Jeremia 38

[Ad Anker]

24 Toen zeide Zedekia tot Jeremia: Dat niemand wete van deze woorden, zo zult gij niet sterven.

25 En als de vorsten zullen horen, dat ik met u gesproken heb, en tot u komen, en tot u zeggen: Verklaar ons nu, wat hebt gij tot den koning gesproken? verheel het niet voor ons, zo zullen wij u niet doden; en wat heeft de koning tot u gesproken?

26 Zo zult gij tot hen zeggen: Ik wierp mijn smeking voor des konings aangezicht neder, dat hij mij niet zou weder laten brengen in Jonathans huis, om aldaar te sterven.

27 Als dan al de vorsten tot Jeremia kwamen, en hem vraagden, verklaarde hij hun, naar al deze woorden, die de koning geboden had; en zij lieten van hem af, omdat de zaak niet was gehoord.

28 En Jeremia bleef in het voorhof der bewaring tot op den dag, dat Jeruzalem werd ingenomen; en hij was er nog, als Jeruzalem was ingenomen.

Ik las dit vanmorgen en snap het niet. De koning verzint een smoes, Jeremia volgt hem daarin. Zowel de BMU, Matthew Henry (ik heb de digitale versie geraadpleegd) en de kanttekeningen geven geen opheldering. Kan iemand mij helpen?

[Johann Gottfried Walther]

Dit zegt de Bijbelverklaarder Thomas Scott: "Zedekia zou het advies van de profeet niet opvolgen; ja, hij lijkt zelfs te hebben geaarzeld over zijn eed om hem te beschermen, en dit te hebben omgezet in een voorwaardelijke belofte. Hij had een slaafse vrees voor de vorsten. HIj veronderstelde dat zij zeker van dit gesprek op de hoogte zou komen, en wilde dat Jeremia hen zou vertellen dat hij de koning verzocht had hem niet opnieuw naar de kerker in het huis van Johathan te sturen (Jer37v16-21). Aangezien dit ongetwijfeld de waarheid was, en de vorsten niet het recht hadden om geïnformeerd te worden over alles wat had plaatsgevonden, stemde Jeremia toe; en hij bleef zodoende in de voorhof van de gevangenis totdat de stad was ingenomen (Jer39v11-14). Dit schijnt zijn laatste gesprek met Zedekia geweest te zijn.
Wat een beeld wordt ons in deze verzen geschetst van de buitengewone verdorvenheid en goddeloosheid die er in Juda heerste, vooral in de hoogste kringen! Bij alles wat er van deze hoogstaande en uitnemende dienstknecht van God en vriend van het volk gevraagd werd, of aan hem werd voorgesteld, door de koning of zijn edelen, wat de hoogste beloning een belofte dat hij niet ter dood zou worden gebracht! En dit was ook nog een belofte waar hij niet in het geringste op vertrouwen kon. "

[Posthoorn]

Ik las dit vanmorgen en snap het niet. De koning verzint een smoes, Jeremia volgt hem daarin. Zowel de BMU, Matthew Henry (ik heb de digitale versie geraadpleegd) en de kanttekeningen geven geen opheldering. Kan iemand mij helpen?

Er wordt niets van gezegd, evenmin als van de leugen van de vroedvrouwen in Egypte. Dat is toch wat je bedoelt?

[Nathanaël]

Matthew Poole: As the king suspected, so it came to pass; the king's private discourse with the prophet took wind, and all the princes then at court came and inquired of Jeremiah what was the substance of his discourse. Jeremiah answerd them according as the king had directed. A man is not bound in all cases to speak the whole truth, much less to those who have nothing to do to inquire of us, which these princes had not. By this means the princes never knew the matter of this discourse.
Eigenlijke dezelfde uitleg als Scott dus: hij heeft niet gelogen, maar een deel van de waarheid verzwegen.

