Herberijming 1773 (vh: werken bij zorgverzekeraar)

Gebruikersavatar
caprice
Berichten: 2672
Lid geworden op: 22 jan 2004, 21:51
Locatie: Woestijn des levens

Herberijming 1773 (vh: werken bij zorgverzekeraar)

Bericht door caprice »

albion schreef:''k heb er geen problemen mee. Ik heb jaren Datheen gezongen (in mijn jeugd in Den Haag), daarna berijming 1774 (?), en nu weer Datheen.
De Nieuwe Berijming dateert van 1773, en is onder druk van bovenaf ingevoerd in de NHK, in 1816.
Datheen (van 1566) is echt een gouden psalmberijming, hoe kinderlijk eenvoudig en helder het verwoord wordt, zo recht uit het hart.
Gewetensbezwaarde trouwambtenaar - 'De totalitaire staat werpt het geweten van haar burgers weg als een waardeloos vod'
Dr. J.H. Bavinck
Gebruikersavatar
Hendrikus
Berichten: 17062
Lid geworden op: 10 apr 2004, 09:37

Bericht door Hendrikus »

albion schreef:''k heb er geen problemen mee. Ik heb jaren Datheen gezongen (in mijn jeugd in Den Haag), daarna berijming 1774 (?), en nu weer Datheen.
Datheen kan alleen maar niet-ritmisch en heeeel langzaam. En dan nóg is het maar de vraag of je het moet willen: zingen over "Edom agt ik met zijn volk koen / niet beter dan mijn oude schoen" of meer van dat fraais.

Ga je iets normaler (sneller) zingen, dan merk je al dat de woordaccenten bij Datheen voortdurend in conflict zijn met de accenten van de melodie.

Ritmisch Datheen zingen is volstrekt onmogelijk. Zelfs de berijming 1773 gaat op sommige punten slecht samen met ritmisch zingen (o.a. Psalm 48 ), al zijn dat gelukkig uitzonderingen.

De psalmen zijn bedoeld om ritmisch te zingen. Zó zijn de melodieën gemaakt door de componisten die daartoe door Calvijn aan het werk zijn gezet. Dat hele-noten-gebeuren is puur een Nederlandse ontsporing, die je verder nergens meer aantreft. In de tweede helft van de 18e eeuw tot in de 19e eeuw kwam het overigens ook in andere landen wel voor. Combinatie van piëtisme en slechte organisten. :wink:

Soms hoor ik mensen het langzaam niet-ritmisch zingen van de psalmen (al dan niet in de berijming Datheen) verdedigen als "kenmerk van het ware", als garantie voor een rechtzinnige prediking en zo.
Nou, sorry hoor, maar dan haal ik mijn schouders op :|
Gebruikersavatar
Hendrikus
Berichten: 17062
Lid geworden op: 10 apr 2004, 09:37

Bericht door Hendrikus »

caprice schreef:
albion schreef:''k heb er geen problemen mee. Ik heb jaren Datheen gezongen (in mijn jeugd in Den Haag), daarna berijming 1774 (?), en nu weer Datheen.
De Nieuwe Berijming dateert van 1773, en is onder druk van bovenaf ingevoerd in de NHK, in 1816.
Datheen (van 1566) is echt een gouden psalmberijming, hoe kinderlijk eenvoudig en helder het verwoord wordt, zo recht uit het hart.
kinderlijk eenvoudig :mrgreen:

Daaruit rijst zij zeer klaar,
Als een bruigom eerbaar,
Die uit zijn kamer gaat.
Zij is als een sterk held,
Die hem tot lopen stelt,
En daarvan prijs ontvaat.

Maar Moab zal zijn met oneer,
Ik en achte 't gans'lijk niet meer.
Dan een wasvat, daarin dat mijn
Voeten zullen gewassen zijn.
Edom acht ik met zijn volk koen,
Niet beter dan mijn oude schoen,
Palestina zal met gezangen
En eerbiedinge mij ontvangen.

ja hoor :shock:
Gebruikersavatar
caprice
Berichten: 2672
Lid geworden op: 22 jan 2004, 21:51
Locatie: Woestijn des levens

Bericht door caprice »

Hendrikus schreef:
caprice schreef:
albion schreef:''k heb er geen problemen mee. Ik heb jaren Datheen gezongen (in mijn jeugd in Den Haag), daarna berijming 1774 (?), en nu weer Datheen.
De Nieuwe Berijming dateert van 1773, en is onder druk van bovenaf ingevoerd in de NHK, in 1816.
Datheen (van 1566) is echt een gouden psalmberijming, hoe kinderlijk eenvoudig en helder het verwoord wordt, zo recht uit het hart.
kinderlijk eenvoudig :mrgreen:

Daaruit rijst zij zeer klaar,
Als een bruigom eerbaar,
Die uit zijn kamer gaat.
Zij is als een sterk held,
Die hem tot lopen stelt,
En daarvan prijs ontvaat.

