast.

Waarbij de vraag kan worden gesteld hoe iets "niet vast" kan staan bij een alwetende God. Het is hier van belang onderscheid te maken tussen hoe God in Zichzelf is - wat voor ons in feite verborgen is - en Zijn openbaring. En in de openbaring is er sprake van de mogelijkheid van verandering in de besluiten van God; maar hoe dit "bij God" is, zoals je stelt, daar zou ik niet te snel iets over concluderen (gezien nogmaals, zoals de topictitel in feite al concludeert, ons beperkt begrip).

[refo]

Dat is een theologisch construct.

God is zoals Hij Zichzelf openbaart. Er zit geen dubbele bodem in wat Hij zegt.