ds. H. Veldkamp gaat een andere weg en schrijft het volgende:
Het slot van dit dramatische gesprek is onbevredigend. De koning komt niet onder de indruk van Jeremia's laatste appèl! Het enige wat hij nog te zeggen heeft is, dat Jeremia vooral z'n mond moet houden, als men hem nog eens mocht ondervragen over deze geheime samenspreking. Het zou voor hem en voor Jeremia slecht aflopen, als de oorlogspartij er lucht van kreeg, dat er over een eventuele capitulatie gesproken was. Jeremia moest dan maar zeggen, dat thema van het gesprek was geweest een verzoek om toch niet weer in die onderaardse gewelven terecht te komen, waar hij vroeger gezeten had.
En aldus is geschied.
Wie de tweede wereldoorlog meegemaakt heeft, zal Jeremia niet al te hard vallen om zijn "noodleugen". Er moest toen wel eens gelogen worden om Christus' wil en het heil van de naaste. Wij ontkomen niet helemaal aan de indruk dat eigen lijfsbehoud hier ook een woord heeft meegesproken. Daarom blijft er iets onbevredigends.
Nu, wij zullen Jeremia wel weer tegenkomen op de nieuwe aarde, waar de heiligen en allerheiligsten de kinderziekten van het "klein beginsel" volkomen te boven zijn.
Dat we Zedekia daar niet zullen ontmoeten, dàt is het meest onbevredigende. Dat is het verontrustende. En dan te weten, dat er zoveel met Zedekia in diezelfde lekke schuit zitten. Zouden we nòg niet wat meer moeite moete doen, en nòg niet wat hartelijker en dringender moeten bidden, dat de mensen toch voor zich en hun gezin een plaats bespreken in het
Scheepke onder Jezus' hoede
met de kruisvlag hoog in top!?
(Het) neemt als arke der verlossing
allen die in nood zijn op.

Die in nood zijn!

Ik heb nog wel wat meer commentaren staan, maar ik verwacht dat daar ook vooral deze twee gedachten te vinden zijn.

[John Galt]

Ds. H.J.Th. Velema preekte hier een keer over en zei (samengevat):

De Bijbel is een heel eerlijk boek. Daarom wordt Jeremia's leugen om bestwil niet verzwegen. Soms is een noodleugen toegestaan, als het leven van een ander in gevaar is. Maar Jeremia liegt uit zelfbehoud, hij is hier een onheilige heilige. Maar we weten dat zelfs de allerheiligste nog maar een klein beginsel heeft van de nieuwe gehoorzaamheid. Maar ook deze zonde is vergeven door het bloed van de hoogste Profeet.

[Ad Anker]

Ik las dit vanmorgen en snap het niet. De koning verzint een smoes, Jeremia volgt hem daarin. Zowel de BMU, Matthew Henry (ik heb de digitale versie geraadpleegd) en de kanttekeningen geven geen opheldering. Kan iemand mij helpen?

Er wordt niets van gezegd, evenmin als van de leugen van de vroedvrouwen in Egypte. Dat is toch wat je bedoelt?

Er wordt sowieso in mijn bronnen niets van gezegd. Matthew Henry mist dat hele stukje in de digitale versies die ik zag. Vandaar.

[Ad Anker]

Super veel dank verder aan hen die hun commentaren delen!

[gallio]

Ik las dit vanmorgen en snap het niet. De koning verzint een smoes, Jeremia volgt hem daarin. Zowel de BMU, Matthew Henry (ik heb de digitale versie geraadpleegd) en de kanttekeningen geven geen opheldering. Kan iemand mij helpen?

Er wordt niets van gezegd, evenmin als van de leugen van de vroedvrouwen in Egypte. Dat is toch wat je bedoelt?

Er wordt sowieso in mijn bronnen niets van gezegd. Matthew Henry mist dat hele stukje in de digitale versies die ik zag. Vandaar.

In deze versie

https://www.biblestudytools.com/comment ... ah/38.html

staat wel wat Matthew Henry hier over schreef:

He is instructed what to say to the princes if they should examine him about it. He must tell them that he was petitioning the king not to remand him back to the house of Jonathan the scribe (v. 25, v. 26), and he did tell them so (v. 27), and no doubt it was true: he would not let slip so fair an opportunity of engaging the king’s favour; so that this was no lie or equivocation, but a part of the truth, which it was lawful for him to put them off with when he was under no obligation at all to tell them the whole truth. Note, Though we must be harmless as doves, so as never to tell a wilful lie, yet we must be wise as serpents, so as not needlessly to expose ourselves to danger by telling all we know.

