Oude schrijvers en algemene werkingen

[DDD]

Ik las een artikel van ds. A. Moerkerken in de kerkbode. Het is ook te lezen via http://www.digibron.nl/search/detail/42 ... hoe-diep/0
Hij stelt daarin dat de heilige Geest verschillende werkingen heeft, en dat dat ook door ´onze oude schrijvers geleerd werd´.

Hij werkt dat als volgt uit. De heilige Geest overtuigt zaligmakend. Dat behoeft verder geen bespreking. Daarnaast zou de heilige Geest echter ook ´op algemene wijze overtuigen in ons geweten dat er een eeuwigheid aanstaande is en dat de straf op de zonde ontzaglijk is´. Deze overtuiging ´maakt slechts bang en hard´.

Is er iemand die enig idee heeft welke oude schrijvers hebben geleerd dat de heilige Geest sommige mensen ´bang en hard´ maakt? Of iets dergelijks? En waar dat dan te vinden is? Ik vind het nogal wat om te beweren.

Dat de gereformeerde theologie algemene en bijzondere werkingen van de heilige Geest onderscheidt, bijvoorbeeld in het onderhouden van de schepping en in de bijzondere toepassing van Gods algemene roeping in een inwendige roeping, is juist. Daarvan zoek ik dan ook geen onderbouwing. Ik zoek een uitdrukkelijke onderbouwing vanuit oude schrijvers dat de heilige Geest mensen op een niet- zaligmakende manier zou beïnvloeden.

[eilander]

Ik denk aan Van der Groe. Om het te onderbouwen, wil ik dat best eens nakijken, maar dat is de eerste "oude schrijver" die bij mij boven komt als het hierover gaat.

[Ad Anker]

Bedoel je dit?

1. In de personen waarin het is.
"Want het zaligmakende geloof is alleen in de uitverkorenen, Tit. 1:1; Hand. 13:48, in dewelke de Geest der aanneming tot kinderen hetzelve aansteekt. Waarom Hij genaamd wordt de Geest des geloofs, 2 Kor. 4:13.
Maar het tijdelijk geloof is in de verworpenen, in dewelke de Heilige Geest op een mindere en lagere wijze hetzelve werkt. Vergelijk hierbij, dat er staat, Matth. 7:22, 23. En dit onderscheid geeft Christus allerbest te kennen, Luc. 8, in de gelijkenis van de zaaiers; lerende aldaar, dat de uitverkorenen een goede aarde zijn, vs. 15, van te voren wel bereid, namelijk van eeuwigheid. In welken Paulus, Ef. 2:10, zegt: want wij zijn Zijn maaksel, geschapen in Christus Jezus, tot goede werken, welke God voorbereid heeft, opdat wij in dezelve zouden wandelen. Maar zodanigen, die maar voor een tijd geloven, zijn een steenachtige aarde; aldaar vs. 13, in welker hart het zaad geen wortel heeft; en derhalve, alzo zij niet hebben die krachtige vochtigheid, die het leven werkt en voortbrengt, zo is het, dat zij in de tijd van verzoeking afvallen en afwijken."

[Terri]

Ik heb altijd gedacht en geleerd dat de Heilige Geest alleen werkt naar Christus toe.
Of al die andere werkingen van de Heilige Geest zijn vraag ik me af...

[Posthoorn]

Justus Vermeer, las het juist gisteren in een preek. Maar ik heb het boek hier niet en ik weet ook niet of ik dan wel zin zou hebben om hier te citeren.

[Wim Anker]

Zondag 2 van het Schatboek zegt dit ook. Het heeft raakvlakken met de zonde tegen de Heilige Geest.

[Ad Anker]

Justus Vermeer, las het juist gisteren in een preek. Maar ik heb het boek hier niet en ik weet ook niet of ik dan wel zin zou hebben om hier te citeren.

Omdat? Citaten zijn wat lastig vaak, maar hier gaat het om een concrete vraag waar je een concreet citaat van zou kunnen geven zonder dat dit multi-interpretabel is.

[DDD]

Bedoel je dit?

1. In de personen waarin het is.
"Want het zaligmakende geloof is alleen in de uitverkorenen, Tit. 1:1; Hand. 13:48, in dewelke de Geest der aanneming tot kinderen hetzelve aansteekt. Waarom Hij genaamd wordt de Geest des geloofs, 2 Kor. 4:13.
Maar het tijdelijk geloof is in de verworpenen, in dewelke de Heilige Geest op een mindere en lagere wijze hetzelve werkt. Vergelijk hierbij, dat er staat, Matth. 7:22, 23. En dit onderscheid geeft Christus allerbest te kennen, Luc. 8, in de gelijkenis van de zaaiers; lerende aldaar, dat de uitverkorenen een goede aarde zijn, vs. 15, van te voren wel bereid, namelijk van eeuwigheid. In welken Paulus, Ef. 2:10, zegt: want wij zijn Zijn maaksel, geschapen in Christus Jezus, tot goede werken, welke God voorbereid heeft, opdat wij in dezelve zouden wandelen. Maar zodanigen, die maar voor een tijd geloven, zijn een steenachtige aarde; aldaar vs. 13, in welker hart het zaad geen wortel heeft; en derhalve, alzo zij niet hebben die krachtige vochtigheid, die het leven werkt en voortbrengt, zo is het, dat zij in de tijd van verzoeking afvallen en afwijken."