Maar Moab zal zijn met oneer,
Ik en achte 't gans'lijk niet meer.
Dan een wasvat, daarin dat mijn
Voeten zullen gewassen zijn.
Edom acht ik met zijn volk koen,
Niet beter dan mijn oude schoen,
Palestina zal met gezangen
En eerbiedinge mij ontvangen.

ja hoor :shock:
Ja...?

Treffend beeld hé, van Edom.
Gewetensbezwaarde trouwambtenaar - 'De totalitaire staat werpt het geweten van haar burgers weg als een waardeloos vod'
Dr. J.H. Bavinck
Gebruikersavatar
caprice
Berichten: 2672
Lid geworden op: 22 jan 2004, 21:51
Locatie: Woestijn des levens

Bericht door caprice »

Ook zo mooi, Psalm 48 vers 1 en 6:

In de heilige stad voorwaar,
Die God Hem verkiest openbaar,
Is 't dat Hij steeds ons wil bewijzen
Zijn heerlijkheid, niet om volprijzen.
Sion, gelegen in 't noord
Heeft onze God van nu voort
Hem geheiliget alvoren,
In een schoon land uitverkoren;
Daarin alleen t' alle tijden
Moet hem dat aardrijk verblijden.

Want onz' God heerset overal
Eeuwiglijk, dies Hij ook nu zal
Ons in dit leven wel geleiden,
Totdat de dood ons doet verscheiden.
Gewetensbezwaarde trouwambtenaar - 'De totalitaire staat werpt het geweten van haar burgers weg als een waardeloos vod'
Dr. J.H. Bavinck
Gebruikersavatar
Hendrikus
Berichten: 17062
Lid geworden op: 10 apr 2004, 09:37

Bericht door Hendrikus »

caprice schreef:
hendrikus schreef:ja hoor :shock:
Ja...?
Beste, maar enigszins wereldvreemde broeder Caprice: stap morgenochtend naar de basisschool in je woondorp en lees deze psalmvaarzen voor aan de kinderen van groep 5. Als zij het snappen, is Datheen inderdaad kinderlijk eenvoudig, zoals je aangaf. Als zij je aankijken met een gezicht van "Van welke planeet kom jij", dan praten we verder.
albion
Berichten: 7514
Lid geworden op: 27 dec 2007, 18:23
Locatie: ergens in nederland

Bericht door albion »

Hendrikus schreef:
caprice schreef:
hendrikus schreef:ja hoor :shock:
Ja...?
Beste, maar enigszins wereldvreemde broeder Caprice: stap morgenochtend naar de basisschool in je woondorp en lees deze psalmvaarzen voor aan de kinderen van groep 5. Als zij het snappen, is Datheen inderdaad kinderlijk eenvoudig, zoals je aangaf. Als zij je aankijken met een gezicht van "Van welke planeet kom jij", dan praten we verder.
Bij ons wordt Datheen nog geleerd. En ik heb godsdienstles gehad van een ds. uit Leiden (ik ben zijn naam vergeten) Hij vroeg mij of ik een paar psalmen van Datheen wilde kopiëeren want die wou hij laten zingen toen hij 'Leidens ontzet' herdacht! Hij vond Ps. 25:2 heel wat duidelijker. Want wat betekende nou Heer, ai maak mij uwe wegen....
Heer, wijs mij toch uwe wegen... was toch duidelijker.
Maar ik denk dat iedere berijming zijn voor- en tegenstanders heeft.
De halve waarheid is funester dan de onjuistheid (E. von Feuchtersieben)
Gebruikersavatar
memento
Berichten: 11339
Lid geworden op: 29 dec 2001, 11:42

Bericht door memento »

albion schreef:
Hendrikus schreef:
caprice schreef:
hendrikus schreef:ja hoor :shock:
Ja...?
Beste, maar enigszins wereldvreemde broeder Caprice: stap morgenochtend naar de basisschool in je woondorp en lees deze psalmvaarzen voor aan de kinderen van groep 5. Als zij het snappen, is Datheen inderdaad kinderlijk eenvoudig, zoals je aangaf. Als zij je aankijken met een gezicht van "Van welke planeet kom jij", dan praten we verder.
Bij ons wordt Datheen nog geleerd. En ik heb godsdienstles gehad van een ds. uit Leiden (ik ben zijn naam vergeten) Hij vroeg mij of ik een paar psalmen van Datheen wilde kopiëeren want die wou hij laten zingen toen hij 'Leidens ontzet' herdacht! Hij vond Ps. 25:2 heel wat duidelijker. Want wat betekende nou Heer, ai maak mij uwe wegen....
Heer, wijs mij toch uwe wegen... was toch duidelijker.
Maar ik denk dat iedere berijming zijn voor- en tegenstanders heeft.
Tijd voor een nieuwe berijming. 1773 wijkt mijlenver af van de bijbeltekst en bevat veel vage en onbijbelse woorden (zoals Opperwezen etc). Datheen blijft wat dichter bij de bijbeltekst, maar die zinnen lopen voor geen meter, en het taalgebruik is zwaar verouderd.