[Maanenschijn]

Super veel dank verder aan hen die hun commentaren delen!

Dit schrijft M. Henry:

Vl. De maatregelen, die Zedekia nam om dit onderhoud geheim te houden vers 24 ‭‭{#Jer 38.24}‭‭ ‭Dat niemand wete van deze‭ ‭woorden.‭ Hij is in ‘t geheel niet geneigd Gods raad te volgen, noch te beloven, die in overweging te zullen nemen; want zo hardnekkig is hij geweest tegenover Gods roepstem, en zo eigenzinnig op de weg van de zonde, dat, hoewel hem goede raad gegeven wordt, hij toch overgegeven schijnt om naar zijn eigen wil te wandelen. Hij heeft niets tegen Jeremia’s raad in te brengen, en toch wil hij die niet volgen. Menigeen hoort Gods woorden, maar wil ze niet doen.‭
‭
‭‭1. Jeremia wordt opgedragen niemand te laten weten, wat tussen hem en de koning verhandeld is. Zedekia is erop gesteld, het geheim te houden, niet zozeer voor Jeremia’s veiligheid (want hij wist, dat de vorsten hem geen kwaad konden doen, zonder zijn toestemming), maar ter wille van zijn goede naam. Velen hebben werkelijk meer genegenheid voor goede mensen en goede dingen dan zij wel willen erkennen. Gods profeten zijn geopenbaard in hun conscientiën, 2 Cor. 5: 11, ‭‭{#2Co 5.11}‭‭ maar zij openbaren dat liever niet aan de wereld; zij willen hun liever een vriendelijkheid bewijzen, dan dat het bekend wordt, dat zij het doen: dezulken hebben "de eer van de mensen lief, meer dan de eer van God," zoals te vrezen is.‭
‭
‭‭2. Hem wordt te verstaan gegeven, wat hij tot de vorsten zeggen moet, als zij hem daar omtrent ondervragen. Hij moet hun zeggen, dat hij de koning smeekte hem niet weer te laten brengen naar het huis van ‭Jonathan, de schrijver,‭ vers 25, 26, ‭‭{#Jer 38.25,26}‭‭ en dat deed hij, vers 27, ‭‭{#Jer 38.27}‭‭ en zonder twijfel was het waar: hij heeft zeker zo’n schone gelegenheid om des konings gunst te verwerven, niet laten glippen, zodat dit geen leugen of uitvlucht was, maar een deel van de waarheid, die hem geoorloofd was te gebruiken om hen af te schepen, omdat hij in ‘t geheel niet verplicht was hun de gehele waarheid te zeggen. Hoewel wij oprecht moeten zijn, als de duiven, en nooit een opzettelijke leugen zeggen, toch moeten wij voorzichtig zijn als de slangen, en ons niet nodeloos aan gevaar blootstellen, door alles te vertellen, wat wij weten. ‭‭

[Erskinees]

Er wordt sowieso in mijn bronnen niets van gezegd. Matthew Henry mist dat hele stukje in de digitale versies die ik zag. Vandaar.

Ja, helaas is Matthew Henry ooit door iemand ingekort en bestaan er sindsdien twee versies, zowel in het Engels als Nederlands. Is (ook online) niet altijd duidelijk welke je te pakken hebt. Als je Googelt op Matthew Henry Complete heb je vaak wel de goede (Engelse) versie te pakken.

[Maanenschijn]

Er wordt sowieso in mijn bronnen niets van gezegd. Matthew Henry mist dat hele stukje in de digitale versies die ik zag. Vandaar.

Ja, helaas is Matthew Henry ooit door iemand ingekort en bestaan er sindsdien twee versies, zowel in het Engels als Nederlands. Is (ook online) niet altijd duidelijk welke je te pakken hebt. Als je Googelt op Matthew Henry Complete heb je vaak wel de goede (Engelse) versie te pakken.

Mijn bovenstaande citaat komt uit een (betaalde) app (Apple) die ik veel gebruik. Ik meen dat dit de complete is, ook met verwijsmogelijkheden en zo. Fijne app.