Ja, dank. Het staat er inderdaad. De heilige Geest werkt op een mindere en lagere wijze het tijdgeloof. Dat heeft ds. Moerkerken dus terecht gezegd.

Ik ben benieuwd of er meer bronnen zijn.

[DDD]

Ik heb altijd gedacht en geleerd dat de Heilige Geest alleen werkt naar Christus toe.
Of al die andere werkingen van de Heilige Geest zijn vraag ik me af...

Of het waar is, is weer een heel andere discussie natuurlijk;-) Ik zou er moeite mee hebben een vals geloof aan God toe te schrijven, maar feitelijk is dat niet een heel andere discussie dan die over Gods leiding in de geschiedenis.

Het ging er mij om of er inderdaad oudvaders zijn die zoiets zeggen. Van der Groe komt in de buurt, in ieder geval.

[samanthi]

Het laatste stuk, over die droom, vind ik erg mooi.

Uit mijn eigen leven kan ik zeggen dat ik heel erg veel kennis van zonden gehad het en het eens was dat ik naar de hel zou gaan, ik lag te rillen in mijn bed, als kind en jongvolwassene, ik wenste als kind dat God niet bestond.
Ik ging als kind dwangmatig bidden, Heere bekeer me, Heere bekeer me, net zolang tot ik in slaap viel.
Dit heeft me nooit tot Christus geleid, ik denk ook niet dat het werkingen van de Geest waren, het was een gevolg van mijn opvoeding.

Ik vind het moeilijk om dit werkingen van de Geest te noemen, in de heilige oorlog van Bunyan zie je dat de duivel God verdacht maakt, Hem als een boeman afschildert, dat maakt mensen bang, maar de werkingen van de Geest niet.

[Jongere]

Ik zou er moeite mee hebben een vals geloof aan God toe te schrijven, maar feitelijk is dat niet een heel andere discussie dan die over Gods leiding in de geschiedenis.

Inderdaad, je komt uiteindelijk uit bij de vraag of God boven alle dingen staat. Het duidelijkst wordt dat in de schrift misschien nog wel in de persoon van Farao.

Want de Schrift zegt tot Farao: Tot ditzelve heb Ik u verwekt, opdat Ik in u Mijn kracht bewijzen zou, en opdat Mijn Naam verkondigd worde op de ganse aarde.
Zo ontfermt Hij Zich dan, diens Hij wil, en verhardt, dien Hij wil.

Uiteindelijk zijn deze 'algemene werkingen' een uitvloeisel van de bovenstaande belijdenis van Paulus. Het gaat om Gods soevereiniteit in alle dingen.

Los daarvan maakt de Bijbel heel duidelijk wat Gods geopenbaarde wil is. Het is Zijn gebod dat wij geloven in Christus. De Geest is gekomen om Hem te verheerlijken. Gods geopenbaarde evangelie zal voor ons mensen nooit op dezelfde lijn kunnen staan als zijn verborgen raad. Hij heeft geen lust in de dood van een zondaar. Als ergens in ons denken dit in conflict komt met Gods soevereiniteit in alle dingen, is de oplossing niet om één van de beide waarheden uit te vergroten. De enige oplossing is te buigen voor het Woord, die allebei de uitspraken blijkbaar naast elkaar kan doen. God is soeverein en ontfermt en verhardt dien Hij wil - en die God wil niet liever dan dat elke zondaar zich zal bekeren en leven. Zo lief had Hij de wereld, dat Hij Zijn Zoon gegeven heeft.

[DDD]

Ik vind persoonlijk dat je uit één zo'n tekst over 'verharden' niet zo'n conclusie kunt trekken. Het citaat gaat over een heel bijzondere situatie, waarin een farao als direct werktuig van de duivel wordt getekend. Hij was in de heilsgeschiedenis een van de pionnen van het rijk van de slang om de beloofde verlossing tegen te houden. Daarom liet hij alle kinderen doden. Dat God in deze strijd in de geschiedenis de farao halsstarrig maakt om daarmee te duidelijker de verlossing te laten uitkomen is waar. Daaruit kun je echter geen conclusies trekken met betrekking tot tijdgeloof of werkelijk geloof.

Maar mijn vraag was vooral of dit inderdaad door een of meer oudvader gesteld is. Het citaat van Van der Groe komt dus een beetje in de buurt, en ik ben benieuwd. Maar tijdgeloof is nog steeds niet iets negatiefs, en dat is wel wat ds. Moerkerken stelt.

[-DIA-]

Oude schrijvers die heel duidelijk zijn:
Matthew Meade: "De bijna-christen ontdekt"
Th. van der Groe "Toetssteen der ware en valse genade"
Joseph Alleine: "Alarm to Unconverted Sinners, in a Serious Treatise"
Van de laatste moet ook een Nederlandse vertaling zijn.

[DDD]

Heb je misschien ook citaten? Want ik ben ook heel duidelijk, maar dat zegt op zichzelf genomen nog niets over de vraag....

[Posthoorn]

Heb je misschien ook citaten? Want ik ben ook heel duidelijk, maar dat zegt op zichzelf genomen nog niets over de vraag....

Je zou er zelf misschien ook wat moeite voor kunnen doen als je 't echt wilt weten.

Zie overigens ook Calvijn, Inst. III, II, 12.