Kortom, tijd voor een nieuwe berijming! Eentje die ook verstaan gaat worden als je ze bij Achmea gaat zingen...
Gebruikersavatar
Hendrikus
Berichten: 17062
Lid geworden op: 10 apr 2004, 09:37

Bericht door Hendrikus »

memento schreef:Kortom, tijd voor een nieuwe berijming! Eentje die ook verstaan gaat worden als je ze bij Achmea gaat zingen...
Er zijn al twee nieuwe, uit 1968 en 1986.
Marco
Berichten: 3742
Lid geworden op: 31 jul 2007, 13:55
Locatie: Waddinxveen

Bericht door Marco »

Hendrikus schreef:
memento schreef:Kortom, tijd voor een nieuwe berijming! Eentje die ook verstaan gaat worden als je ze bij Achmea gaat zingen...
Er zijn al twee nieuwe, uit 1968 en 1986.
Nu we toch met z'n allen flink off-topic bezig zijn:

Die van 1986 heeft een aantal van 1968 overgenomen. Maar alles bij elkaar is hij redelijk begrijpelijk, zingbaar en tekst-volgend. Wat je van Datheen niet kunt zeggen (af en toe onbegrijpelijk Nederlands, niet ritmisch te zingen), en ook niet altijd van '1773' (af en toe onbegrijpelijk Nederlands, soms niet tekst-volgend, en heel soms niet ritmisch-zingbaar).
Gebruikersavatar
Hendrikus
Berichten: 17062
Lid geworden op: 10 apr 2004, 09:37

Re:

Bericht door Hendrikus »

memento schreef: Tijd voor een nieuwe berijming. 1773 wijkt mijlenver af van de bijbeltekst en bevat veel vage en onbijbelse woorden (zoals Opperwezen etc). Datheen blijft wat dichter bij de bijbeltekst, maar die zinnen lopen voor geen meter, en het taalgebruik is zwaar verouderd.

Kortom, tijd voor een nieuwe berijming! Eentje die ook verstaan gaat worden als je ze bij Achmea gaat zingen...
Hertalen berijming 1773 niet mogelijk
31-03-2008 11:35 | Kerkredactie

APELDOORN - Moderniseren van de psalmberijming van 1773 is niet mogelijk, schrijft neerlandicus dr. J. de Gier in het jongste nummer van Theologia Reformata, dat maandag verschijnt. „Wie zoiets voorstelt, wordt niet gehinderd door enige kennis.”

Het is volgens dr. De Gier onmogelijk om de psalmberijming van 1773 te hertalen zoals de Stichting Herziening Statenvertaling dat met de zeventiende-eeuwse Statenvertaling doet. „Een bestaande psalmberijming wijzigen of moderniseren is een uiterst ingewikkelde zaak: als gevolg van rijm, metrum, regellengte en strofebouw werkt elke ingreep gemakkelijk als een katalysator die een heel proces in beweging zet. Moderniseren of hertalen is bij proza al verre van eenvoudig, bij poëzie is het nog veel ingewikkelder.”

Als voorbeeld noemt De Gier het eerste couplet van Psalm 1, met de derde en vierde regel: „noch nederzit, waar zulken samenrotten,/ die roekeloos met God en godsdienst spotten.”

Niemand twijfelt er volgens dr. De Gier aan dat ”samenrotten” totaal verouderd is en dus vervangen zou moeten worden door een hedendaags equivalent. „Van Dale geeft als synoniemen: samenscholen, met kwade bedoelingen te hoop lopen of aaneensluiten. ”Samenscholen” zou de beste vervanging zijn van ”samenrotten”, omdat het betekenisaspect ”kwade bedoeling” erin zit. Maar het vervangende woord moet wel een rijmpaar vormen met ”spotten” in de volgende regel en dus moet ”samenscholen” afvallen. Kortom, ”samenrotten” is een bottleneck en wie hier probeert te moderniseren, komt volledig vast te zitten. Dit voorbeeld kan met vele honderden worden uitgebreid”, aldus De Gier.
Gebruikersavatar
JolandaOudshoorn
Berichten: 11271
Lid geworden op: 15 mar 2006, 20:53
Locatie: Groot Ammers

Re: Re:

Bericht door JolandaOudshoorn »

Hendrikus schreef:
memento schreef: Tijd voor een nieuwe berijming. 1773 wijkt mijlenver af van de bijbeltekst en bevat veel vage en onbijbelse woorden (zoals Opperwezen etc). Datheen blijft wat dichter bij de bijbeltekst, maar die zinnen lopen voor geen meter, en het taalgebruik is zwaar verouderd.