[refo]

Het 'vals getuigenis' wordt nogal eens gemakkelijk vertaald met 'alles wat niet waar is'. Maar dat is niet altijd hetzelfde. Een 'vals getuigenis' mag iemand niet benadelen, dat is de strekking van het negende gebod.

Als je in de oorlog Joden verborg, mocht je tegen de Duitsers best zeggen dat het niet zo was. Je bevoordeelde de Joden, de Duitsers (die pleegden een misdaad minder) en jezelf (niet opgepakt met alle mogelijke gevolgen van dien).

Als Jeremia op aangeven van de koning iets zegt wat volgens ons onjuist is benadeelt hij daarmee niemand.

Ik las ook eens ergens dat er 'tegen uw naaste' staat en niet 'tot uw naaste'. Het zou dan meer een juridisch iets zijn.
De Joden lieten de Romeinse soldaten ook 'liegen' dat ze geslapen hadden bij het graf. En zelf zeiden ze dat ook, dus blijkbaar vonden ze dat geen zonde tegen het negende gebod. Ze zullen dat wel beter gevonden hebben voor de goede gang van zaken.

[Zeeuw]

24 Toen zeide Zedekia tot Jeremia: Dat niemand wete van deze woorden, zo zult gij niet sterven.

25 En als de vorsten zullen horen, dat ik met u gesproken heb, en tot u komen, en tot u zeggen: Verklaar ons nu, wat hebt gij tot den koning gesproken? verheel het niet voor ons, zo zullen wij u niet doden; en wat heeft de koning tot u gesproken?

26 Zo zult gij tot hen zeggen: Ik wierp mijn smeking voor des konings aangezicht neder, dat hij mij niet zou weder laten brengen in Jonathans huis, om aldaar te sterven.

27 Als dan al de vorsten tot Jeremia kwamen, en hem vraagden, verklaarde hij hun, naar al deze woorden, die de koning geboden had; en zij lieten van hem af, omdat de zaak niet was gehoord.

28 En Jeremia bleef in het voorhof der bewaring tot op den dag, dat Jeruzalem werd ingenomen; en hij was er nog, als Jeruzalem was ingenomen.

Ik las dit vanmorgen en snap het niet. De koning verzint een smoes, Jeremia volgt hem daarin. Zowel de BMU, Matthew Henry (ik heb de digitale versie geraadpleegd) en de kanttekeningen geven geen opheldering. Kan iemand mij helpen?

De online studiebijbel zegt:

Gesprek met Sedekia (38:14-28)

De volgende gebeurtenis die wordt beschreven is een geheim gesprek tussen Sedekia en Jeremia (vs.14). Sedekia laat de profeet halen33 voor een ontmoeting die plaatsvindt bij de derde ingang34 van de tempel, die vermoedelijk vlakbij het paleis ligt.35 Sedekia zegt dat hij iets wil vragen en dat Jeremia niets mag verbergen.36 Jeremia noemt twee tegenwerpingen37 bij dit verzoek (vs.15). Als hij niets verbergt, wordt hij gedood38 en bovendien, de koning luistert toch niet39 naar zijn raad.40 Daarop zweert Sedekia in het geheim een eed bij God (vs.16).41 Hij belooft dat hij Jeremia niet zal doden en ook niet uit zal leveren aan zijn vijanden, die hiermee een aanleiding hebben om hem te doden. De profeet gelooft de koning en geeft het woord van de HERE, 42 dat inhoudelijk onveranderd is gebleven (vs.17; vgl. vs.2). De boodschap begint met twee omschrijvingen van God: als machthebber43 en als God van Israël.44 Daarna volgen twee scenario's. In het eerste geval onderwerpt45 Sedekia zich aan de Babylonische vorsten.46 Dat heeft drie positieve gevolgen: de koning behoudt zijn leven, de stad wordt niet verbrand en de koninklijke familie zal overleven. Het tweede scenario is het weigeren van onderwerping (vs.18). Dat heeft tot gevolg dat de stad wordt ingenomen en platgebrand.47 Ook de koning zal niet kunnen ontsnappen.48 De twee scenario's geven aan dat Sedekia een mogelijkheid van redding wordt voorgehouden.49 Sedekia reageert hierop dat hij bang is om zich over te geven (vs.19). Hij kan namelijk in de handen van eerdere overlopers gegeven worden50 en door hen mishandeld51 worden. Jeremia verduidelijkt daarop zijn positie: hij is een boodschapper van God (vs.20). Dit betekent dat zijn woorden waar zijn. Nogmaals legt hij de twee scenario's voor, nu nog scherper geformuleerd. Als Sedekia naar deze woorden luistert,52 zal niet gebeuren53 waar hij voor vreest, maar zal het zelfs goed gaan met hem. Als hij echter weigert om zich over te geven,54 zal gebeuren wat God aan Jeremia heeft laten zien55 (vs.21). In dit beeld staan de vrouwen van de harem56 centraal (vs.22). De vrouwen die nog over zijn, worden naar de Babylonische vorsten gebracht, terwijl ze een spotlied57 zingen. In dit lied komt het verlies van Sedekia ten opzichte van zijn politieke58 vrienden59 naar voren. Zij hebben hem opgehitst60 en vervolgens zelf gewonnen.61 Dit wordt verduidelijkt door een beeld: Sedekia zakt weg,62 terwijl zij ontkomen. Daarna herhaalt Jeremia het oordeel door de drie eerder genoemde positieve zaken om te draaien: de koninklijke familie wordt weggevoerd, Sedekia ontkomt niet en de stad wordt verbrand (vs.23).

Het gesprek neemt nu een wending doordat Sedekia geen antwoord geeft, maar over het lot en het leven van Jeremia begint (vs.24). De profeet mag niets zeggen over het gesprek, zodat hij niet zal sterven. Die dreiging komt van de kant van de vorsten (vs.25). Zij kunnen informeren naar het gesprek63 en, evenals Sedekia, vragen om alles te vertellen onder de belofte dat ze Jeremia niet zullen doden. De koning stelt daarom een alternatief verloop van het gesprek voor, namelijk dat Jeremia smeekte om niet op naar zijn oude plaats (Jer.37:15) te hoeven terugkeren (vs.26).64 Dit is geen leugen, maar uiteraard ook niet de volledige waarheid.65 De koning heeft een goede inschatting gemaakt, want Jeremia wordt door de hooggeplaatsten ondervraagd over het gesprek (vs.27). Jeremia antwoordt precies zoals de koning had voorgesteld en dat werkt, want de vorsten laten hem met rust.66 Ze hadden blijkbaar geen andere informatie over het gesprek. Ook dit gedeelte sluit af met de zin dat Jeremia verblijft in de hof van de wacht (vs.28). Nu wordt eraan toegevoegd dat hij daar was toen Jeruzalem werd ingenomen. Deze gebeurtenis, de ontmoeting met Sedekia, is de laatste voordat de stad wordt ingenomen.

[Posthoorn]

Het 'vals getuigenis' wordt nogal eens gemakkelijk vertaald met 'alles wat niet waar is'. Maar dat is niet altijd hetzelfde. Een 'vals getuigenis' mag iemand niet benadelen, dat is de strekking van het negende gebod.

Als je in de oorlog Joden verborg, mocht je tegen de Duitsers best zeggen dat het niet zo was. Je bevoordeelde de Joden, de Duitsers (die pleegden een misdaad minder) en jezelf (niet opgepakt met alle mogelijke gevolgen van dien).

Als Jeremia op aangeven van de koning iets zegt wat volgens ons onjuist is benadeelt hij daarmee niemand.

Ik las ook eens ergens dat er 'tegen uw naaste' staat en niet 'tot uw naaste'. Het zou dan meer een juridisch iets zijn.
De Joden lieten de Romeinse soldaten ook 'liegen' dat ze geslapen hadden bij het graf. En zelf zeiden ze dat ook, dus blijkbaar vonden ze dat geen zonde tegen het negende gebod. Ze zullen dat wel beter gevonden hebben voor de goede gang van zaken.

Maar in Kol. 3:9 staat wel: "Liegt niet tegen elkander."