Kortom, tijd voor een nieuwe berijming! Eentje die ook verstaan gaat worden als je ze bij Achmea gaat zingen...
Hertalen berijming 1773 niet mogelijk
31-03-2008 11:35 | Kerkredactie

APELDOORN - Moderniseren van de psalmberijming van 1773 is niet mogelijk, schrijft neerlandicus dr. J. de Gier in het jongste nummer van Theologia Reformata, dat maandag verschijnt. „Wie zoiets voorstelt, wordt niet gehinderd door enige kennis.”

Het is volgens dr. De Gier onmogelijk om de psalmberijming van 1773 te hertalen zoals de Stichting Herziening Statenvertaling dat met de zeventiende-eeuwse Statenvertaling doet. „Een bestaande psalmberijming wijzigen of moderniseren is een uiterst ingewikkelde zaak: als gevolg van rijm, metrum, regellengte en strofebouw werkt elke ingreep gemakkelijk als een katalysator die een heel proces in beweging zet. Moderniseren of hertalen is bij proza al verre van eenvoudig, bij poëzie is het nog veel ingewikkelder.”

Als voorbeeld noemt De Gier het eerste couplet van Psalm 1, met de derde en vierde regel: „noch nederzit, waar zulken samenrotten,/ die roekeloos met God en godsdienst spotten.”

Niemand twijfelt er volgens dr. De Gier aan dat ”samenrotten” totaal verouderd is en dus vervangen zou moeten worden door een hedendaags equivalent. „Van Dale geeft als synoniemen: samenscholen, met kwade bedoelingen te hoop lopen of aaneensluiten. ”Samenscholen” zou de beste vervanging zijn van ”samenrotten”, omdat het betekenisaspect ”kwade bedoeling” erin zit. Maar het vervangende woord moet wel een rijmpaar vormen met ”spotten” in de volgende regel en dus moet ”samenscholen” afvallen. Kortom, ”samenrotten” is een bottleneck en wie hier probeert te moderniseren, komt volledig vast te zitten. Dit voorbeeld kan met vele honderden worden uitgebreid”, aldus De Gier.
Ik geloof ook niet dat je moet beginnen aan een hertaling, laat maar gewoon een nieuwe berijming komen! Hoewel, er zijn al verschillende nieuwe berijmingen gemaakt na 1773, waar goede tussen zitten.
Ik weet, mijn Verlosser leeft
Gebruikersavatar
Hendrikus
Berichten: 17062
Lid geworden op: 10 apr 2004, 09:37

Re: Re:

Bericht door Hendrikus »

JolandaOudshoorn schreef:Ik geloof ook niet dat je moet beginnen aan een hertaling, laat maar gewoon een nieuwe berijming komen! Hoewel, er zijn al verschillende nieuwe berijmingen gemaakt na 1773, waar goede tussen zitten.
Klopt.
Maar het is goed om gewoon te benoemen dat een herziene statenberijming (1773) domweg niet mogelijk is.
Gebruikersavatar
henriët
Berichten: 12915
Lid geworden op: 30 mar 2007, 17:54

Re: Herberijming 1773 (vh: werken bij zorgverzekeraar)

Bericht door henriët »

ik heb jaren gezongen uit datheen, en natuurlijk zitten daar hele mooie psalmen tussen net als in de berijming van '73. maar ik vind het heerlijk weer nieuwe rijm te mogen zingen hoor!!

Enne als het gaat over kinderen op school, de psalmen van 73 vinden ze makkelijker om te leren en meestal ook begrijpelijker.
Een vriendelijk woord hoeft niet veel tijd te kosten maar de echo ervan duurt eindeloos....
Gebruikersavatar
JolandaOudshoorn
Berichten: 11271
Lid geworden op: 15 mar 2006, 20:53
Locatie: Groot Ammers

Re: Herberijming 1773 (vh: werken bij zorgverzekeraar)

Bericht door JolandaOudshoorn »

Doet me denken aan mijn zoontje. Die had het over opperhoofd ipv opperheer.
Ik weet, mijn Verlosser leeft
Plaats reactie